Qoǵamda qyzý talqylanǵan suraqtyń tushymdy jaýabyn Qasym Amanjoldyń Azattyqtaǵy «Erkin sóz» baǵdarlamasynda aqyn Almas Ahmetbek pen saıasattanýshy Rasýl Jumaly anyq jetkizdi. Rasýl Jumaly shettegi 5 mıllıon qazaq úshin qazaqqa, kóshi-qonǵa shynaıy jany ashıtyn azamattardyń Parlamentte bolý kerektigin, ondaı kóshi-qon máselesin sheshetin adam shetten kelgen-kelmegeni mańyzdy emes ekenin, qaıda týylsa da qazaqqa shynaıy jany ashıtyn azamat bolýy kerektigin, kóshi-qon máselesi – «oralmandardyń» ǵana máselesi emes ekendigin, búkil qazaqqa ortaq másele ekenin aıtty. Sonymen birge, 24 jyldan bergi kelgen qandastar arasynda ulttyq máselelerdi kóterip júrgen, qarym- qabileti bar, depýtat bolýǵa laıyqty azamattardyń bar ekenin, olar Parlamentke baryp jatsa, tek qana kóshi-qon máselesin kótermeıtindigin, ulttyq máselelerdiń bárinde únsiz qalmaıtyndyǵyn jetkizdi. Al, Almas Ahmetbek myrza «qandastardan depýtat shyqsyn degen usynystar eshqandaı arnaıy jeńildik suraý emestigin, partıalar tiziminen saılaýǵa túsýge múmkindikter berilse» degen tilektermen partıa basshylaryna eskertý ekenin aıtyp ótti.
Arada birer kún ótkennen keıin «Nur Otan» partıasy úmitkerleriniń tizimi shyqty. Ol tizimnen biz úmittenip júrgen azamattar tabylmaı, 127 úmitkerlerdiń ishinen shetten kelgen birde-bir qazaq kórinbedi. Kezekti qalǵan partıalardan kúttik. Alǵashqy bolyp JSDP úmitkerleriniń ishinen kásipker, saıasatker Rahym Aıyp degen azamat tabylsa, «Aýyl» partıasy úmitkerleriniń ishinde shetelden kelgen bir kásipker áıel boldy. 3-aqpan kúni «Aq jol» partıasy úmitkerleriniń tizimi shyqty. «Nur Otannan» keıingi orynda turǵan «Aq jol» partıasynyń quramynan da shetten kelgen aǵaıyn oryn aldy. Shetten kelgen bolǵanda, jaı bir qazaqtyń biri emes, atasy Alash qaıratkeriniń biri bolǵan, ózi Alash ádebıetin zerttep júrgen jas ǵalymnyń biri edi. Ol – fılologıa ǵylymdarynyń kandıdaty, dosent, kórnekti ádebıet zertteýshisi, Alash qozǵalysynyń beldi múshesi Qoshke Kemeńgerdiń nemeresi Qaıyrbek Kemeńger degen azamat.
JSDP atynan úmitker bolyp otyrǵan Rahym Aıyp aǵamyz ǵana emes, ulttyń naǵyz janashyrlary Ermurat Bapı, Záýresh Battalova, Qurmanǵazy Rahmetov sıaqty azamattar Parlamentke ótip jatsa, bir úlken jeńispen birdeı edi. Biraq, bul quramdy Parlamentke ótkize qoıý óte qıyn.
Endigi úmit «Aq jolda» edi. Úmitker Qaıyrbek Kemeńgerdiń (basty bettegi sýrette)óz sózi boıynsha aıtqandaı:
«Mereıim ósip mereıińmenen,
Atajurt saǵan keleıin dep em,
Bárin de sosyn kóreıin dep em,
Qazaqstanda týmasam daǵy,
Qazaqstanda óleıin dep em», – dep kelip, qazaqtyń ǵylymy men oqý salasynda óz úlesin qosyp júrgen, búgingi qazaq bolmysyna Alash ustany turǵysynan qaraıtyn, qaıda júrse de ult pen Táýelsizdik muratyn bıik qoıatyn azat eldiń azat azamaty Parlamentke baryp, Qazaq Eliniń erteńi úshin saıası iske aralasyp, ulttyń sózin sóılemeske ne? Mundaı ustanym men joldaǵy azamattar tek Qaıyrbek Kemeńger ǵana emes. El erteńine eńbek etýge qabileti jetetin túrli salanyń bilikti mamany retinde tanylǵan qandastarymyz bar. Biraq, olardyń bári eshbir partıa úmitkerleriniń ishinde bolmady. Álemdegi 17 mıllıon qazaqtyń biri retinde, Otanyn ańsap jetken azamattyń birine el saıasatyna aralasýǵa múmkindik bergen «Aq jol» partıasyna raqmetimdi aıtyp, Qaıyrbek Kemeńger myrzanyń úmitker ǵana bolyp qalmaı, Parlamenttiń jańa quramyndaǵy belsendi depýtattyń biri bolýyna tilektestigimdi bildiremin.
«Aq jol» partıasynda ulttyq turǵyda oılap, ulttyq máselelerdi kóterip júrgen azamattar az emestigin osyǵan deıin de aıtqan edim. Endi partıa jetekshilerine aıtar ótinishim men eskertýim de bar. Saılaýda daýys jınap, Parlamenttiń jańa quramynan on oryn buıyrsa da, tipti bes-aq oryn buıyryp jatsa da, onyń 3 orny «Aq joldyń» atynan shyǵyp, qalyń qazaqtyń yqylasyna bólenip júrgen Qazbek Isa men jasta bolsa, ulttyń júgin kóterýge daıyn Maqsat Jaqaý, «Jan emes maǵan keregi, kók týdyń jelbiregeni» degen azamattyń biri Qaıyrbek Kemeńger syndy azamattarǵa berilmese, «Aq joldyń» Alashshyldyǵy men qazaqshyldyǵyna kúmán keltirýge týra keledi. «Aq jol» – kásipkerlerdiń ǵana quqyǵyn qorǵamaı, aıbyndy Alashty tý etip, bar qazaqtyń quqyn qorǵaýy kerek.
Turdybek Qurmethan
