Ulttyq Bank tóraǵasynyń keńesshisi Sábıt Hákimjanov bazalyq mólsherlemeniń ınflásıaǵa áseri shekteýli degen pikirge qatysty jaýap berdi. Ortalyq banktiń ókili bazalyq mólsherlemeni tómendetý qaýipti ekenin atap ótti, óıtkeni bul ekonomıkalyq táýekelderge ákelip soǵýy múmkin, sondaı-aq ınflásıany 5%-ǵa deıin tómendetý uzaq merzimdi maqsattaǵy dúnıe ekenin naqtylaıdy, dep habarlaıdy Dalanews.kz.
Ol bul jaıtty durys túsindirý mańyzdy ekenin aıta kele, onyń keıbir aspektilerine basa nazar aýdartady.
"Stavkanyń ınflásıaǵa áseri belgili bir shekti mánnen, ıaǵnı "tıimdilik sheginen" asqan soń álsireıdi. Belgilengen shek bir aýmaqta qalyqtap júredi = kútiletin ınflásıa + basqa faktorlarǵa baılanysty 3-6 paıyzdyq tarmaq. Ulttyq Bank osy faktorlardy baqylap, stavkany shekti deńgeıde ustaıdy. Al odan ary tómendete almaımyz, óıtsek barlyǵy quldyraı jóneledi. Osy jaǵynan alǵanda, bazalyq mólsherlemeniń ınflásıaǵa áseri óte zor, ásirese eger ol belgilengen shekten joǵary bolsa, al odan tómendese, árıne áseri báseńdeıdi", - deıdi Hákimjanov keıbir sarapshylardyń bul rettegi paıymyna jaýap bere otyryp.
Onyń aıtýynsha, 9-10% deńgeı dep belgilep, maqsat qoıý múmkin emes.
"Eger solaı jasaıtyn bolsaq, onda biz eshqashan baǵa turaqtylyǵyna qol jetkize almaımyz, óıtkeni 9%-dan keıin motıvasıa joǵalady. Maqsat yntalandyryp otyrýy tıis jáne oǵan orta merzimde qol jetkizilýi kerek. 5% maqsat yntalandyrýǵa qabiletti jáne oǵan qol jetkizýge bolady, biraq tek aqsha-kredıt emes, fıskaldyq tártipti de turaqty qataıtqan jaǵdaıda ol múmkin", – dep atap ótti Ulttyq Bank basshysynyń keńesshisi.
Sondaı-aq Hákimjanov memlekettik qarjyny nyǵaıtý úshin tarıfterdi reformalaý jáne qosymsha qun salyǵy mólsherlemesin kóterý qajettiligin qoldaıdy, biraq bul arada basa mán beretin eń bastysy - salyqtyq ákimshilendirýdiń jekelegen detaldary ekenin aıtady.
"Tarıfterdi reformalaýsyz ekonomıka damı almaıdy. Ulttyq Bank bul reformany árdaıym qoldap otyrdy. Onyń ınflásıaǵa qarsy mandatqa eshqandaı qaıshylyǵy joq. Durys salystyrmaly baǵalar men durys baǵa qurý ádisteri baǵany tómendetý máselesinen áldeqaıda mańyzdy", - deıdi ol.
Sondaı-aq Ulttyq Bank ókili monetarlyq saıasatty jumsartý boıynsha qolǵa alynǵan osyndaı sharalar ınflásıanyń 30-80%-ǵa deıin ósýine alyp kelgen Túrkıadaǵy jaǵdaıdy mysalǵa keltirdi. Hakimjanovtyń pikirinshe, aǵymdaǵy ekonomıkalyq jaǵdaılar men qurylymdyq shekteýlerdi eskermesten mólsherlemeni tómendetý eleýli teris saldarǵa ákelip soǵýy múmkin. Túrkıada týra sondaı jaǵdaı boldy. Olarda "joǵary mólsherlemeler ınflásıany týdyrady jáne ósimdi tejeıdi" degen saıası ıdeıa belsendi talqylanyp, aqyry ortalyq bankke ony tandy. Sodan soń, naqtysynda, ınflásıa kúrt ósip shyǵa keldi.
"Uzaqmerzimdi ósimdi jedeldetý jáne qurylymdyq máselelerdi aqsha-nesıe saıasatynyń quraldary arqyly sheshý áreketteri, bylaı qaraǵanda óte tartymdy sekildi kórinedi. Biraq olaı istesek, bul adamdar taǵdyryn buzyp, kapıtal men ýaqyttyń orasan zor shyǵyndaryna alyp keledi", - dep esepteıdi Hákimjanov.
Aıta ketsek, 7 naýryzda bazalyq mólsherlemeni +/- 1 paıyzdyq tarmaq dálizimen jyldyq deńgeıin 16,5% dep belgileý týraly sheshim jarıalandy. Qarjy naryǵynyń sarapshylary bul sheshimmen kelisti. Qarjygerler qaýymdastyǵynyń saýalnamasyna sáıkes, sarapshylardyń úshten biri bazalyq mólsherlemeniń ósýin boljaǵan.
