Birqatar tekserýlerdiń qorytyndysy boıynsha Konstıtýsıalyq sot zeı̆netaqy anýıtetteri týraly zańnamany naqtylaýdy usyndy, dep habarlaıdy Dalanews.kz.
Konstıtýsıalyq sot azamattardyń ótinishi boı̆ynsha Azamattyq kodekstiń (Erekshe bólim) 818-baby 1-tarmaǵy ekinshi bóliginiń Qazaqstan Respýblıkasynyń Konstıtýsıasyna sáı̆kestigin tekserdi.
Kórsetilgen normaǵa sáı̆kes, Azamattyq kodekste qarastyrylǵan jekelegen jaǵdaı̆lardy qospaǵanda, saqtanýshy tólegen saqtandyrý syı̆lyqaqylary saqtandyrýshynyń menshigi bolyp tabylady.
Ótinishte saqtandyrýshy men saqtanýshy arasynda zeı̆netaqy anýıteti sharty jasalǵany, ol boı̆ynsha saqtanýshy saqtandyrý syı̆aqysyn saqtandyrýshyǵa bergeni aı̆tylady. Al saqtandyrýshy oǵan aı̆ saı̆yn sharttyq somany ómir boı̆y tóleýge mindettendi.
Saqtanýshy qaı̆tys bolǵannan keı̆in tólemder paı̆da alýshyǵa ótedi. Alaı̆da, saqtandyrýshy qalǵan somany birjolǵy tóleý týraly muragerlerdiń talaptaryna QR AK 818-baby 1-tarmaǵynyń ekinshi bóligine sáı̆kes zeı̆netaqy jınaqtary muraǵa kirmeı̆tinine jáne oǵan menshik quqyǵynda tıesili ekendigine silteme jasaı̆ otyryp, berýden bas tartady.
Ótinish sýbektileriniń pikirinshe, saqtandyrýshyǵa aýdarylǵan zeı̆netaqy jınaqtary saqtanýshy qaı̆tys bolǵan jaǵdaı̆da muragerlikke jatady, osyǵan baı̆lanysty olar atalǵan norma birjolǵy saqtandyrý tólemi túrindegi múlikten sot sheshiminsiz aı̆yra otyryp, ózderiniń jeke menshikti qorǵaý konstıtýsıalyq quqyǵyna nuqsan keltiredi dep esepteı̆di.
Konstıtýsıalyq sot ne sheshti?
Konstıtýsıalyq sot óz sheshiminde kórsetkendeı̆, saqtandyrý syı̆lyqaqylary – saqtanýshynyń saqtandyrýshyǵa saqtandyrý arqyly qorǵalý úshin tóleı̆tin tólemi, munda saqtandyrý tólemi onyń materıaldyq balamasy bolyp tabylady, bul zeı̆netaqy anýıteti shartynyń óteýli bolýyn bildiredi.
"Osylaı̆sha, saqtandyrýshy saqtandyrý syı̆aqysy túrinde alǵan aqsha saqtandyrýshynyń óz qalaýy boı̆ynsha bılik etetin kirisi bolyp tabylady. Saqtandyrýshynyń saqtandyrý syı̆lyqaqysyn qaı̆tarý boı̆ynsha emes, tek saqtandyrý somasyn tóleý boı̆ynsha mindettemesi týyndaı̆dy. Mundaı̆ jaǵdaı̆larda saqtanýshynyń múlki májbúrli túrde ıelikten shyǵarylmaı̆dy, osyǵan baı̆lanysty Konstıtýsıalyq sot ótinish sýbektileri daý aı̆typ otyrǵan AK (Erekshe bólim) normasynyń Konstıtýsıaǵa qaı̆shy keledi dep tappady", dep túsindiredi quziretti sot.
Sonymen qatar, Konstıtýsıalyq sot zeı̆netaqy anýıtetiniń erekshelikterin nazarǵa ala otyryp, saqtanýshynyń kózi tirisindegi erik qalaýynyń iske asyrylý jáne ol qaı̆tys bolǵan jaǵdaı̆da, aýdarylǵan saqtandyrý syı̆lyqaqysynyń kólemi men ózge de mán-jaı̆lar eskerile otyryp, onyń quqyqtarynyń ózge adamdarǵa ótý tetikteri zańnamalyq deńgeı̆de rettelýge tıis dep atap ótti.
"AK-niń (Erekshe bólim) 818-baby 1-tarmaǵynyń ekinshi bóliginde kózdelgen saqtanýshydan alynǵan saqtandyrý syı̆lyqaqylaryna saqtandyrýshynyń menshik quqyǵy týraly jalpy ereje saqtanýshyǵa zeı̆netaqy anýıteti sharty buzylǵan kezde satyp alý somasyn basqa saqtandyrý uı̆ymyna aýdarý nemese saqtandyrý tólemderiniń mólsherin azaı̆týǵa qatysty shart talaptary ózgergen kezde aqshany BJZQ-ǵa qaı̆tarý arqyly jáne basqa negizder boı̆ynsha osy aqshanyń bir bóligine bılik etý quqyǵyn beretin Áleýmettik kodeks normalarymen úı̆lespeı̆di", delingen Konstıtýsıalyq sot túsiniktemesinde.
Osylardy eskere kele, Konstıtýsıalyq sot áleýmettik ınstıtýt retinde zeı̆netaqy anýıtetiniń erekshelikterin eskere otyryp, ártúrli salaǵa tıesili ózara baı̆lanysty normalardyń ózara úı̆lesimdiligin qamtamasyz etý maqsatynda Úkimetke Qazaqstan Respýblıkasynyń zańnamasyn jetildirý máselesin qaraýdy usyndy.
Tekserý nátıjesinde, Konstıtýsıalyq sot ótinish sýbektileri daýlap otyrǵan Azamattyq kodeks (Erekshe bólim) normasynyń Konstıtýsıaǵa qaı̆shy keletindigin anyqtaǵan joq.
Buǵan deıin saıtymyzda Qazaqstanda zeınetaqy jınaǵyn "anýıtetke" shyǵaryp alýshylar sany artqanyn jazǵanbyz.
