Adam ómirindegi eń ıgi isterdiń biri – muqtaj jandarǵa qamqorlyq jasaý. Sol ıgi is jasaýda Almaty oblysynyń kásipkerleri belsendilik tanytýda.
Jalpy, Almaty oblysynda tórt jáne odan da kóp bala tárbıelep otyrǵan 40 myńǵa jýyq otbasy bar. Jyl basynan aýdan, qala kásipkerleri batyr analarǵa 30-ǵa jýyq úı alyp bergen.
Almaty oblysynyń Atymtaı jomarttary kimder?
Aqpan aıynda óńirge tanymal «Álisher» sharýa qojalyǵynyń jetekshisi Asqar Súleımenov Almaty oblysy, Talǵar aýdanynyń Gúldala aýylynda muqtaj otbasyna baspana satyp alyp berdi.
Janbolatovtar áýleti buǵan deıin aýyldaǵy monsha úshin salynǵan ǵımaratty panalap kelgen eken. Osy baspana úshin olar aı saıyn 17 myń teńge tólep otyrǵan.
Jas kópbalaly otbasy Qýanysh pen Maqpal Janbolatov Uıǵyr aýdanynyń týmasy, ekeýi bes bala tárbıelep otyr. Otaǵasy Qýanysh – balalar úıiniń tárbıelenýshisi, sondaı-aq jaraqat alǵan soń, onyń bir kózi kórmeı qalǵan. Biraq qıyndyqtarǵa qaramastan, ol úıine jaqyn ornalasqan bazarda ártúrli jumys isteıdi.
Al Kerbulaq aýdany, Qyzyljar aýylynyń turǵyny Jumaǵyz Medetovaǵa áli salynyp bitpegen sement zaýytynyń basshysy tórt bólmeli úıdi usyndy.
Jumaǵyz Medetova úsh qyzymen páterden-páterge kóship, týystaryn jaǵalap júrgenine 5 jyldan asypty.
Qoǵaly aýylynyń azamaty, máslıhat depýtaty, jeke kásipker Qaırat Bekıev alty balanyń anasy Aıgúl Eshpaevaǵa úı syılap, qýanyshqa keneltse, Taldybulaq aýylynyń azamaty Kalen Tursynbaev alty balamen úısiz júrgen Nadejda Lemeshkoǵa osy aýyldan jaıly baspana alyp berdi.
Sonymen qatar Qaspan aýylynyń kásipkerleri Slambaı Toqabaev jáne Vıtalıı Tarasenko 11 balanyń anasy Gúlnaz Shakenova men áleýmettik jaǵdaıy tómen 3 balaly otbasyn azyq-túlikpen qamtamasyz etti.
Rýhy ór, júregi jomart halyqpyz
Jalpy, Kerbulaq aýdanynda 2100-den astam kópbalaly otbasy tirkelgen. Úı kezeginde turǵan analar sany 100-ge jýyq.
Qanshama jyldar boıy baspanasyz júrgen Aqsý aýdany, Jansúgirov aýylynyń turǵyny Almagúl Qudıarovaǵa «Qareket» qaıyrymdylyq qorynyń demeýshileri baspana alyp berdi. Almagúldiń osydan úsh aı buryn joldasy qaıtys bolǵan, qazir ózi bes balany asyrap otyr.
«Qareket» qaıyrymdylyq qorynyń jumys istep jatqanyna 1 jyldan asa ýaqyt bolǵan. Osy ýaqyt aralyǵynda qanshama úısiz júrgen januıalarǵa baspana alyp berip, saýapty is jasap keledi.
Almagúl Qudıarova atalǵan qor arqyly tegin baspanaǵa qol jetkizgen 55-inshi adam. Atalmysh qor 2018 jyly elimizdiń túkpir-túkpirindegi 60 adamnyń baspanaly bolýyna sebepshi bolǵan.
Biz rýhy ór, júregi jomart halyqpyz. Oǵan dálel – osyndaı aýzyn ashsa júregi kórinetin azamattar.
