Qazaqstanda uzaqmerzimdi jobalardy qolǵa alyp, iri ınvestısıa jasaýǵa nıetti sheteldik ınvestorlardyń biri - qatarlyq alyp kompanıa Power International Holding (PIH) bolyp tabylady. Osy ınvestorlardyń qadamy elimizdiń aldaǵy damý traektorıasyn, ekonomıkalyq bet alysy qandaı baǵytta ekenin anyqtaýǵa múmkindik berip jatady. Osy turǵyda alyp qarastyrsaq, 19-dan astam elde jumys isteıtin, ártaraptandyrylǵan qatarlyq holdıń Qazaqstanda energetıkalyq saladaǵy baılanysty nyǵaıtyp qana qoımaı, taza energıa, aqyldy ınfraqurylym jáne turaqty ýrbanıstıka syndy jańa baǵyttaǵy tyń bastamalarǵa túren salyp jatqanynyń kýási bolamyz, dep habarlaıdy Dalanews.kz.
Atap aıtqanda, PIH toby "Samuryq-Energo" kompanıasymen birlesip, Qyzylorda oblysynda 1 100 MVt qýattylyqtaǵy parogaz elektr stansıasyn (CCGT) salý jobasyn iske asyrýda. Sonymen qatar, "QazaqGaz" UQ" AQ jáne QR Energetıka mınıstrligimen birlesip:
- jylyna 1 jáne 2,5 mlrd tekshe metr gaz óńdeıtin eki zaýyttyń qurylysyn;
- jańa kompresorlyq stansıa (KS-14) men Aqtóbe – Qostanaı magıstraldi gaz qubyrynyń damýyn;
- Beıneý – Bozoı – Shymkent gaz qubyrynyń keńeıýin júzege asyrýda.
Rasynda, Qazaqstan taza energıaǵa kóshýde batyl qadamdar jasaýǵa bet burǵan. QR Energetıak mınıstrliginiń málimetinshe, 2024 jyldyń toǵyz aıynda jańartylatyn kózderden elektr energıasyn óndirý 2023 jyldyń sáıkes kezeńimen salystyrǵanda 18 paıyzǵa ósti, al olardyń ulttyq energıa teńgerimindegi úlesi 6.67 paıyzdy quraıdy. Bul úles alda atom energetıkasyn damytýmen birneshe ese eselene túsedi dep kútiledi. Jalpy, Qazaqstannyń ekologıalyq taza energıaǵa jahandyq kóshýdegi róli eldiń ekonomıkalyq baılanystaryn keńeıtýge jáne Ortalyq Azıadaǵy óńirlik dınamıkany ózgertýge múmkindik beredi. Sondyqtan bul sala alda da sheteldik ınvestorlar úshin tartymdy bola túspek.
Sondaı-aq Eýrazıa tórinde sıfrlyq ekonomıka jáne telekomýnıkasıa baǵytyndaǵy jańa alań qalyptasyp keledi. Onyń ishinde Qazaqstan birinshi bolyp qadamdar jasap, Eýrazıadaǵy asa iri sıfrlyq habqa aınalýdy alǵa maqsat etip otyrǵan jaıy bar. Qazaqstan onlaın-servısterdiń sapasy boıynsha álemniń úzdik 10 eli jáne elektrondyq úkimettiń damý deńgeıi boıynsha 20 eldiń qataryna enedi. Elimizdegi barlyq tranzaksıalardyń 90%-dan astamy qolma-qol aqshasyz júrgiziledi. Elektrondy komersıa jaqsy damýda. Jýyrda elimizge sýperkompúter ákelindi. Data-ortalyqtar qurylýda. Astana Hub ınovasıalyq ekojúıesi, AIem.ai jasandy ıntellekt ortalyǵy bar. Munda álemdik İT-ındýstrıa ókildikteriniń keńselerin ashý úshin kelissózder júrgizilýde. Mine, Qazaqstannyń osy órshil damý maqsatyna bás tigip otyrǵan sheteldik kompanıalardyń biri - taǵy PIH kompanıasy. Olar energetıkadan bólek, telekomýnıkasıa sektoryna da ınvestısıa salýda. Altel jáne Tele2 Kazakhstan operatorlaryn satyp alý arqyly sıfrlyq ınfraqurylymdy jańǵyrtyp, el boıynsha ınternetke teń qoljetimdilik pen sıfrlyq ınklúzıvtilikti qamtamasyz etýdi kózdep otyr. Osylaısha qatalyq kompanıa halyqaralyq "Astana Hub" IT-startaptar parkiniń bazasyna da tirkeldi. Óıtkeni PIH uıaly baılanys qana emes, onymen baılanysty ınfraqurylymdyq aktıvterdi de damytýdy josparlap otyr: munaralar, data-ortalyqtar, talshyqty-optıkalyq jeliler. Munymen toqtap qalmaı, alda kompanıa 5G-ge ınvestısıa salý, AI jáne IoT bazasynda sheshimderdi engizý, Qazaqstanda PowerMind platformasyn damytý, sondaı-aq Sıfrlyq saýattylyq pen kıberqaýipsizdikti arttyrý jónindegi memlekettik baǵdarlamalarǵa qatysýǵa basymdyq bermek.
