قازىرگى زامانعى قوعامدىق ويلاۋ كەڭىستىگىنىڭ مۇمكىندىگى كەڭ ەكەنىن نازارعا الا وتىرىپ، اقپاراتتانعان زاماننىڭ بەت بەينەسىندەگى الەمدىك كوزقاراستاردىڭ جەتەكشىلىك ءرولىن ايتۋعا بولادى. نەمەسە سەنتريستىك باعىتتاردىڭ وركەنيەتتىك يدەولوگيانى ۇسىنۋعا دەگەن قۇلشىنىستارى مەن ناقتى قادامدارى ادامزاتتىق مادەنيەتتە ءوز وبرازىن سومداۋدا. عاسىرلىق پايىمدارمەن تەوريالارعا سۇيەنسەك، مادەنيەتتىڭ قالىپتاسۋ پروسەستەرى ادامزاتتىق وركەنيەت بويىنداعى تەپە-تەڭدىك مەحانيزىمىن ساقتاۋشى بولىپ سانالادى. ءارى بۇل بەتبۇرىستارمەن ماتريكتىك بىرەگەيلەنۋ ءۇردىسىنىڭ فورمالارىن زامانالار بويىمەن قالىپتاسىپ، دامىپ وتىرعان كوممۋنيكاسيالىق بايلانىستاردىڭ، ۇندەستىك پەن مۇددەلىك، سەنىمدىك ەرەكشەلىكتەرىنە قاراي باعىتتالعان دەپ قاراسترۋعا بولادى.

ادامزاتتىق تۇتاستىق پەن بىرەگەيلىك گۋمانيزمىننىڭ ءمانى قانشالىق قىمباتتى بولسا، الىپ جۇيەلەردىڭ نىسانالارى ونى ءوز مەحانيزمىندە پايدالانۋعا ۇمتىلادى. نەمەسە ولاردىڭ اعىمدىق كۇشتەرىنىڭ اقپاراتتىق ساناداعى ءريتمىنىڭ جيىلىگىنىڭ ۇلعايعانى سونشاما بۇلتارتپاستاي جوبالار قىيسىنىندا وزىنە يكەمدەۋ ارقىلى ءالى دە ۇستەمدىك ورناتۋعا تىرىسادى. قۇندىلىق تابيعاتىنىڭ بولمىسى قاشاندا ءبىر كەلكى ەمەس،  ول ءاربىر جەكە تۇلعالىق دەڭگەيگە كوتەرىلۋ مەن جەكە تۇلعالىق دەڭگەيدە قالىپ قويۋدىڭ اراسىندا كورىنىس بەرەدى. سونىمەن قاتار الەۋمەتتىك بولمىستا دا ءوز وبرازىن سومداپ وتىرادى. شىندىعىندا ول مادەنيەتتەر قاقتىعىسىنىڭ سەبەپتەرى. بۇل جونىندە ءبىز كوممۋنيكاسيا مەن قارىم-قاتىناستىڭ بىر-بىرىنە اينالۋ فورماسىنداعى زاڭدىلىقتى مىسالعا الامىز.

ەگەر ءبىز ليوتاردىڭ ءاربىر حالىقتىق زاڭدىلىقتاردىڭ ءوز ەرەكشەلىگىمەن دامۋ كوزقاراسىنا سۇيەنسەك، كوتەرىپ وتىرعان تاقىرىبىمىزدىڭ مانىنە جۋىقتاي الامىز جانە ءبىزدىڭ مويىنۇسىنۋشىلىق فورمادان باسەكەلەستىككە، جۇتىلۋدان ومىرشەڭدىككە ۇمتىلىستارىمىزدىڭ دالەلى رەتىندەگى الداۋشى مەحانيزمدەرگە قۇرباندىق ۇلگىسىن كورسەتۋدەن باس تارتۋ بولار ەدى. بەلگىلى جاقتان مادەنيەتتىڭ توقتاۋسىز مەحانيزمى ادامزاتتىڭ وبەكتىگە دەگەن قاتىناسى مەن ەڭبەگىنىڭ كورسەتىندىسى. ول قاشاندا وركەنيەتتەردىڭ قاقتىعىسىن تۋدىرىپ وتىرادى، ءتىپتى ينديۆيدتىك قاقتىعىستىڭ قاتىناسىندا مادەنيەتتىڭ ورەسى بەينەلەنەدى. ارينە، وندا ءبىر شەشىلمەگەن ماڭگىلىك سۇراقتارى بار.

قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ شىعىستانۋ فاكۋلتەتىنىڭ شىعىس تىلدەرى كافەدراسىندا فيلوسوفيا عىلىمىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور، اكادەميك عابيتوۆ تۇرسىن حافيز ۇلىنىڭ “بىرەگەي ازيا” تاقىرىبىندا لەكسيالىق كۋرسى ءوتتى. لەكسيانىڭ وزەكتى ماقساتى الەم مادەنيەتىندە ءوز ورنى بار نازىك، تەرەڭ يىرىمدەرگە تولى ازيا مادەنيەتىنىڭ ادامزات وركەنيەتىندەگى وشپەس ىزدەرى باياندالدى.

“بىرەگەي ازيا” ازيا مادەنيەتىنىڭ سان عاسىرلاردىڭ سۇزگىسىنەن وتكەن رۋح ساباقتاستىعى، ونىڭ ءميفى مەن تراگەدياسى، بولاشاعى قاشاندا ءبىزدىڭ بولمىسىمىزبەن ۇندەسىپ جاتىر.

تۇرسىن حافيز ۇلى عابيتوۆ

فيلوسوفيا عىلىمىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور، اكادەميك

داۋلەتكەلدى شالقار

ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇالتتىق ۋنيۆەرسيتەى

فيلوسوفيا جانە ساياساتتانۋ فاكۋلتەتى

ءدىنتانۋ جانە مادەنيەتتانۋ كافەدراسىنىڭ

مادەنيەتتانۋ ماماندىعىنىڭ 2 كۋرس ماگيسترانتى