Jalǵyzbasty áke Nıkolaı Odýdenkonyń qýanyshynda da shek joq. Sebebi 3 balasyn jalǵyz ózi baǵyp-qaǵyp otyrǵan ákege Alakól aýdanynyń ákimi Álibek Jaqanbaev Beskól aýylynan 2 bólmeli páter berdi.
Osy Beskól aýyldyq okrýginiń «Zagatzerno» aýylynda turatyn kópbalaly taǵy bir otbasynyń da jaǵdaıy máz emes edi. Aleksandra Melnıkovanyń 10 balasy bar. Ol – jalǵyzbasty ana. Beskóldegi balyq zaýytynda jumys isteıdi. Bar tapqan-taıanǵanyn balalarynyń aýzyna tosatyn Aleksandranyń baspana alýǵa shamasy joq edi. Aýdan ákimdigine jazǵan ótinishi qaralyp, jaqynda bul áýletke de 2 bólmeli páter berildi.
Qalalyq qaıyrymdylyq aksıalarynyń qatysýshysy, múmkindigi shekteýli balalarǵa merekelik sharalardyń uıymdastyrýshysy «Statýs» oıyn-saýyq kesheniniń dırektory Asqar Bilálov ta qur qol otyrmaı, Taldyqorǵan qalasynyń turǵyny, segiz balanyń anasy Indıra Qarabekovaǵa úsh bólmeli páter syılady. Kópbalaly ana buǵan deıin saıajaıda jaldamaly úıde turyp kelgen.
Sondaı-aq Ekpindi aýyldyq okrýginde ornalasqan «Maıqynov E» SHQ basshysy Maıqynov Ermek Serikbaıuly «Kúmis alqa» ıegeri, kópbalaly ana Qaraqat Muhamedjanqyzyna 7 bólmeli úıdi syıǵa tartty.
Qabanbaı aýylynyń turǵyndary, áleýmettik jaǵdaıy tómen Zoıa Starchenko men kópbalaly ana, «Kúmis alqa» ıegeri Svetlana Aqsholaqova da dál osyndaı qýanyshqa keneldi.
Bul qýanyshtyń dánekeri bolyp otyrǵan azamattardyń biri – oblystyq máslıhattyń depýtaty, «Qabanbaı jolaýshy» JSHS-niń basshysy Qanat Qojabekov bolsa, ekinshisi – Alakól aýdanynyń ımamdary men aýdan jamaǵaty.
Sonymen birge «Dostyq tazartý» JSHS-niń dırektory Shalqar Jaqsybaev Qyzylashy aýylynyń turǵyndary İİ jáne İİİ toptaǵy múmkindigi shekteýli Erlan Esimbekov pen Samal Orazbekovaǵa osy aýyldan jaıly 4 bólmeli baspana alyp berdi.
Alakól aýdanynda jyl basynan 1384 kópbalaly jáne áleýmettik jaǵdaıy tómen otbasylar kelgen. Olardyń 165-i – úı kezeginde turǵandar.
Kerbulaq aýdanynyń kásipkerleri jarap tur
Sarybulaq aýylynyń turǵyny, 7 balanyń anasy Meıramgúl Baıseıitovaǵa osy aýyldyń sharýa qojalyq basshylary 4 bólmeli úıdi syıǵa tartty. «Osy kúnge deıin 7 balamen jaldamaly páterde turdym. Eki balam stýdent. 5 balam mektepte oqıdy. Jalǵyz ózim qolymnan kelgeninshe tyrmysyp, balalarymdy jetkizip kelemin. Endi ózimizdiń úıimiz bar. Bul biz úshin úlken kómek boldy. Qojalyq basshylyǵyna alǵysym sheksiz», – dedi kópbalaly ana kózine jas alyp.
Sonymen qatar «Altynemel» ulttyq memlekettik tabıǵı parkiniń bas dırektory Halyq Ońǵaruly da jalǵyz basty anaǵa tosynsyı jasady. Ol Sembaı Gúlsanat esimdi jalǵyz basty anaǵa úsh bólmeli úı satyp alyp berdi.
