
انا رۋحىن قۇرمەتتەيتىن جاناشىر ازاماتتاردىڭ دەمەۋشىلىگىمەن بوي كوتەرگەن كەشەندە زيارات ەتۋشىلەرگە بارلىق جاعداي جاسالعان. وندا قوناقتارعا ارنالعان جاتىن بولمەلەر، اسحانا، كيىز ءۇي پىشىندەس ورىندىقتار مەن وزگە دە تۇرمىستىق عيماراتتار بار. قوناق ءۇيدى ارالاپ كورگەن ءوڭىر باسشىسى الداعى ۋاقىتتا «دومالاق انا» كەسەنەسىنە زيارات ەتۋشىلەردىڭ قاتارى ارتا تۇسەتىنىنە سەنىم ءبىلدىردى.

ايتا كەتەيىك، قازاقستاننىڭ كيەلى جەرلەرىنىڭ كارتاسى جوباسى اياسىندا وقو-دا 104 كيەلى ورىننىڭ ءتىزىمى جاساقتالعان بولاتىن. ونىڭ 17ء-ى رەسپۋبليكالىق ماڭىزى بار تىزىمگە ەنگىزىلگەن. «دومالاق انا» كەسەنەسى سولاردىڭ ءبىرى جانە بىرەگەيى سانالادى. كەسەنە قاراتاۋدىڭ كۇنگەي بەتىندە، بالابوگەن وزەنىنىڭ اڭعارىندا ورنالاسقان. دومالاق انا، ياعني نۇريلا ءالي سىمان قىزى – حالقىمىزدىڭ ابىز انالارىنىڭ ءبىرى سانالادى. 1456 جىلى دومالاق انانىڭ نەمەرەسى دۋلات بۇحارادان ابدۋللا شەرى ەسىمدى ۇستانى الدىرتىپ، العاش رەت كەسەنە تۇرعىزعان. ودان كەيىن كەسەنە بىرنەشە رەت بۇزىلىپ، قايتا جوندەۋدەن ءوتتى. بۇگىندە ەڭسەسى بيىك ءزاۋلىم عيمارات كۇننەن كۇنگە كوركەيىپ كەلەدى. جاڭادان پايدالانۋعا بەرىلگەن «قوناق ءۇي كەشەنى» بولاشاقتا وسىندا كەلەتىن تۋريستەر سانىنىڭ ارتۋىنا ەرەكشە سەرپىن بەرمەك.


بۇدان بولەك، وڭىرىمىزدە تۋريزم سالاسىن دامىتۋ ماقساتىندا تاريحي ورىنداردى قالپىنا كەلتىرۋ ءۇشىن ارنايى باعدارلاما دايىندالىپ، كەزەڭ-كەزەڭىمەن ىسكە اسىرىلىپ كەلەدى. مىسالى، الداعى ۋاقىتتا قازىعۇرت، ورداباسى تاۋلارىن جانە ورتاعاسىرلىق وتىرار، ساۋران، سايرام، سيداق، مارتوبە قالاشىقتارى مەن جۋانتوبە، قاراسپان، كۇلتوبە سياقتى ەجەلگى ەلدى مەكەندەردى قالپىنا كەلتىرۋ جۇمىستارى باستالماق. سونىمەن قاتار، بولاشاقتا سايرام اۋدانىنداعى «حانقورعان» ارحەولوگيالىق قالاشىعى اشىق اسپان استىنداعى مۋزەيگە اينالاتىن بولادى.
وقو اكىمدىگىنىڭ باسپا ءسوز قىزمەتى