پۋتين قازاقستانعا كەزەكتى مەملەكەتتىك ساپارى اياسىندا ەلىمىزدىڭ بەدەلدى باسىلىمدارىنىڭ ءبىرى —"كازاحستانسكايا پراۆدا" گازەتىنە ماقالا جاريالادى، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
مۇندا ول ەكى ەل اراسىنداعى ىنتىماقتاستىق تۋرالى ءسوز قوزعادى.
"مەملەكەتارالىق بايلانىستىڭ جوعارى دەڭگەيىن قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت كەمەل ۇلى توقايەۆپەن بىرلەسكەن جۇمىس جىلدارىندا قالىپتاسقان تىعىز جانە مەيىرىمدى جەكە قاتىناستار كۋالاندىرادى. ءبىز ۇنەمى قوڭىراۋ شالىپ، ءارتۇرلى فورماتتاردا كەزدەسەمىز. ەكىجاقتى وزەكتى ماسەلەلەردى تالقىلاپ، كۇن تارتىبىندە تۇرعان وڭىرلىك جانە جاھاندىق پروبلەمالار تۋرالى پىكىر الماسامىز، كەلەشەككە جاڭا جوسپارلاردى دا بەلگىلەيمىز. ەڭ باستىسى — قازاقستان پرەزيدەنتىمەن ءارقاشان ناقتى ناتيجەگە باعدار قويامىز. رەسەي-قازاقستان ىنتىماقتاستىعىنىڭ ودان ءارى سەنىمدى دامۋى، ەلدەرىمىزدىڭ وركەندەۋى، ازاماتتاردىڭ ءومىر ءسۇرۋ ساپاسىن ارتتىرۋ ءۇشىن بارىنشا قولايلى جاعدايلاردى قامتاماسىز ەتۋ تۇرعىسىندا قولدان كەلگەننىڭ ءبارىن جاساۋعا تىرىسامىز"، — دەيدى ۆ. پۋتين.
ونىڭ سوزىنشە، رەسەي — قازاقستاننىڭ ءىرى ەكونوميكالىق سەرىكتەستەرىنىڭ ءبىرى.
"ىنتىماعى جاراسقان قازاقستان مەن رەسەي — ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق ينتەگراسيانىڭ بەلسەندى جاقتاۋشىلارى. ءبىزدىڭ مەملەكەتتەرىمىز ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداق قۇرۋدىڭ باستاۋىندا تۇردى. ونىڭ اياسىندا ءبىز تاۋارلاردىڭ، كورسەتىلەتىن قىزمەتتەردىڭ ساپاسىن ارتتىرىپ، كاپيتالدىڭ ورتاق نارىعىن دامىتىپ وتىرمىز، رەتتەۋشىلىك جانە ساۋدا كەدەرگىلەرىن جويۋ بويىنشا اۋقىمدى جۇمىس اتقارىپ كەلەمىز. ورتاق كولىكتىك-لوگيستيكالىق ينفراقۇرىلىمدى دامىتۋ ءىسىن دە قولعا الدىق. مۇنىڭ ءبارى ەكونوميكانىڭ ءتۇرلى سالالارى بويىنشا ءتيىمدى ىنتىماقتاستىق ورناتۋعا مۇمكىندىك بەرەدى جانە ءبىزدىڭ ەلدەرىمىزگە ەلەۋلى پايدا اكەلەدى"، — دەپ جازدى ۆ. پۋتين.
سونىمەن قاتار ول ەكىجاقتى تاۋار اينالىمىنىڭ كورسەتكىشتەرى كوڭىلگە سەنىم ۇيالاتاتىنىن اتاپ ءوتتى. ماسەلەن، بىلتىر بۇل سالادا جاڭا رەكورد ورناپ، 28 ميلليارد دوللار دەڭگەيىنەن اسىپ ءتۇستى، ال بيىلعى قاڭتار-قىركۇيەك ايلارىندا 20 ميلليارد دوللاردان استى. ءوزارا ساۋدا قۇرىلىمى ۇنەمى ءارتاراپتانىپ كەلەدى جانە قوسىلعان قۇنى جوعارى شيكىزاتتىق ەمەس ونىمدەردىڭ ۇلەسى كوبەيۋدە. سونىمەن قاتار، ءوزارا ەسەپ ايىرىسۋداعى ۇلتتىق ۆاليۋتالاردىڭ ۇلەسى تۇراقتى تۇردە ارتىپ كەلەدى. بۇل ەكى ەل اراسىنداعى الىس-بەرىستى سىرتقى، سونىڭ ىشىندە ساياسي جاعدايلاردىڭ جاعىمسىز اسەرىنەن قورعاۋعا مۇمكىندىك بەرەدى
"قازاقستان ەكونوميكاسىنا تارتىلعان رەسەي ينۆەستيسياسى دا جىلدان-جىلعا ءوسىپ جاتىر. بۇگىندە ونىڭ كولەمى شامامەن 13 ميلليارد دوللارعا جەتتى. قازاقستاندا رەسەيلىك ىسكەر توپتاردىڭ قاتىسۋىمەن 23 مىڭنان استام كاسىپورىن جۇمىس ىستەيدى. ەكى ەلدىڭ كومپانيالارى ونەركاسىپتىك كووپەراسيا مەن جوعارى تەحنولوگيالار سالاسىندا ءبىرقاتار بىرلەسكەن ءىرى جوبالاردى ىسكە اسىرىپ وتىر. سونىڭ ارقاسىندا ەكونوميكانى كەشەندى جاڭعىرتىپ، قوس مەملەكەتتىڭ تەحنولوگيالىق ەگەمەندىگىن نىعايتۋعا ىقپال ەتەتىن تولىق يندۋستريالىق سيكلدىڭ جاڭا وندىرىستەرى جولعا قويىلىپ جاتىر"، — دەيدى رف پرەزيدەنتى.
