الاش ۇستانىمى

Dalanews 28 ناۋ. 2017 13:01 1372

جۋىردا قىزدار ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ ۇستازى، ق ر جوعارى وقۋ ورنىنىڭ ۇزدىك وقىتۋشىسى، ى.التىنسارين اتىنداعى توسبەلگىنىڭ يەگەرى، فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى رۋدا زايكەنوۆانىڭ «حح عاسىر باسىنداعى ادەبيەت جانە الاش ۇستانىمى» اتتى كىتابى جارىق كوردى.

عالىمنىڭ بۇل ەڭبەگى حح عاسىردىڭ باسىنداعى تاۋەلسىزدىك جولىندا مەرت بولعان الاش قايراتكەرلەرىنىڭ ۇلتتىق ۇستانىمىنا نەگىزدەلگەن. وندا حح عاسىردىڭ باسىنداعى الەۋمەتتىك جاعداي مەن رۋحاني ومىردەگى  وزگەرىستەر جانە سول كەزەڭنىڭ قايتالانبايتىن تۇلعالارى ارقىلى ۇلتتىق دامۋدىڭ كوركەمدىك كەڭىستىگى عىلىمي-ادىستەمەلىك تۇرعىدان ساراپقا سالىنعان.

[caption id="attachment_25262" align="alignleft" width="241"] رۋدا زايكەنوۆانىڭ كىتابى[/caption]

– الاش پەن الاشورداعا بايلانىستى كوزقاراستىڭ جاڭا تىنىسى اشىلدى. ەلىنىڭ ەرتەڭىن ويلاعان الاش الىپتارىنىڭ ۇستانىمىن زاماننىڭ كوكەيكەستى ماسەلەلەرىمەن ساباقتاستىرا وتىرىپ، قازاق توپىراعىنداعى بۇگىنگى جاڭعىرىعىن الەمدىك ادەبيەت اۋقىمىندا تۇلەتە ءبىلۋ – وتە كۇردەلى ماسەلە. بۇل وقۋلىقتىڭ ەرەكشەلىگى، بىرىنشىدەن، ءۇش باعىت: كۇرەسكەر-ۇلتشىلدىق، دىني-ميللاتشىلدىك باعىت، اعارتۋشى-دەموكراتتىق باعىت وكىلدەرى بويىنشا الىپ تۇلعالاردىڭ ءومىرباياندارى مەن شىعارماشىلىق ەڭبەكتەرى جۇيەلەنىپ بەرىلدى. ياعني، ءۇش توپقا ءبولىپ، جىكتەپ بەرىلدى. ەكىنشىدەن، حح عاسىر باسىنداعى ادەبي ءۇردىس پەن ونىڭ تۇلعالارى ءبىر شوقاتقا شوعىرلاندىرىلدى. 50-گە جۋىق قالامگەردىڭ ءومىرى مەن شىعارماشالىعى بۇگىنگى وقىتۋدىڭ يننوۆاسيالىق تالابىنا ساي ءبىرىنشى رەت تۇتاس ۇسىنىلىپ وتىر.  سونىمەن قاتار، كىتاپتا الاش ۇراندى ادەبيەتتىڭ كوشباسشىلارىمەن بىرگە تىزە قوسىپ، كەلەشەك ۇرپاق قامى ءۇشىن كوپتەگەن ماقالا جازىپ، تاۋقىمەتتى ءومىر ازابىن بىرگە كوتەرىسكەن س.اسفەندياروۆ، ح.عابباسوۆ، م.شوقاي، م.تىنىشباي ۇلى، س.امانجولوۆ، ب.قۇلمانوۆ، ب.مامەتوۆ سىندى   كورنەكتى تۇلعالار تۋرالى دا مالىمەتتەر بەردىم. وقۋلىقتا سونداي-اق، حح عاسىردىڭ باسىنداعى باسپا ءسوز ماسەلەسى مەن  سال-سەرىلەر پوەزياسى دا تولىق قامتىلىپ، ءبىرشاما شىعارمالار كونتەكستىك وقۋ ءادىسى بويىنشا بەرىلدى، – دەدى اۆتور ر.زايكەنوۆا. ۇزاق جىلدار ەڭبەگىن ارناعان عالىمنىڭ ايتۋىنشا، بۇل وقۋلىق الاش وردانىڭ 100 جىلدىق مەرەيتويىنا ارنايى تارتۋى.

كىتاپ «قازاق ادەبيەتى تاريحى» كۋرسى بويىنشا جوعارى وقۋ ورىندارىندا وقىلاتىن دارىستەردە، سەمينارلاردا، پراكتيكالىق ساباقتاردا پايدالانۋعا جانە ارناۋلى كۋرس جۇرگىزۋگە كومەكشى قۇرال رەتىندە قازاق ادەبيەتى مەن تاريحى پاندەرىنىڭ مۇعالىمدەرىنە، ستۋدەنتتەرگە، جوعارى سىنىپ وقۋشىلارىنا، سونداي-اق جالپى ادەبيەت سۇيەر  كوپشىلىك قاۋىمعا ارنالعان.

اتاپ وتە كەتەيىك، بۇل ەڭبەك قازاق مەملەكەتتىك قىزدار پەداگوگيكالىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ عىلىمي كەڭەسىندە جانە اباي اتىنداعى قازپۋ-دىڭ «ءبىلىم» توبىنداعى ماماندىقتار بويىنشا وقۋ-ادىستەمەلىك بىرلەستىگىندە تالقىلانىپ، ق ر ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگىنىڭ مەملەكەتتىك گريفىن العان.

وقۋلىق «مەكتەپ» باسپاسىنان 500 دانامەن جارىق كوردى.

كەلەشەك ۇرپاقتىڭ ازاتتىعى جولىندا قاسىق قانىن اياماي، ارماندا كەتكەن ارىستارىمىزدىڭ ەرلىك ىستەرىمەن، ولاردىڭ ۇلتتىق مادەنيەتىمىز بەن ادەبيەتىمىزگە قوسقان ولشەۋسىز ۇلەستەرىمەن جەتە تانىسۋدا بۇل وقۋلىقتىڭ ماڭىزى زور. وتكەن كۇنىڭدى، تاريحىڭدى بىلمەي، كەلەشەكتىڭ كەمەل بولارىنا سەنۋ قيىن. وتكەنىمىزدى وشىرمەي، كەلەشەككە امانات ەتۋ پارىزىمىز. سوندا عانا ءبىزدىڭ جاستارىمىز جاھاندانۋدىڭ شىلاۋىنا كەتپەي، ەلىن، جەرىن شىن سۇيەتىن پاتريوت بولىپ قالىپتاسىپ، ازاتتىق پەن بوداندىقتىڭ ارا جىگىن اجىراتىپ، سول ارقىلى تاريحتىڭ اششى ساباعىن سالماقتاي وتىرىپ، ەگەمەندىگىمىزدى باعالاپ، تاۋەلسىزدىكتىڭ ىرگەسىن بەكىتۋگە قىزمەت ەتەرى ءسوزسىز.

 

«قىزدار ۋنيۆەرسيتەتى»  مەديا ورتالىعى

ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار