30 myńǵa jýyq otandasymyzdyń teris dinı aǵymnyń jetegine erip, elimizde emin-erkin júrgeni anyqtaldy. Olardyń 60 paıyzy qara kóz qazaqtar bolyp shyqty. Elimizdegi dintanýshylar osylaı dep dabyl qaǵýda. Qazaqstanda tyıymsalynǵan halyqaralyq uıym ókilderine sonaý AQSH-tan túrli hattar jiberilip, birneshe mindetter júkteledi eken. Muhıt asyp kelgen sálemdemelerdiń el turǵyndaryna qaýpi qandaı? Dinı aǵymǵa nelikten toqtaý salynbaıdy?
Saentologıa – halyqaralyq uıymyna elimizde zań júzinde tyıym salynǵan. Alaıda, olar áli de jasyryn túrde jumys istep keledi. Máselen, Jańa jyl qarsańynda olar úılerdiń myndaı poshtajáshikterine arnaıy ádemi hattar qaldyrǵan. İshin ashyp qarasańyz, saentologıa týrasynda búge-shúgesine deıin jazylypty. Maqsaty da aıqyn kórsetilgen. Tipti, hattyń ózi sonaý AQSH-tan, Los Andjeles qalasynan jiberilgen. Al Sizdál osy teris dinı aǵymǵa ómir boıy múshe bolǵyńyz kelse shamamen – 625 myń teńge tóleýińiz shart.
Ómirindi ózgertemiz, potensıalyńdy ashamyz! Bul saentologtardyń halyqty arbaý úshin qoldanatyn negizgi psıhologıalyq quraly. Qazir, bul aǵymǵa 90 jyldardaǵydaı úı-úıdi aralaýǵa, dindi ýaǵyzdaýǵa túbegeıli tyıym salynǵan. Biraq, ábden mashyqtanǵan úgitteýshiler zańdy aınalyp ótýdiń túrli tetikterin oılap tapqan deıdi dintanýshy.
– Qazir mynaý taralyp jatyrǵan saentologıany qarasaq, kóptegen uıymnyń maqsaty adamdardyń qarjysyna ıelik etý ǵoı. Negizin qalaǵan Rob Habberdtiń óziniń aıtatyny bar, mılloner bolǵyń kelse, din oılap tap degen. Sondyqtan adamdardyń psıhıkasyna áser etý maqsatynda, aqshany tabýdyń joldaryn qarastyrý, – ltql3 dintanýshy Keńshilik Tyshqan.
Statısıkaǵa súıensek, elimizde osy teris aǵymnyń 11 shirkeýi turaqty túrde jumys istep keledi. Bas ortalyǵy Almaty qalasynda ornalasqan eken. Al oǵan shamamen 30 myńǵa jýyq otandasymyz múshe bolypty. Tipti, shirkeýdegi pasterleriniń ózi qazaqtardyń arasynan tańda lypty. 
– Bizdiń elimizde taralyp jatqan protestandyq dástúrli emes uıymdar, keıbir zertteýshilerden suraǵanymda uıymǵa kirgenderiń 60 paıyzǵa jýyǵy qazaqtar, ıaǵnı qazaqtar degen málimet aldym. Bul degen óte jaǵa ustatarlyq úreı. Bolashaqta bizdiń dinı tutastyǵymzǵa úlken qaýip tóndirýde Tipti, pastorlarqazaqtardantaǵaıyndalypjatyr» – deıdi dintanýshy Keńshilik Tyshqan.
Ǵalamtor betterin ashyp qarsańyz saentologtar jaıly aqparattar shash etekten. Tipti, tanymal Gollıvýd juldyzdary bul uıymdy qoldaıtyndaryn ashyq kórsetýde. Osylaısha, halyqaralyq uıym músheleriniń qatary 8 mıllıonǵa jetse, álemniń túkpir-túkipirinde myńǵa jýyq ortalyǵyn kezderstirýge bolady.
«Teris aǵymdardyń belgileriniń biri aqsha suraıtyn, aqsha beretin bolsa, odan dereý qashý kerek. Teris aǵymnyń negizgi belgileriniń biri osy deýge bolady. Dinniń adam balasyna jasaý qyzmeti, ol adamgershilik qasıetin damytý» – deıdi «Nur-Astana» meshitiniń bas ımamy Asqar Muqanov.
Jalpy adamzatqa psıhologıalyq turǵydan yqpal etetin uıymnyń árbir kýrsynyń baǵasy da qomaqty. Máselen, saentologıanyń tabaldyryǵyn alǵash q attaǵandar 32 000 myń teńge tóleıdi. Ol oǵan bir jylǵa tegin túrli testiden ótýge, leksıalardy tyńdaýǵa múmkindik beredi. Mundaı dinı aǵymǵa kirgenderdiń biri qazaqstandyq Danıl Tylevıch. Ol 24 jasynda atalmysh top qakirip, shamamen 140 myń dollar aqshasyn jumsapty.
– Olar meniń aqshamdy qaıtarmaq túgili, maǵan qarsy is-áreketter jasaýda. Bul uıymnan zardap shegýshiler óte kóp, tek kóbisi sotqa baryp aryzdanbaıdy, – deıdi teris aǵymnan zardap shekken azamat Danıl Tylevıch.
Elimizde Danıl sekildi saentologıadan sergeldeńge túskender kóp. Tek sektanyń qursaýynan shyǵa almaı keledi. Al Din isteri jáne azamattyq qoǵam mınıstrligi saentologıanyń tipti dinı birlestik retinde tanylmaǵanyn aıtady.
– Saentologıa degen dinı birlestik tirkelmegen. Óıtkeni, bizdiń sarapshylarymyz olardyń kitaptarynan saraptama júrgizý barsynda ol kitaptardyń mazmundarynan dinı elementter joq! Onda tek psıhologıalyq elementter bar. Sonyń negizinde ony dinı birlestik dep tanýdan bas tartty, – QR Din isteri komıteti tóraǵasynyń orynbasary Balǵabek Myrzaev.
Halyqaralyq uıym adamzatqa asa qaýipti ekeni belgili bolsa da, onyń izbasarlary jańbyrdan keıingi sańyraý qulaqtaı áli de ósip keledi. Sondyqtanda, dintanýshylar samsaǵan sektalar men sergeldeńde júrgenderden meıilinshe abaı bolýǵa shaqyrady.Óıtkeni, uıymǵa kirgen kez-kelgen adam bar jıǵan tergeninen, áp-sátte aıyrylyp qalýy múmkin ekenin aıtýda.
Gúlnur JAQSYLYQOVA, jýrnalıs.
