ەلەكتورالدىق پروسەستەر: سايلاۋ مادەنيەتى مەن دەموكراتيالىق دامۋدىڭ كورىنىسى

اقتوتى جاپاتوۆا 19 قاز. 2025 14:21

ەلەكتورالدىق پروسەسس – بۇل تەك سايلاۋ وتكىزۋ عانا ەمەس، قوعام مەن بيلىك اراسىنداعى ءوزارا سەنىم مەن جاۋاپكەرشىلىكتى قالىپتاستىراتىن كۇردەلى ساياسي جۇيە. عىلىمي تۇرعىدا ەلەكتورالدىق پروسەسس — بيلىك رەسۋرستارىن ءبولۋ ماقساتىندا ساياسي سۋبەكتىلەر مەن ەلەكتورات اراسىنداعى ءنورماتيۆتى تۇردە رەتتەلگەن ءوزارا ارەكەتتەستىك جۇيەسى بولىپ سانالادى، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz

حالىقارالىق تاجىريبەدە election، electoral campaign، electoral system سەكىلدى ۇعىمدار كەڭىنەن قولدانىلادى. ەگەر election — داۋىس بەرۋ مەن سايلاۋشىلاردىڭ تاڭداۋ جاساۋ ارەكەتتەرىن سيپاتتاسا، electoral campaign — ۇمىتكەرلەر مەن پارتيالاردىڭ سايلاۋ الدىنداعى ساياسي بەلسەندىلىگىن بىلدىرەدى. ال electoral system ۇعىمى سايلاۋ ينستيتۋتىنىڭ جۇمىس ىستەۋ مەحانيزمدەرىن، قۇقىقتىق جانە ۇيىمداستىرۋشىلىق نەگىزدەرىن قامتيدى.

ەلەكتورالدىق پروسەستىڭ نەگىزگى ەلەمەنتتەرىن اتاپ كورسەتسەك: سايلاۋ زاڭناماسى، داۋىس بەرۋ پروسەدۋرالارى، داۋىستاردى مانداتقا اينالدىرۋ تاسىلدەرى، قاتىسۋشىلار اراسىنداعى كوممۋنيكاسيالىق بايلانىستار، قارجىلىق جانە تەحنولوگيالىق ينفراقۇرىلىم، سونداي-اق ەلەكتوراتتىڭ ساياسي-قۇقىقتىق مادەنيەتى.

ەلەكتورالدىق پروسەستىڭ ماڭىزدى بولىگى — ەلەكتورالدىق مىنەز-قۇلىق، ياعني ازاماتتاردىڭ سايلاۋداعى بەلسەندىلىگى مەن تاڭداۋ جاساۋعا دەگەن كوزقاراسى. بۇل قۇبىلىسقا الەۋمەتتىك، ەكونوميكالىق، ءبىلىم دەڭگەيى مەن قۇندىلىقتىق باعدار سياقتى فاكتورلار اسەر ەتەدى.

قازاقستاندا ەلەكتورالدىق مادەنيەتتى دامىتۋ مەن سايلاۋ پروسەستەرىنىڭ اشىقتىعىن ارتتىرۋ باعىتىندا ءبىرقاتار ماڭىزدى قادامدار جاسالىپ كەلەدى. 2024 جىلى ەلىمىز تاۋەلسىز مەملەكەتتەر دوستاستىعىنىڭ قاتىسۋشى ەلدەرى اراسىنداعى سايلاۋ ورگاندارى باسشىلارىنىڭ كونسۋلتاتيۆتىك كەڭەسىنە (كس ريو سنگ) قوسىلدى. ال 2025 جىلدىڭ قىركۇيەگىنەن باستاپ بۇل كەڭەستە ءتوراعالىق ەتۋ قۇقىعى قازاقستانعا ءوتتى. بۇل – ەلىمىزدىڭ سايلاۋ جۇيەسىنىڭ حالىقارالىق دەڭگەيدە مويىندالۋىنىڭ ايعاعى.

ەلەكتورالدىق پروسەستەردى جەتىلدىرۋ – «ادىلەتتى قازاقستان» جانە «ادال ازامات» سياقتى مەملەكەتتىك رەفورمالاردىڭ وزەگى بولىپ تابىلادى. بۇل باعىتتاعى باستى ماقسات — ءاربىر ازاماتتىڭ داۋىسى ەستىلەتىن، ءار تاڭداۋى باعالاناتىن ادىلەتتى قوعام قۇرۋ.


ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار