İs-sharany Túrkistan oblysy ákimdiginiń tikeleı bastamasymen ári qoldaýymen Maqtaaral jáne Jetisaı aýdany ákimdikteri birlesip uıymdastyrdy.
Festıváldiń maqsaty – baqsha daqyldarynan óndiriletin ónim túrlerin kóbeıtip, kásipkerlikti damytý, baqsha ónimderin, tereń óńdeýdi qolǵa alý jáne dıqandardyń ózara tájirıbe almasýyna jaǵdaı jasaý. Eńbekshi qaýymnyń eńsesin kóterýge baǵyttalǵan festıváldiń ashylý saltanatynda Túrkistan oblysynyń ákimi Janseıit Túımebaev óńirdiń aýyl sharýashylyǵy salasynyń potensıaly joǵary ekenine toqtaldy.
– Biz baqsha ónimderin tereń óńdeý salasyna mán bergenimiz jón. Osy maqsatta qaýyn men qarbyzdyń otany sanalatyn Jetisaı jáne Maqtaaral aýdandarynda baqsha ónimderin tereń óńdeýmen aınalasytyn shaǵyn kásiporyndar men sehtardy iske qosýymyz qajet. 2018 jyly Túrkistan oblysynda «Rýhanı jańǵyrý» baǵdarlamasy aıasynda atqarylatyn jobalar men is-sharalar qaıta qaralyp, ulttyq qundylyqtarymyzdy ulyqtaýǵa negizdelgen bolatyn. Sonyń nátıjesinde bıyldan bastap oblystyń ár aımaǵynda aýqymdy shara ótkizý jáne olardy dástúrge aınaldyrý qolǵa alyndy. Búgingi oblys tarıhynda tuńǵysh ret ótkizilip otyrǵan «Qaýyn fest» oblystyq festıvali sol ıgi bastamalardyń jalǵasy. Aldaǵy ýaqytta jyl saıyn tamyz aıynda «Qaýyn fest» festıvalin, «Qaýynǵaq», «Qaýynda da qaýyn bar», «Qarbyzdy Ońtústikte darbyz deıdi» sıaqty baıqaýlar men jármeńkeler uıymdastyramyz, – dedi oblys ákimi.
Jalpy Jetisaı jáne Maqtaaral aýdandarynyń aýa-raıy baqsha daqylyn ósirýge tıimdi. Bul festıvalge atalǵan aýdandarynan bólek, oblystyń ózge qala, aýdandarynan qaýyn-qarbyz egýmen aınalysatyn sharýalar jınaldy.
Olar qaýynnyń 27 túrinen 30 tonna kóleminde qaýyn ákeldi. Festıvál barysynda kelýshilerge karvıng jáne qaýyn-qarbyz kórmesi usynyldy.
Sondaı-aq, shara aıasynda tosap daıyndaýshylar saıysy, «Eń úlken qaýyn», «Eń dámdi qarbyz», «Eń tátti tosap», «Eń úzdik baqsha ónimderin usynǵan aýyl ákimdigi» atty nomınasıalar boıynsha jarystar uıymdastyryp, bas júldege «temir tulpar» tartý etti. Sharaǵa Jetisaı aýdanynyń 9 aýyl okrýgi ákimdigi men oblystyń 8 aýdan, qalalarynan baqsha daqyldaryn ósiretin iri sharýa qojalyqtary shaqyrylǵan.
Oblys dıqandary ótken jyly 1250 myń tonna baqsha ónimderin óndirse, bıyl 1330 tonna ónim jınalǵan. Ol ótken jylmen salystyrǵanda 80 myń tonnaǵa artqan. Onyń 771, 4 myń tonnasy qaýyn bolsa, 558,6 myń tonnasy -- qarbyz. Gektar túsimi 220 sentnerdi quraǵan. Respýblıkada ósirilgen qaýyn-qarbyzdyń 65 paıyzy Túrkistan oblysyna tıesili. Maqtaǵa qaraǵanda baqsha ónimderinen túsken tabys 5 esege kóp. Oblysta óndirilgen baqshanyń 44 paıyzy Maqtaaral men Jetisaı aýdandarynynyń úlesinde. Degenmen, atalǵan daqyldardyń ónimin qaıta óńdeý kásiporyndary az. Onyń ústine búginde qaýynqaq, qaýynqurt ázirleý sekildi dalalyq ádis-tásilder umyt bolyp bara jatyr. Bıylǵy festıvál arqyly umytylǵan kásipter qaıta jandanbaq.
Bıyl túrkistandyq sharýalar jalpy 61,4 myń gektar jerge qaýyn men qarbyz ekken. Onyń ishinde baqsha daqyldaryn jınaýdan jyl saıyn rekordtyq kórsetkishke qol jetkizetin Jetisaı men Maqtaaral aýdandarynda 19 500 gektarǵa qaýyn, 7 564 gektarǵa qarbyz egilgen. Túrkistan oblysynyń dıqandary osy jyldyń 7 aıynda Reseı, Belarýs, Latvıa, Germanıa syndy elderge 80 myń tonnadan astam qaýyn-qarbyz eksporttady. Sonyń ishinde Reseı memleketiniń naryǵyna 60 myń tonnadan astam baqsha daqyly shyǵarylǵan.
Festıválde qatysqan turǵyndar men qonaqtar dámi til úıinen qaýynnan dám tartyp, is-sharaǵa rızashylyqtaryn bildirdi.
Túrkistan oblysy ákiminiń baspasóz qyzmeti
