2025 jylǵy qańtardaǵy Qazaqstan búdjetiniń oryndalýyna keletin bolsaq, respýblıkalyq búdjetke túsýi tıis salyq túsimderi jospar boıynsha oryndaldy, al jergilikti túsimder aıtarlyqtaı asyra oryndalǵan. Biraq, soǵan qaramastan kórsetkishter kóńil kónshitpeıdi. Alaıda, ekonomıs Ǵalymjan Aıtqazın bul rette qandaı da bir qorytyndy jasaýǵa áli erte ekenin aıtady, dep jazady Dalanews.kz.

Qazaqstan Qarjy mınıstrliginiń málimetinshe, 2025 jylǵy qańtarda nemese 1 aqpanda respýblıkalyq jáne jergilikti búdjetterdi qamtıtyn memlekettik búdjettiń jıyntyq kiristeri 2 trln teńgeni qurady, onyń 1,3 trln teńgesi salyq túsimderi bolyp tabylady. Bul arada jergilikti búdjetterdiń asyra iske asyrýy arqasynda atalǵan kezeńdegi jospar 121,2%-ǵa oryndalǵanyn basa aıta ketelik.

Jalpy, Ulttyq bank Ulttyq qordan ýáde etken transfertterdiń jartysyn ǵana aýdarǵandyqtan, búdjet kirisi qysqardy. Ulttyq qordan búdjetke kepildendirilgen transfert josparlanǵandaı 400 mlrd teńgeni qurasa, 650 mlrd teńge bolýy tıis nysanaly transfert 76,9% azaıyp, 150 mlrd teńge ǵana boldy.

"Respýblıkalyq bújetke keletin bolsaq, qańtar aıynda kópten beri alǵash ret túsimder 100 paıyzdan asa, al korporatıvtik tabys salyǵy boıynsha jospar 94,5% – 359,3 mlrd teńgege, QQS – 95,2%, 292,1 mlrd teńgege deıin, aksızder – 74,9%, 8,7 mlrd teńgege deıin oryndaldy. Buǵan avanstyq tájirıbe arqyly qol jetkizilgen joq dep úmittenemiz", - deıdi Aıtqazın.

1,1 trln teńgege josparlanǵan respýblıkalyq búdjet qańtar aıynda Ulttyq qordan 550 mlrd teńge transfert aldy. Budan bólek, respýblıkalyq búdjetke 348 mlrd teńge zaım aqsha kelip tústi, al jospar boıynsha bir jyl boıynda rekordtyq kólemde - 8,3 trln teńge tartylady dep kútilýde.

Jergilikti búdjetter qańtarda da salyq alymdary boıynsha jospardy asyra oryndaý úrdisin jalǵastyrdy, máselen KTS jospardaǵydan 175%-ǵa, JTS 184%-ǵa, al áleýmettik salyq 157%-ǵa asyra jınaldy.

Qańtar aıynda memlekettik búdjet tapshylyǵy 329 mlrd teńge deńgeıinde "profısıt" bolyp qalyptasty, degenmen munaı túsimderinen tys tapshylyq (-) 269 mlrd teńgeni qurady, biraq Ulttyq qordan josparlanǵan transfertter kelip túsken kezde jáne shyǵys bóliginiń únemdi oryndalýy kezinde alda bul kórsetkish odan da joǵary bolýy múmkin.

"Ázirge,  "salyq nashar jınaldy" dep biz dabyl qaǵýǵa erte dep sanaımyz. Óıtkeni Teńiz ken ornynda jańa jobanyń iske qosylǵany qańtarda ǵana, onda alda Ulttyq qorǵa túsetin salyqtardyń kólemi ulǵaıyp, Qazaqstan ekonomıkasyna oń áser etedi dep kútiledi", dep jazady jelide Ǵalymjan Aıtqazın.

Buǵan deıin túzetýler men ózgerister engizilgen Salyq kodeksin Májilis óz qaraýyna alǵany habarlanǵan.