Bir-birine mińgestirip salǵan úılerdiń arasymen órt sóndirýshilerdiń úlken tehnıkalaryn aıtpaǵan kúnniń ózinde jedel járdemniń shaǵyn kólikteri kire almaı, ábden qınalatynyn kúndelikti ómirden kórip júrmiz. Osyndaı salǵyrttyq saldarynan adam shyǵyny bolyp jatatyny da jasyryn emes.
Aıtalyq, bıyl jazda Almaty qalasy Aqkent móltek aýdanyndaǵy kópqabatty turǵyn úılerdiń birinde órt shyǵyp, álgi jerge órt sóndirýshiler der kezinde jete almaı, ýaqyttaryn joǵaltqan sátte turǵyndar qyzyl jalynǵa oranǵan kópqabatty úıdiń joǵarǵy qabatynan sekirýge májibúr boldy. Ókinishke oraı, sol kezde bir turǵyn mert bolǵanyn da bilemiz.
Kópqabatty turǵyn úı salǵanda qurylys kompanıalary órt qaýipsizdigin qatań saqtap, kez kelgen úıdiń irgesine órt sóndirýshilerdiń tehnıkalarynyń erkin kirip, shyǵatyn alańdardy oılastyrýy kerek.
Budan basqa qurylys barysynda kópqabatty turǵyn úıdiń balkonynda satylar ortanyp, órt oryn alǵan jaǵdaıda turǵyndardyń ómirin saqtap qalýǵa múmkindik tyǵyzýy shart. Ókinishke oraı, qazir bul talapqa qurylys kompanıalary júrdim-bardym qaraıdy.
Jańadan salynyp, ıelerine tapsyrylǵan turǵyn úılerdiń balkonyna shyǵyp, órt qaýipsizdigine arnalǵan saty men shaǵyn lúkti izdeseńiz tappaısyz. Kerek deseńiz, qazir keıbir úılerde satyny bylaı qoıyp, balkondy da tappaı qınalasyz. Osyndaı olqylyqtar órt sóndirýshilerdiń jumysyn kúrdelendire túsetinin biz aıtpasaqta túsin otyrǵan shyǵarsyzdar.
QR Tótenshe jaǵdaı mınıstrligi bıyl elimiz boıynsha 37 kópqabatty úıde órt oryn alǵanyn alǵa tartty. Óz kezeginde órt sóndirýshiler oqıǵa ornyna dál ýaqytynda jetip, qyzyl jalyndy aýyzdyqtaýǵa baryn salǵan. Bul úshin órt sóndirýshilerge alǵystan basqa aıtarymyz joq.
Ómir bolǵannan keıin túrli oqıǵalar oryn alyp turatyny belgili. Biraq qoǵamdyq ortada qaýipsizdik sharalaryn qatań saqtasaq, qaıǵyly jaǵdaılardyń oryn alýy aıtarlyqtaı tómendetýge bolady.
Biraq qazir elimizdegi qurylys kompanıalarynyń órt qaýipsizdigine júrdim-bardym qarap, adam ómirimen oınaýyn qoıar emes.
Kezinde jańadan salynǵan kópqabatty turǵyn úılerdi qabyldap alatyn arnaıy komısıanyń quramynda órt sóndirýshiler de bolýshy edi. Ókinishke oraı, 2016 jyldan bastap álgi komısıanyń quramynan órt sóndirýshiler shetetilgen-di. Mine, sodan beri qurylys kompanıalary kóp qabatty turǵyn úılerdi salýda órt qaýipsizdigin saqtamaı salýdy ádetke aınaldyrǵany ashshy da bolsa shyndyq.
O basta Úkimet qurylys kompanıalaryn qadaǵalaýshy organdar jónsiz teksere bermesin degen maqsatpen órt sóndirýshilerdiń jańa nysandardy salý kezinde tekserýin toqtatqan bolatyn. Ataqrýshy bıliktiń osy bir ıgi oıyn keıbir pysyqaı kompanıalar óz maqsattaryna paıdalanyp, úı salǵanda órt qaýipsizdigin qamtamasyz etpeıtin bolǵna.
Iá, o basta kásipkerlerdi jónsiz tekserýdiń bolǵanyn bilemiz. Al qazir qadaǵalýshy organdar da kásipkerlik nysandardy jóndi-jónsiz tekserýge bolmaıtynyn jaqsy túsinedi.
Kópqabatty turǵyn úılerde órt oryn alyp, qutqarýshylardyń 100 qadam jerge tehnıkalyrn jetkize almaı ıt áýirege túskenin kórgende qurylys kompanıalaryna kimniń de bolsa zyǵyrdany qaınaıdy.
Búginde depýtattardyń ózderi de jańadan salynǵan qurylys nysanyn qabyldap alatyn komısıanyń quramyna tótenshe jaǵdaı qyzmetiniń ókilderin qaıtadan engizý máselesin kótere bastady.
Bizdińshe, bul máseleni saǵyzsha sozbaı tezdetip sheshken jón. Eger komısıa quramynda órt sóndirýshiler bolatyn bolsa, turǵyn úı qurylysy salasynda joǵaryda atap kórsetken kemshilikter oryn almaıtyny anyq.
Nurlan ÁÝBÁKİR
