Forbes Kazakhstan jáne orys tili
Aıtary joq, Forbes Kazakhstan jýrnaly elimizdegi isker top ókilderine arnalǵan orys tilindegi mańyzdy jýrnal ekeni belgili.
Bul turǵydan alǵanda kez kelgen qazaq Forbes Kazakhstan jýrnalymen maqtanýyna bolady.
Basylym elimizdegi jetekshi bankterdiń reıtıńin túzetin jetekshi jýrnal ekenin de bilemiz. Sol sebepti elimizdegi qarjy uıymdary jarnamaǵa baǵyttalǵan búdjetin qazaqtildi basylymdardy attap ótip, Forbes Kazakhstan-ǵa bergisi kelip turady. Bersin!
Biz baıbalam salǵanymyzben olar bizdiń qazaqsha oıbaıymyzdy báribir de túsinbeıdi. Qaıtemiz endi?
Forbes Kazakhstan jýrnalyn shyǵarý isine bel býyp, bilek sybana kirisken Asqar Aýkenov óziniń jazǵan maqalasynda basylymnyń bank salasyndaǵy reıtıń túzetin negizgi quralǵa aınalǵanyn aıtypty. Sóz joq, maqtanýǵa turarlyq jaıt.
Aýkenov myrza Batys elderiniń Reseıge salynǵan sanksıalarynan keıin Qazaqstandaǵy Reseı bankteri jumysyn toqtatpaı, qazaqstandyq bankterdiń quramyna ótip, olardyń salymshylary úshin jaıly jaǵdaı jasalynǵanyn aıtyp, onsyz da elge belgili jaıtty taǵy bir qaıtalap ótipti.
Álemdegi ózgeris bizdiń «qara orystardy» aınalyp ótti
Orys áskeri Ýkraınaǵa basyp kirip, qyrǵyn soǵys salǵan kúnnen bastap álemde qundylyqtar men oı-paıymdar ózgerdi. Ózgeriske túspegen bizdiń qara orystar.
Onyń ishinde ózderin tehnokrat, lıberaldy toptyń ókili sanaıtyn qazaq kásipkerleri. Óıtkeni olardyń bıznesiniń kópshiligi Reseımen baılanysty. Sondyqtan olarǵa bul dúnıeniń ózgergeni túkke de qajeti joq. Osy soǵystan keıin bıliktiń ózgerýinen kásipkerlerdiń ózgerýi qıyn ekenin anyq baıqaǵandaı boldyq.
Forbes Kazakhstan jýrnalynyń redaktory maqalasynyń sońynda álemde tektonıkalyq ózgeristerdińoryn alyp jatqanyn aıtypty.
– Osydan birneshe jyl buryn Forbes Kazakhstan jýrnaly Forbes brendimen shyǵatyn dúnıejúzindegi (!) úshinshi basylym edi. Ol kezde aldymyzda Reseı men Ýkraınada shyǵatyn Forbes jýrnaly bolatyn. Al Ýkraınadaǵy soǵystan keıin Ýkraınada shyǵatyn Forbes jýrnaly orys tilinde shyǵýyn toqtatty (endi qaıta shyǵýy neǵaıbyl). Al Reseıdegi Forbes Russia basylymyn qaǵazǵa basyp shyǵarý isi toqtady. Óıtkeni Reseıde jumys isteıtin halyqaralyq kompanıalar sanksıadan keıin elden ketýge májbúr boldy. Osylaısha, Reseıde Forbes Russia basylymyn shyǵarý isi shyǵynǵa aınaldy. Endi orys tilinde shyǵatyn jalǵyz, birden-bir Forbes jýrnaly Qazaqstanda ǵana shyǵatyn boldy, – dep bas redaktor bórkin aspanǵa atyp qýanypty.
Iá, Aýkenovtyń jerden jeti qoıan tapqandaı qýanatyn jóni bar. Endi Forbes Kazakhstan jýrnalyna jarnama berýshilerdiń qatary arta túsedi. Aldaǵy ýaqytta Ýkraına men Reseıdegi kompanıalar da Forbes Kazakhstan-men jumys isteýge yqylasy oıanyp, qarjyny aıamaı tógetin bolady. Qazaq tili she?.. Ony oılaǵan jan bar ma?
Búginde búkil álem Reseıden, orys tilinen, orys mádenıetinen teris aınalyp jatyr. Al biz bolsaq, Forbes jýrnalynyń orys tilindegi nusqasyn óltirmeı, shyǵarýǵa kúsh salǵan el retinde aıdaı álemge tanylatyn boldyq.
Bul ne? Bul – bıznes. Bul – paıda. Kimge? Budan memleketke de, halyqqa da paıda joq. Bul elimizdegi at tóbelindeı orystildi qaýymnyń qaltasyn qampıtýǵa baǵyttalǵan shara.
Bul – qazaq tiline jasalǵan taǵy bir soqqy dep qabyldaýǵa bolatyn shyǵar. Sizder qalaı oılaısyzdar!
Forbes jýrnalyn búkil álem tanıdy. Orys tilindegi Forbes Qazaqstanda ǵana shyǵatyn bolsa, álem elderi Qazaqstandy orys tiliniń ekinshi otany dep qabyldaıtyny anyq qoı.
Nurlan JUMAHAN
