Biraq Jákishev shala-jansar kúıde jatqan kásiporynnyń boıyna qan júgirtip, álemdik deńgeıdegi alyp kásiporynǵa aınaldyrǵanyn bárimiz bilemiz.
Eger sol kezde Jákishev Balǵymbaeevtyń aıtqanyn eki etpeı oryndap, «QazAtomÓndiristi» qurdymǵa qulatyp jibergende bizde atom óndirisi múlde bolmas edi.
Al qazir ǵoı, «Qazaqstan álemde ýran óndirý boıynsha birinshi orynda turǵan el» dep bárimiz áńgime aıtqanda keýdemizge nan piserdeı bolady.
Tutas qazaq maqtanatyn alyp kásiporyndy aıaqqa turǵyzǵan Jákishevke alǵystan basqa aıtarymyz joq.
Eger kezinde Nazarbaev rejımi Jákishevtiń sońyna sham alyp túsip, túrmege toǵytpaǵanda «QazAtomÓndiris» budan da qýatty, «Rosatomnyń» aldynda múlde bas ımeıtin álemdik kompanıaǵa aınalar edi.
Muny biz aıtpasaq ta, kópshilik jaqsy biledi.
Bizdiń aıtpaǵymyz basqa. Taıaýda saparlap júrip «QazAtomÓndiris» kompanıasynda jumys isteıtin tanys jigitpen kezdesip qaldyq. Biraz áńgime aıtyldy.
Bir sátte esime sońǵy ýaqyttary Aqtaý qalasyndaǵy sý tushshytatyn MAEK kásiporyny qatysty biraz áńgime aıtylǵany esime túsip, áligi tanysqa:
– Bálensheke, Aqtaýdaǵy MAEK «QazAtomÓndiriske» qaraýshy edi. Ondaǵy jaǵdaı qalaı? Ótkende kásiporynǵa qatysty aqparat quraldarynda biraz áńgime taraǵanyn baıqadym. Ol jaqtaǵy jaǵdaıy qalaı? – dep tanysyma suraqty tótesinen qoıdym.
– Oı, qazir MAEK «QazAtomÓndiriske» qaramaıdy. Sondyqtan ondaǵy jaǵdaıdan habarsyzbyn, – dep tanysym áńgimeni qysqa qaıyrdy.
– Sonda qalaı... MAEK qazir qaıda qaraıdy?
– «QazAtomÓndiris» Londondaǵy qor bırjasyna shyǵar aldynda óziniń «toksıchnyı» aktıvterinen qutylý týrasynda sheshim qabyldanǵan-dy. Meniń bilýimshe, sol kezde MAEK birinshi kezekte QR Energetıka mınıstrligine berildi, artynsha Mańǵystaý oblysy ákimdiginiń balansyna ótti, – dep tanysym óz bilgenimen bólisti.
Sol sátte jardyń jaǵasynda, tarqaýdyń az-aq aldynda turǵan «QazAtomÓndiristi» bankrot qylmaı, jan-jaqty jumys istep, alyp kásiporynda tereń shyńyraýdan súırep shyqqan Muhtar Jákishevtiń beınesi kóz aldyma elestedi.
Eger Jákishev taǵy 5 jyl «QazAtomÓnidiriste» jumys istegende Aqtaýdaǵy MAEK te qoldan-qolǵa ótpeı, tabysty kásiporynǵa aınalar ma edi degen oı sanamda qylań bergenin jasyryp qaıteıin. Biraq ol oıdy eski tanysqa aıtýdy artyq sanadym...
Iá, «QazAtomÓndiristi» mı batpaqtan sýyryp alǵan Jákishev Aqtaýdaǵy MAEK-ti «toksıchnyı» kúıge túsirmes edi ǵoı. Biraq jurttyń bári Jákishev emes qoı. Aıtqanǵa kónbeı, demi taýsylardyń sál aldynda turǵan kompanıaǵa jan bitirdi emes pe?
«QazAtomÓndiris» kásiporynniń London qor bırjasyna shyqqany jaqsy. Biraq alyp kásiporynnyń álemdik arenaǵa shyǵý úshin ózine tıesili salalyq kásiporyndy syrtqa tepkenin mıǵa sıdyra almaı-aq qoıdym.
Óıtkeni atom óndirisine qatysty mekemeniń «QazAtomÓndirispen» qosarlana damyǵany durys emes pe? Al sizder qalaı oılaısyzdar?
Nurlan JUMAHAN