ونىڭ پايىمىنشا، مۇناي-گاز سەكتورىنداعى ىنتىماقتاستىق تا سىندارلى سيپات العان. كاسپيي قۇبىر كونسورسيۋمىنىڭ ارقاسىندا قازاقستان ەكسپورتتايتىن مۇنايدىڭ 80 پايىزدان استامى رەسەي اۋماعى مەن رەسەيلىك پورتتار ارقىلى قارا تەڭىزبەن شەتەل نارىعىنا جەتكىزىلىپ وتىر. قوس مەملەكەتتىڭ ەنەرگەتيكالىق كومپانيالارى كومىرسۋتەك كەن ورىندارىن بىرلەسىپ يگەرىپ، ەنەرگيا رەسۋرستارىن وڭدەۋدى، قۇبىر جۇيەسىن كەڭەيتۋدى جولعا قويا ءبىلدى.
"اتاپ ايتقاندا، „روساتوم“ قازاقستانعا يادرولىق وتىن تىزبەگىنىڭ جوبالارىن ىسكە اسىرىپ، ۋران ونەركاسىبىن دامىتۋعا تاجىريبەلىك تۇرعىدان كومەك كورسەتىپ كەلەدى. ماماندارىنىڭ بىلىم-بىلىگى مەن تەحنيكالىق شەشىمدەرى الەمدە تەڭدەسسىز سانالاتىن اتالمىش مەملەكەتتىك كورپوراسيا قازاقستان تارابىمەن جاڭا اۋقىمدى جوبالاردى ىسكە اسىرۋعا دايىن. بالاما، „تازا“ ەنەرگەتيكا سالاسى مەن قورشاعان ورتانى قورعاۋ، كليماتتىڭ وزگەرۋىنە قارسى كۇرەس باعىتتارىندا دا ىنتىماقتاستىقتىڭ جارقىن كەلەشەگى بار"، — دەدى ۆ. پۋتين.
ءوزارا ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىقتىڭ وزگە باعىتتارىندا دا ءبىرقاتار پەرسپەكتيۆالى سالالىق جوبالار مەن باستامالار بارشىلىق.
"سونىڭ ىشىندە قازاقستان اۋماعى ارقىلى وتەتىن سولتۇستىك — وڭتۇستىك حالىقارالىق كولىك ءدالىزىنىڭ شىعىس تارماعىن كەڭەيتۋ جوباسىن، „بايقوڭىر“ عارىش ايلاعىندا رەسەيلىك „سويۋز-5“ زىمىران تاسىعىشىنا نەگىزدەلگەن „بايتەرەك“ عارىشتىق زىمىران كەشەنىن قۇرۋ جوباسىن ەرەكشە اتاپ وتەر ەدىم"، — دەيدى ول.
ونىڭ سوزىنە قاراعاندا، قازاقستان مەن رەسەيدىڭ وڭىرلەرى دە ءوزارا ءتيىمدى كووپەراسيانى نىعايتۋعا ەلەۋلى ۇلەس قوسىپ كەلەدى. رەسەي فەدەراسياسىنىڭ بارلىق دەرلىك سۋبەكتىلەرى قازاقستانداعى سەرىكتەستەرىمەن تىكەلەي بايلانىس ورناتقان: بۇل تۇرعىدا ەنەرگەتيكا، ونەركاسىپ، كولىك جانە جوعارى تەحنولوگيالار سالاسىنداعى جوبالاردى بىرگە جۇزەگە اسىرىپ وتىر.
"ءدال ءقازىر ۋفادا 20-شى مەرەيتويلىق ءوڭىرارالىق ىنتىماقتاستىق فورۋمى ءوتىپ جاتىر. وندا ءداستۇرلى تۇردە بيلىك ورگاندارىنىڭ باسشىلارى، زاڭ شىعارۋشىلار، مينيسترلىكتەر مەن ۆەدومستۆولاردىڭ، بيزنەستىڭ، عىلىمي جانە قوعامدىق ورتانىڭ وكىلدەرى، ياعني ءىس جۇزىندە ەكىجاقتى قاتىناستاردى دامىتۋ ماسەلەلەرىمەن اينالىساتىن بارلىق ادامدار باس قوسادى. ءبىز قاسىم-جومارت كەمەلۇلىمەن فورۋم قاتىسۋشىلارىنا بەينەبايلانىس بويىنشا ۇندەۋ جولداۋدى جوسپارلاپ وتىرمىز. ودان بولەك، ءوڭىرارالىق جانە شەكارا ماڭى ىنتىماقتاستىعىنىڭ اۋقىمدى باعدارلاماسى ازىرلەندى. بۇل باعدارلاما رەسەي مەن قازاقستان وڭىرلەرىنىڭ ءارى قاراي الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق وسۋىنە، حالىقتىڭ ءومىر ءسۇرۋ ساپاسىن ارتتىرۋعا قولايلى جاعداي جاساۋعا باعىتتالعان 150-گە جۋىق بىرلەسكەن ءىس-شارا مەن جوبالاردى قامتيدى"، — دەدى ول.
