Biz, bárimiz balalarymyzdyń qaýipsiz ortada ómir súrip, oqyǵanyn qalaımyz. Sondyqtan polısıanyń balalardyń qaýipsizdigin qamtamasyz etýdegi rólin moıyndaı otyryp, olardyń mundaı quqyq buzýshylyqtardyń sanyn azaıtýǵa bar kúsh-jigerin salýyna kómektesýimiz kerek. Osy tusta tártip saqshylarynyń muǵalimdermen jáne ata-analarmen birlese jumys isteýi mańyzdy ekenin atap ótken jón. Óıtkeni, ádette, jasóspirimderdiń qylmys jasaýynyń basty sebebi – ata-anasynyń olardyń minez-qulqyna tıisti baqylaýdyń bolmaýy.
Bárimiz biletindeı, jasóspirimder kóbinese túngi ýaqytta zańdy ókilderiniń erip júrýinsiz turǵyn úı-jaılardan tys jáne oıyn-saýyq oryndarynda bolǵany úshin ustalady. İshki ister mınıstrligine qarasty kámeletke tolmaǵandar isteri jónindegi bólimsheler esepte turǵan jasóspirimdermen, sondaı-aq qolaısyz otbasylarmen profılaktıkalyq jumystar júrgizedi. Sol sebepten de sala mınıstri Erjan Sádenov ata-analardan balalaryna muqıat bolýdy, olarmen jıi sóılesýdi, oqýyna, qorshaǵan ortasyna qyzyǵýshylyq tanytýdy, olarmen kóbirek ýaqyt ótkizýdi suraıdy.
– Ras, bilim berý mekemelerinde de júıeli profılaktıkalyq jumystar júrgizilýde. Olardyń árqaısysyna ıývenaldy polısıa qyzmetkerleri, ýchaskelik ınspektorlar men anyqtaýshylar bekitilgen. Elimizdegi barlyq mektepter beınebaqylaý kameralarymen jabdyqtalǵan. İshki ister mınıstrligi jaýapty organdarmen birge ázirlegen Balalardy zorlyq-zombylyqtan qorǵaýdyń, sýısıdtiń aldyn alýdyń jáne olardyń quqyqtary men ál-aýqatyn qamtamasyz etýdiń 2023-2025 jyldarǵa arnalǵan keshendi josparyna kámeletke tolmaǵandar arasyndaǵy quqyq buzýshylyqqa yqpal etetin sebepterdi erte anyqtaý jáne aldyn alý boıynsha usynystar engizgen, – dep atap ótti sheneýnik.
Shyndyǵynda, el basshylyǵynyń tapsyrmalaryn oryndaý, mınıstrliktiń jobalary men baǵdarlamalaryn iske asyrý kásibı jáne bilikti mamandarsyz múmkin emes. Al jaqynda Memleket basshysy alqa májilisinde polısıany túbegeıli ózgertý qajettigin aıtqan bolatyn. Prezıdent: «Polısıa qashanda halyqqa úlgi bolýy kerek, sonda ǵana halyq polısıaǵa senedi, olarǵa senim artady», – dedi. Sondyqtan İshki ister mınıstrliginde 2024 jyl Adam resýrstaryn jetildirý jyly dep jarıalandy.
– Bıyl orta býyn basshylarynyń kezekten tys atestattaýy da ótedi. Bul jerde biz eshkimdi jumystan shyǵarý maqsatyn kózdep otyrǵan joqpyz, biraq bul qyzmetterde kim jumys isteıtinin kórip, sapaly kadrlyq rezervti qalyptastyrý úshin laıyqty mamandardy tapqymyz keledi. Sonymen qatar, budan bylaı jumysymyz tórt vektorly kadr saıasatyn júzege asyrý túrinde qurylymdalatyn bolady. Birinshisi – ádiletti kadr júıesi. Bul baǵytta biz árbir maqsatty aýdıtorıaǵa tıimdi tásildi qoldanatyn bolamyz: mektep jáne kolej túlekterin İshki ister mınıstrliginiń joǵary oqý oryndaryna túsý múmkindigine qyzyqtyrý, azamattyq joǵary oqý oryndaryn bitirip, áskerı boryshyn ótep kelgenderdi yntalandyrý, polısıada qyzmet etýge tartý. Al kadrlyq rezervke alý kandıdattardyń reıtıńisine negizdelgen alqalyq sheshimniń nátıjesi bolmaq, – dedi Erjan Sádenuly.
Onyń sózinshe, ekinshi vektor – tártip pen zańdylyqty nyǵaıtý. Osy jumystyń bir bóligi retinde tutastyqty tekserýdi qoldaný artatyn bolady. Sondaı-aq etıkalyq minez-qulyq algorıtmin ázirleý josparlanýda. Úshinshi vektor – qyzmetkerler arasynda korporatıvtik rýh pen mádenıetti qalyptastyrý jáne ınklúzıvtilikti qamtamasyz etý. Erekshe qajettilikteri bar azamattarymyz polısıaǵa júgingen kezde qolaısyzdyqty sezinbeýi tıis. Al tórtinshi vektor, óte mańyzdy, kásibı daıyndyq. Biliktilikti arttyrýdyń úsh satyly modeli engiziledi. Mundaǵy basty krıterıı – bolashaq polısıa qyzmetkeriniń ıntellektýaldyq deńgeıi.
– Jas polıseılerdi damytýdyń mańyzdy quramdas bóligi – urpaqtar sabaqtastyǵy. Óıtkeni, alǵa qoıǵan maqsattaryna jetýge aǵa áriptesterdiń ozyq kópjyldyq tájirıbesi kómektesedi. Sondyqtan bıyldan bastap meniń tapsyrmam boıynsha İshki ister mınıstrliginiń barlyq qurylymdyq bólimshelerinde tálimgerlik keńester quryldy. Ardagerlerimiz kásibı kadrlardyń qalyptasýyna óz úlesterin qosyp, qyzmette qalýda. Bul óskeleń qyzmetkerlerdiń irgetasyn durys qalyptastyrý úshin óte qajet, – dep túsindirdi mınıstr.
Polıseı mamandyǵy – psıhologıalyq turǵydan eń qıyn, qaýipti, sonymen birge taptyrmas ári qajetti mamandyqtardyń biri. Bul - erjúrek, batyl jigitterge arnalǵan kásip, munda nemquraılylyq pen jaıbasarlyqqa jol berilmeıdi. Polısıa qyzmetkeri bolý degenimiz – ártúrli jaǵdaıda adamdardy qorǵaý jáne kómektesý. Adamdar polısıaǵa qońyraý shalý arqyly óziniń qaýipsizdigine jol ashady. Týrasyn aıtqanda, kezekshilikke shyqqan qyzmetkerler – azamattardyń qaýipsizdigin kúzetetin qaharmandar. Olardyń kúndelikti táýlik boıy qyzmet kórsetetin, keıde qarapaıym adamdarǵa kórinbeıtin qyzmeti qoǵamdyq tártipti saqtaýǵa jáne qylmystyń aldyn alýǵa septigin tıgizedi.
Táýelsizdik jyldary qoǵamdyq tártipti saqtaý baǵytynda kóptegen reformalar oryn aldy. Iá, áldkimder refrma dese, shoq basqandaı shorshyp túsetini jasyryn emes. Biraq ómir zańy boıynsha kez kelgen salada ózgerister bolyp turýy shart. Sondyqtan quqyq qorǵaý organdaryndaǵy bastamalardy halyqtyń durys qabyldaýy mańyzdy. Óıtkeni, qoǵamdyq ómir zaman aǵymyna saı ózgerip otyratynyn umytpaýymyz kerek. Osy turǵydan alǵanda ýchaskelik polıseıler salasy jan-jaqty ózgeristerdiń bastan ótkerip, búginde servıstik polısıa deńgeıine jetip otyr.