"Power International Holding" jobalary Qazaqstan úshin asa mańyzdy salalardy qamtıdy. Gazdy qaıta óńdeý ınfraqurylymy – energetıkalyq qaýipsizdikke, telekomýnıkasıa – eldiń sıfrlanýyna úles qosady. Al densaýlyq saqtaý, IT jáne taý-ken metalýrgıa salasyndaǵy josparlar – tehnologıa transferi men ónerkásiptik kooperasıany tereńdetýge múmkindik ashady. Qazaqstan bul bastamalardyń tıimdi júzege asýyna jan-jaqty qoldaý kórsetýge daıyn", – dedi 2025 jyly 16 mamyrda qatarlyq kompanıanyń Qazaqstandaǵy tóraǵasy - basqarýshy dırektory Amer Mahasenmen kezdesken Syrtqy ister mınıstriniń orynbasary Álibek Qýantyrov.
Iá, qatarlyq kompanıa taý-ken óndirisi, aýyl sharýashylyǵy jáne densaýlyq saqtaý salalaryndaǵy jobalardy qarastyryp, Qazaqstannyń ulttyq basymdyqtaryna jaýap beretin ınvestısıalyq seriktestikke ashyq ekenin de jetkizip otyr.
"Qazaqstan naryǵyna shyǵý — PIH úshin tek geografıalyq keńeıý emes. Bul — eldiń bolashaǵyna degen senim men turaqty qundylyq qalyptastyrýǵa baǵyttalǵan mindettememizdiń kórinisi. Biz ınfraqurylymǵa, adam kapıtalyna jáne ornyqty keleshekke ınvestısıa sala otyryp, óńirlik energetıkalyq baılanysty nyǵaıtýǵa úles qosýǵa daıynbyz", — dedi qatarlyq kompanıanyń Qazaqstandaǵy tóraǵasy - basqarýshy dırektory Amer Mahasen 2025 jyly 30 mamyrda elordada ótken Astana International Forum – 2025 sharasy barysynda.
Investısıa bul tek aqshalaı tabys qana emes, bútin salanyń jańasha jańǵyrýyn bildire alady. Iaǵnı, ol kez kelgen el úshin jańa bir qujattardy, zańnamalyq ózgeristerdi de qabyldaýdy qajet etýi múmkin. Joǵaryda atalǵan forýmda Amer Mahasen myrzaǵa: "Óńirge ınvestısıa tartý úshin qandaı ózgerister qajet" degen saýal qoıyldy.
"Power International Holding sıaqty halyqaralyq kompanıa atynan men bul óńirde úlken áleýet bar ekenin kórip otyrmyn. Geografıalyq ornalasýy, baı resýrstary jáne jańǵyrýǵa baǵyttalǵan ulttyq saıasat – basty artyqshylyqtar", - dedi ol.
Degenmen, ınvestorlardyń senimin arttyryp, olardyń belsendiligin kúsheıtý úshin, Mahasen myrza mynandaı birneshe mańyzdy baǵytqa nazar aýdarý qajettigin aıtady:
Birinshiden, quqyqtyq jáne normatıvtik aıqyndyqty kúsheıtý.
Qazaqstan ınvestısıalyq ahýaldy jaqsartý boıynsha eleýli qadamdar jasady. Alaıda sheteldik kompanıalar zańnyń ústemdigi men turaqty quqyq qoldaný máselesin jıi kóteredi. Zańdardyń barlyǵyna birdeı, ashyq qoldanylýy – ınvestorlar senimin edáýir arttyrady.
Ekinshiden, adamı kapıtal men ınfraqurylymǵa ınvestısıa salý. Bilikti kadrlar men zamanaýı kólik-logıstıka júıesin damytý óńirdiń ınvestısıalyq tartymdylyǵyn arttyrady.
Úshinshiden, ásirese jergilikti óndiristi qoldaıtyn salalar úshin salyq júktemesin tómendetý.
Tómen salyqtar jańa óndiristik jobalardy yntalandyryp qana qoımaı, ınvestısıalyq tabystylyqty arttyrady — bul uzaq merzimdi sheteldik qatysý úshin sheshýshi faktor.
Tórtinshiden, ımportqa táýeldilikti azaıtyp, jergilikti óndiristi belsendi qoldaý.
İshki qun tizbegin nyǵaıtý syrtqy táýekelderdi tómendetedi, ekonomıkalyq egemendikti arttyrady jáne turaqty ınvestısıalyq orta qalyptastyrady.
Onyń aıtýynsha, osy baǵyttarǵa basymdyq berý arqyly óńir uzaq merzimdi kapıtal úshin senimdi jáne tartymdy alańǵa aınala alady.
Aıta ketsek, 2024 jyldyń 6 jeltoqsanynda Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev Qatarǵa resmı sapary barysynda Power International Holding kompanıasynyń ıeleri Mýataz Ál-Haıat pen Ramez Ál-Haıatpen de kezdesken bolatyn. Sol kezde Prezıdent Qazaqstan Úkimeti tarapynan qatarlyq ınvestorǵa qolaıly jaǵdaı jasalatynyn rastap, barlyq jumysty joǵary standarttarǵa saı nátıjeli oryndaýdyń mańyzyn atap ótken edi.
Power International Holding (PIH) — energetıka, qurylys, telekomýnıkasıa, densaýlyq saqtaý, aýyl sharýashylyǵy jáne jyljymaıtyn múlik sıaqty salalarda jumys isteıtin úzdik katarlyq konglomerat. Qazaqstandaǵy qyzmetin UCC Holding enshiles qurylymy arqyly júzege asyrady.
PIH aktıvinde 400-den astam kompanıa, 19 eldegi 65 000-nan astam qyzmetkeri bar. Top óziniń aýqymdylyǵymen, ıkemdiligimen jáne turaqty qundylyqty qurýǵa degen adaldyǵymen tanymal. Jahandyq Forbes málimetteri boıynsha, PIH kapıtaly boıynsha 100 eń iri arab otbasylyq kompanıalar reıtıńinde 12-shi orynda tur.
