Qazaqstan qarjygerleri qaýymdastyǵy dúısenbidegi sesıa qorytyndysy boıynsha munaı baǵalary AQSH-tyń Meksıka men Kanada (25%), sondaı-aq QHR (taǵy 10%) taýarlaryna baj salyǵyn engizer aldynda quldyraı jónelgenin aıtady. Halyqaralyq naryqta munaıdyń bir barreli 2,1%-ǵa arzandap, 71,6 dollar boldy, dep habarlaıdy Dalanews.kz.
"Sonymen qatar, OPEK + 1 sáýirden bastap buǵan deıin shektep kelgen munaı óndirisi kólemin birtindep ulǵaıtýdy josparlap otyrǵandaryn rastady. Mundaı jaǵdaıda bir aıdan keıin karteldiń táýligine satýǵa usynatyn "qara altynnyń" ortasha kólemi 2,2 mln barelge artýy múmkin", - dep jazady sarapshylar.
Aıta ketsek, 4 naýryzdan bastap AQSH kanadalyq energıa resýrstardy qospaǵanda, Kanada men Meksıkadan ımporttalatyn taýarlarǵa 10% tarıf belgiledi. Sonymen qatar Qytaı taýarlaryna arnalǵan baj kólemin 10% -dan 20%-ǵa deıin ósirdi, dep habarlaıdy Associated Press.
Kanada premer-mınıstri Djastın Trúdo buǵan jaýap retinde 21 kúnnen keıin kúshine enetin somasy 100 mıllıard dollardan astam amerıkalyq taýarlarǵa tarıfter engizgenin jarıalady. Qytaı da shalt áreket etip, birqatar amerıkalyq aýylsharýashylyq jáne azyq-túlik ónimderine ımporttyq bajdardy 10%-dan 15%-ǵa deıin kóterip, 25 amerıkalyq kompanıaǵa eksporttyq jáne ınvestısıalyq shekteýler engizdi. Meksıka ázirge únsiz, biraq sarapshylar ol taraptan da naqty jaýap bolatynyna senimdi. Osy jaǵdaılar aıasynda kanadalyq dollar men meksıkalyq peso baǵamy bir aılyq eń tómengi deńgeıge deıin tómendedi.
Tramptyń sheshimi ekonomıser men saıasatkerler arasynda qatty alańdaýshylyq týǵyzýda. Sebebi ınflásıanyń yqtımal ósimi, jetkizilim tizbeginiń buzylýy jáne AQSH-taǵy ekonomıkalyq jaǵdaıdyń nasharlaýy yqtımal degen boljamdar qylań berýde. Degenmen, Amerıka prezıdenti óziniń strategıasyna bek senimdi, sondyqtan alǵan betinen qaıtý oıy joq. Ol tarıfter burynǵy saıasatkerlerdiń "aramdyǵy, aqymaqtyǵy nemese sybaılas jemqorlyǵy" kesirinen qoldanylmaı kelgen "qýatty qarý" dep sanaıdy.
Aq úı baj salyǵyn esirtki trafıgimen jáne zańsyz kóshi-qonmen kúres retinde túsindiredi.
Keıbir respýblıkashylar, sonyń ishinde senator Súzan Kollınz týǵan jeri Men shtatynyń ekonomıkasy Kanadamen tyǵyz baılanysty bolǵandyqtan óz alańdaýshylyǵyn bildirdi. Amerıkalyq kompanıalar da aýyr zardaptarǵa ishteı daıyndalýda. Oıynshyq óndirýshiler qaýymdastyǵynyń prezıdenti Greg Ahern Qytaı taýarlaryna salynǵan 20 paıyzdyq baj salyǵy atalǵan sala úshin "joıqyn" bolatynyn aıtty, óıtkeni amerıkalyq naryqtaǵy oıynshyqtardyń 80%-y Qytaıda jasalǵan. Al Tramptyń ózi bolsa, tarıfter AQSH-qa sheteldik kompanıalardy tartady dep sanaıdy, biraq sarapshylar fabrıkalar qytaılyq óndiristiń ornyn tez almastyra alatyndyǵyna kúmánmen qaraıdy.
Buǵan deıin OPEK+ elderi 1 sáýirden bastap munaı óndirisin birtindep ulǵaıta bastaıtynyn jazǵanbyz.