Qoǵaly aýyldyq okrýginiń «Aqmaral» jeke sharýa qojalyǵynyń basshysy Bolat Burahanov óz atynan jomarttyq tanytyp, kópbalaly ana Aınur Qystaýbaevaǵa 4 bólmeli úı syılady.
Kerbulaq aýdany, Kóksý aýylynyń turǵyny, alty birdeı balanyń anasy Merýert Dolanbekovanyń otbasy da baqytqa keneldi. «Abyhan» jeke sharýa qojalyǵynyń basshysy Serik Abyhanov 4 bólmeli úıdi ózi satyp alyp, anaǵa syıǵa tartty.
«Bir qozy dúnıege kelse, bir túp jýsan artyq shyǵady» degen bar. Tekti jurttyń bar tilegi – urpaǵynyń amandyǵy. Kásipkerlerdiń ıgi isteri de osy ustanymda.
Tekeli qalasynda 415 kópbalaly otbasy bar. Onyń ishinde 170-i páterge, turmystyq jaǵdaılaryna baılanysty muqtajdyqta. Jalpy, 55 kópbalaly otbasy resmı kezekte tur.
Tipti arnaıy járdem berý qory qurylǵan. Qorǵa qarajat jınalyp jatyr. Sonyń ishinde «ASPMK-519» JSHS óziniń erekshe yqylasyn tanytyp, bir otbasyn qýantyp otyr.
«ASPMK-519» JSHS ujymy qaıyrymdylyq kómek retinde jalǵyzbasty kópbalaly ana Nazgúl Kýjıkeevaǵa 3,5 mln teńgege 4 bólmeli úı satyp alyp berdi. Mekeme basshysynyń orynbasary Konstantın Vologodskıı ujymyndaǵy azamattarmen birlesip, saltanatty túrde úı qujattaryn da endigi ıesine tapsyrdy. Buǵan deıin 7 balanyń anasy jaldamaly úıde turyp kelgen.
Sondaı-aq Eńbekshiqazaq aýdanyndaǵy «BıK service» seriktestiginiń dırektory, kásipker Qýat Sultanǵazıev Masaq aýylynda turatyn Qaraqoıshıev áýletine úı syılaǵan.
Aıta keteıik, Almaty oblysynda áleýmettik karta jasalyp, kópbalaly jáne áleýmettik turǵydan az qamtylǵan otbasylardy qoldaýǵa 3 mıllıard teńgeden astam qarjy bólindi. Sáıkesinshe, osy baǵdarlama boıynsha jolaýshy tasymaldaýmen aınalysatyn kásiporyndardyń shyǵynyn jabýǵa jergilikti búdjetten 200 mln teńge qaralǵan. Kópbalaly analarǵa qala avtobýstarymen tegin qatynaý 1 sáýirden bastalǵan bolatyn. Odan bólek, olardyń balalaryna jazǵy lagerlerge joldama berý kózdelip otyr. Ystyq tamaqpen, mektep formasymen qamtý máselesi de basty nazarda.
Budan bólek, «7-20-25» baǵdarlamasy boıynsha 26 turǵyn úı salatyn aýmaq anyqtalyp, oǵan 2025 jylǵa deıin 4 mln sharshy metr úı salý mindeti qoıyldy. Sonyń nátıjesinde aımaqtaǵy 104 myńǵa jýyq otbasy baspanaly bolady. Muqtaj adamdardyń baspanaly bolýy úshin atqarýshy bılik alǵashqy jarnany tómendetý maqsatynda turǵyn úı sertıfıkatyn berip jatyr. Bul maqsatqa búdjetten 1 mlrd teńge bólindi.
Qaıyrymdylyq jasaýǵa asyqqan jandar qatary artýda. Olaı bolsa el ishinde qoly ashyq, márttiktiń bıigine shyqqan adamdar kóp bolsyn degimiz keledi.
Baljan JUMANBEKOVA, Almaty oblysy
