"Qazatomónerkásiptiń" burynǵy basshysy Muhtar Jákishev jer asty baılyǵyn shıkizat túrinde eksporttaýǵa túbegeıli qarsy ekenin málimdep, ken túrlerin el ishinde óńdeý damýǵa serpin beretinin basa atap ótti, dep habarlaıdy Dalanews.kz.
Muhtar Jákishev óz suqbatynda Qazaqstannyń jańa tehnologıalar óndirisi naryǵyna shıkizat jetkizýde zor múmkindigi bar ekenin aıtady. Sondyqtan ol jer asty baılyǵy, ásirese sırek kezdesetin metaldardy ken túrinde eksporttaýǵa tyıym salýdy talap etedi. Onyń ornyna zaýyttar salyp, bul metaldardy ózimizde óndirsek, birneshe ese paıdaǵa keńeletinimizdi jetkizedi.
"Elektromobıl óndirisine nıkel aýadaı qajet. Qazirgi qolda bary halyqaralyq korporasıalarǵa jospardaǵy kólem úshin jetkilikti. Biraq aldaǵy bes jylǵa degen josparlarda bul shıkizat túri tapshy. Sondyqtan bul naryqta Qazaqstannyń alar óz oryny ári úlken múmkindigi bar. Negizinen, sırek kezdesetin metaldar toptasyp, aralasyp birge júredi. Ony bir-birinen ajyratyp alý, árıne, kúrdeli tehnologıalyq jáne ǵylymı negizdemeni qajet etedi. Ózge elderden bizdiń artyqshylyǵymyz da sol, ondaı ken oryndary bizde jetip artylady. Sondyqtan tájirıbe, zertteý júrgizýde bizde múmkindik óte zor. Osyny paıdalanyp, biz nıkeldi ajyratyp alý jolyn taptyq ta. Onda da kómirsýteginsiz óndirýdi. Eń bastysy, biz ony tómen baǵada da shyǵynsyz óndire alatyn tásilge súıenemiz. Osy jaǵynan alǵanda, bizdiń básekege qabilettiligimiz bul rette joǵary. Sondyqtan zaýyttar salsaq, jetip jatyr. Onyń túk qıyndyǵy joq. Alaıda qazir oǵan bas qatyryp jatqan eshkim joq. Mysaly, mysty rýda túrinde eksporttady delik. Al onymen qansha metal ilesip ketip jatyr, ol jaǵy beımálim. Máselen, onyń ishinde sırek kezdesetin rennıı metaly baryna senimdimin, sol sekildi altyn, kúmis sekildi baǵaly metaldar qospasy bolady. Osynyń barlyǵyn eksportaýshy sertıfıkatta kórsetýi kerek. Ony anyqtaý esh qıyn emes, arnaıy qondyrǵylar bar. Biraq bizde olaı etpeıdi. Shyntýaıtyna kelgende, rýda túrinde shıkizatty satýdan paıda joq. Tıyn-teben ǵana. Tipti, sol rýda tasymalyna, kerisinshe memleket dotasıa bóledi dese, oǵan men esh tań qalmaımyn", - deıdi Muhtar Jákishev.
Aıta ketsek, buǵan deıin áleýmettik jelide "Qazaqmys" kompanıasy segiz ken orynyn sheteldik ınvestorǵa satqaly jatqany týraly sybys qylań bergen bolatyn. Tipti, Parlament qabyrǵasynda da bul másele kóterilgen-tuǵyn. Óz kezeginde kúni keshe sırek kezdesetin metaldar ken ornyna baı otandyq kompanıa muny joqqa shyǵaryp, túsinikteme berýge májbúr boldy.
"Qazaqmys" óz ken oryndaryn satyp jatqan joq, onda da reseılik kompanıalarǵa bergen joq, Qazaqstannan sırek kezdesetin metaldardy eksporttamady da". Osylaı dep málimdeme jasaǵan "Qazaqmys korporasıasy" JSHS-nyń resmı ókili Arman Tleýkenov ózderiniń aqparattyq shabýylmen betpe-bet kelip otyrǵandaryn jetkizdi.
