Quqyq qorǵaý organdarymen qylmysqa qatysýshylardy anyqtaý, kináli tulǵalardy jazaǵa tartý, sondaı-aq qoǵamdyq qaýipsizdikti tolyq qalpyna keltirýge baǵyttalǵan qajetti sharalar qoldanýda. Osy rette zardap shekken adamdar men bıznes obektilerine qatysty oqıǵalardy tergeýge erekshe nazar bólingenin aıtýymyz kerek.
– Qazir jedel tergeý toptarymen 819 qylmystyq ister tergelýde, onyń ishinde 45-i terorızm aktilerimen, 36-y jappaı tártipsizdikpen, 15-i adam óltirý derekteri bar. Sonymen qatar, urlyq, tonaý, qarýdy jymqyrý, bılik ókiline qatysty kúsh qoldaný faktilerimen qylmystyq ister de tergelýde. Bul ister boıynsha 970 kúdiktiler qamaýǵa alynyp, olardyń ishinde 182-si sottyń sanksıasymen kúzetpen ustaýǵa alynǵan, 29-na qatysty úıqamaqta ustaý túrindegi bultartpaý sharalary qoldanylǵan, – dedi Eldos Qılymjanov.
464 adamdar terorızm jáne jappaı tártipsizdik isteri boıynsha ustalyndy.
Budan basqa, 226 tulǵalar urlyq, 60-sy qarýdy zańsyz saqtaý, 39-y qarýlardy jymqyrý, 25-i buzaqylyq, 21 tonaý derekterimen qamaýǵa alynǵany málim boldy.
Basqa da qylmystyq ister boıynsha ustalynǵan adamdar bar. Osy jerde túsindirip ótken jón bolar, bir qylmystyq is boıynsha birneshe adam, ıaǵnı sybaılas qatysýshylar bolýy múmkin. Bul derekter áli de túpkilikti emes. Olar prokýratýramen ustaý negizderin tekserý jáne sottarda qamaýǵa alý isteriniń qaralý nátıjesine baılanysty.
– 29 ustalǵan tulǵalar boıynsha sottarmen qamaýǵa alýǵa bas tartylǵan, olar qazir bosatyldy. Prokýrorlar qamaýǵa alynǵandardyń ustaý mekemelerin kúndelikti tekserýde. Biz, adamdardy ustaýǵa negizder bolmaýyna baılanysty 96 adamdy ýaqytsha ustaý ızolátorlarynan bosattyq. Prokýrorlar Almaty qalasynyń ýaqytsha ustaý ızolátoryn tekserý kezinde, 73 dene jaraqattary bar adamdardy anyqtady. Olardyń ishinde úsheýine qatysty burtartpa sharalary ózgertildi, olar qazir bostandyqta. Bizdiń nusqaýmen ustalǵandardyń arasynda 29 oq jaraqat alǵandar qalalyq aýrýhanaralǵa jatqyzyldy. Qamaýǵa alynǵan 41 adamnyń jaraqattardyń aýyrlyǵyna baılanysty tikeleı ı zolátorda em alýda, – dedi Bas prokýratýranyń birinshi qyzmet bastyǵynyń orynbasary.
Osy rette Bas prokýratýranyń ókili qatygezdikpen qaraý, sondaı-aq medısınalyq kómekti kórsetpeý yqtımal jaǵdaılaryn táýelsiz tekserý maqsatynda Adam quqytary jónindegi ýákili jáne basqa da adam quqyqtaryn qorǵaý uıymdaryna ustaý mekemelerine kirýge ruqsat berilgenin jetkizdi. Budan basqa, Respýblıkalyq advokattar alqasymen birlese, ýaqytyly bilikti zań kómegin kórsetý jáne qorǵaýshylardyń mekemelerge kirý máseleleri sheshildi.
Búginge, prokýratýra organdaryna azaptaý jáne polısıa qyzmetkerleriniń tergeý barysynda azamattardyń quqyqtaryn buzý derekteri boıynsha 91 shaǵymdar tústi.
– Ár shaǵymǵa shara qoldanýdamyz. 19 aryzdarda kórsetilgen zańbuzýshylyqtar rastalmady, al 56-sy boıynsha tekserýler júrgizilýde. Sondaı-aq, keıbir jaǵdaılarda azamattardyń quqyqtaryn buzý rastaldy. Aıtalyq, 12 qańtarda Almaty qalasynyń prokýratýrasymen zańsyz qamaýda otyrǵan 24 qala turǵyndary bosatyldy. Bul faktilermen arnaıy prokýrormen tergeý júrgizilýde. Sonymen qatar, ustalǵandarǵa qatysty adam ólimi, azaptaý, bılikti asyra qoldaný derekterimen qylmystyq ister tergelýde. Respýblıka boıynsha osyndaı 16 qylmystyq is bastaldy, – dedi.
Arnaıy jáne quqyq qorǵaý organdary qyzmetkerleriniń zańsyz áreketterine jedel shara qoldaný maqsatynda, elimizdiń barlyq óńirlerinde arnaıy mobıldi toptar qurylǵan-dy. Osy maqsatpen, «prokuror.gov.kz» resmı saıtynda oblystyq jáne Bas prokýratýranyń senimdi telefondary jarıalanǵan.
****
El Prezıdentimizdiń aýyrlatatyn mán-jaılar bolmaǵanda, jazalardy jeńildetý týraly tapsyrmasyna sáıkes kelesi jumystar atqaryldy.
Jalpy sottarmen, qańtardaǵy oqıǵalarmen 9213 ákimshilik ister qaraldy.
Sottar, shyn nıetpen ókiný jáne jeńildetetin mán-jaılardyń bolýyn eskerip, 4561 tulǵalarǵa qatysty eskertý jasaýmen shekteldi.
Prokýrorlardyń ótinishhattarymen 1083 adamdar qamaýdan bosatyldy, 490 aıyppul jazalary eskertýge aýystyryldy, 386 ákimshilik isteri quqyqbuzýshylyq quramynyń bolmaýyna baılanysty tolyǵymen qysqartyldy.
Qazirgi ýaqytta, 362 adam ákimshilik qamaqqa alynyp, 1245 tulǵalarǵa qatysty aıyppul qoldanyldy.
Sonymen birge, prokýrorlardyń ákimshilik jazalardy jeńildetý týraly 298 ótinishhattary sottardyń qaralýynda.
Osyǵan uqsas jumystardy, onsha aýyr emes jáne aýyrlyǵy ortasha qylmystyq ister boıynsha júrgizemiz.
****
Azamattardyń «STOPTERRORISM.KZ» resmı saıtyna joldanǵan beıne jazbalary, oqıǵalardyń mán-jaılaryn anyqtaýǵa eleýli kómek kórsetýde. (bul saıt 12 qańtarda iske qosylǵan bolatyn).
Qazirgi ýaqytta, 1500-den astam aqparattar túsip, olar tergeýshilermen tolyq zerdelenýde.
Osy saıtty qoldaný arqyly, Almaty qalalyq ákimshiliginiń aldynda oryn alǵan jappaı tártipsizdikke qatysqan tulǵalardy anyqtadyq.
Osy kezdi paıdalana otyra, nemquraılyq kórsetken azamattardyń kómegine, Bas prokýratýra alǵysyn bildiredi.
Esterińizge sala keteıin, bul saıt anonımdi, ıaǵnı aqparat joldaǵan adamdardyń ıeleri eshkimge aıtylmaıdy. Aqparattar tek qylmystyq isterdiń tergelýinde qoldanylady.
