Pashınán Astana arqyly geosaıası týpıkten shyǵyp kórmek

Kórkem Aldabergenova 21 qar. 2025 14:34

Dál qazir Armenıa Premer-mınıstri Nıkol Pashınánnyń Astanaǵa kelýi protokoldyq shara emes, Erevannyń bolashaǵyn jańalaıtyn saıası-ekonomıkalyq manevr boldy. Erevan geosaıası tuıyqtan shyǵý jolyn jantalasa izdeýde. Onyń Reseımen konstrýksıasy buzylǵandyqtan, ornyna Qazaqstan-Ázerbaıjan-Eýropa tizbegine qosylýy zańdy. Sebebi, jaǵyrafıalyq jaǵynan basqa tizbekke qosyla almaıdy.

Armenıaǵa jańa seriktes, jańa marshrýt, jańa qaýipsizdik kerek. Al Qazaqstan Eýrazıalyq Odaq múshesi retinde osyny bere alady. Erevanǵa Reseıge tolyq táýeldi bolý qaýipti, Batysqa tolyq bet burý múmkin emes, al Iran arqyly shyǵatyn logıstıka shekteýli. Onyń óz ishinde óndiris az, azyq-túlik qaýipsizdigi álsiz. Sondyqtan Pashınán Qazaqstanmen áriptestikti jaı sózben emes, naqty tetikpen kúsheıtkisi keledi. Ol Qytaı-Qazaqstan-Ázerbaıjan-Eýropa baǵytyna kirip, ózin jańa «tranzıt dáliziniń» bir býynyna aınaldyrý.

Al azyq-túlik máselesinde Erevannyń Reseı astyǵynan bas tartyp, qazaq bıdaıyna aýysýǵa múddeli bolýy jaı ǵana saýda emes. Bul Reseı yqpalyn birtindep qysqartý saıasatynyń belgisi. 2024 jyly Qazaqstan men Armenıa arasyndaǵy taýar aınalymy 82,9 mln dollar, 2025 jyldyń 9 aıynda 41,6 mln dollardy kórsetti. Biraq bul áleýettiń 10-15%-y ǵana. Naqty múmkindikter áldeqaıda keń. Olar munaı ónimderi, hımıa jáne farmasevtıka, aýyl sharýashylyǵy, setall, avtokólik jáne qosalqy bólshekter.

Qazaqstan úshin Armenıa kólemi shaǵyn, biraq saıası táýekeli tómen, turaqty tólem qabileti bar naryq. Kem degende 350 mıllıon dollarlyq turaqty eksport arnasy qalyptastyrýǵa bolady. Qazir Armenıada 120 qazaqstandyq kompanıa, al Qazaqstanda 495 armán kompanıasy jumys isteıdi.

Eki el qol qoıǵan jańa arhıtektýra Pashınán saparynyń eń mańyzdy nátıjesi – 2026–2030 jyldarǵa arnalǵan Jol kartasy jáne Qazaqstan–Armenıa İskerlik keńesiniń qurylýy. Bul qujattar formaldy emes. Olar tranzıt jáne logıstıka, ónerkásiptik kooperasıa, azyq-túlik qaýipsizdigi,  İT jáne fınteh, farmasevtıka jáne medısına, kólik baılanystary sıaqty naqty salalardy qamtıdy. Iaǵnı Erevan óziniń ekonomıkalyq paradıgmasyn ózgertýde.


Usynylǵan
Sońǵy jańalyqtar