– Ras, ishki ister organdaryndaǵy qyzmet ómirge qaýip tóndiredi. Táýelsizdik jyldarynda qyzmet babynda 817 qyzmetkerimiz qaza taýyp, 4 657 qyzmetkerimiz jaraqat aldy. Olardyń árqaısysy óz boryshy men antyna adal boldy, olar - biz úshin batyr. Biz olardyń jarqyn beınesin árqashan qasterleımiz. Olardyń erligi - tártip saqshylarynyń jas býynyna úlgi. Meniń tapsyrmam boıynsha, mektepterde osyndaı dańqty esimdermen atalatyn kadet synyptary ashylyp jatyr. Ondaı batyrlarymyzdyń otbasyn da umytpaımyz. Meniń orynbasarlarym óńirlerge jumys saparlary kezinde olarǵa únemi baryp turady. Qaıtys bolǵan qyzmetkerlerdiń balalary ákeleriniń jumysyn jalǵastyrǵysy kelip, polısıa qyzmetkeri mamandyǵyn tańdaǵanda, erekshe qýanamyz. Biz olardyń oqý oryndaryna túsýine árdaıym qoldaý kórsetemiz, – dedi Erjan Sádenov.
Onyń dereginshe, qyzmet babynda qaza tapqan polısıa qyzmetkerleriniń erlikteri týraly kitaptar jazylyp jatyr, bular keıinirek fılmniń senarıine aınalýy da múmkin. Sonymen qatar ár polısıa bólimshesinde «Mindet. Ar-namys. Erlik» - polısıa qaharmandaryn eske alýǵa arnalǵan «Erlik buryshtary» bar.
Qazirgi tańda ishki ister organdarynda aýqymdy ózgerister júrip jatyr, jumystyń servıstik úlgisine kóshý baǵytynda ilkimdi ister qolǵa alynǵan. Osy ýaqytqa deıingi jetistikterdi atap ótsek, qyzmettik modeldi jáne «Polısıa jaıaý qashyqtyqta» qaǵıdatyn engizý aıasynda polısıanyń qoǵamdyq oryndarda turaqty bolýyn qamtamasyz etetin sharalar qabyldanýda. Turǵyn úılerdiń aýlalarynda, saıabaqtarda, aleıalarda jaıaý patrúlderdiń sany kóbeıgen.
– Damyǵan elderdiń tájirıbesine súıene otyryp, qazirgi zamanǵy stasıonarlyq polısıa beketterin qalalardyń qylmysqa beıimdi aımaqtaryna ornattyq. Al qoǵamdyq oryndarda, halyq kóp shoǵyrlanatyn ortalyqtarda jáne respýblıkalyq mańyzy bar joldarda polısıaǵa jedel qońyraý shalý úshin aýdıo-beıne aqparattardy jiberetin «SOS» túımelerin qoıyp jatyrmyz. Osymen qatar, meniń tapsyrmam boıynsha ishki ister bólimderiniń basshylary halyqpen kezdesýler men esep berý jıyndaryn udaıy ótkizip, turǵyndardyń ótinishterine jedel den qoıady. Azamattar polısıaǵa áleýmettik jeli arqyly da habarlasa alady, – dep jetkizdi bas polıseı.
Onyń málimetinshe, 2024-2028 jyldarǵa arnalǵan qoǵamdyq qaýipsizdikti qamtamasyz etý tujyrymdamasy da túrli zań buzýshylyqtardy joıýǵa baǵyttalǵan. Qujat ótken jyldyń sońynda úkimet qaýlysymen bekitilgen. İshki ister mınıstrligi men onyń qurylymdyq bólimsheleri el basshylyǵy men qoǵamnyń senimin aqtaý maqsatynda Memleket basshysy bergen tapsyrmalardy sapaly oryndaýǵa qaı kezde de saqadaı saı.
