Dál qazir Almaty oblysynda 14-29 jas aralyǵyndaǵy jastardyń sany 408 adam. Jalpy, el kóleminde jastar qaýymy eń jıi shoǵyrlanǵan óńir – Jetisý.
Demek, bul óńirde jastardy jumyspen qamtý kókeıkesti máselelerdiń biri.
Oblystyq jastar saıasaty jónindegi basqarma basshysy Jomart Qaratasovtyń aıtýynsha, qalada turatyn jastarǵa qaraǵanda, aýylda turatyn jastardyń sany áldeqaıda basym.
Naqtylap aıtsaq, Jetisýdaǵy 408 myńnan asa jas azamattyń 88 myńy qalalyq jerlerde, al 319 myńnan astam jas aýylda turady eken.
Tıisinshe, olardy jumyspen qamtý máselesi árdaıym kún tártibinde turatyn taqyryptyń biri.
Al bul baǵytta ne istelip jatyr? Jetisýlyq jastar eki qolǵa bir kúrek tappaı sendelip júrgen joq pa?
Olardyń talaby men talǵamy, bilimi men biligine saı jumys oryndary bar ma? Olar tájirıbesi joq jastardy jumysqa alýǵa qanshalyqty yntaly?
Jomart Qaratasovtyń aıtýynsha, jumyssyz jastarǵa jumys taýyp berý maqsatynda basqarmanyń uıytqy bolýymen jármeńkeler úzbeı ótkizilip keledi.
«Bıylǵy jyldyń alǵashqy 6 aıynda jastardy jumyspen qamtýǵa jol ashatyn 21 bos jumys oryndarynyń jármeńkesin ótkizdik.
Onyń ústine, bıyl «Jastar jyly» bolyp jarıalandy. Demek, jastar máselesin sheshýge qomaqty qarjy bólinedi. Jalpy, jyl basynan elimizdegi jastar saıasatyn saýatty iske asyrý úshin 550 mln teńge qarjy bólindi, áli de bólinedi. Bul qarjynyń aıtarlyqtaı bóligi jastardy jumysqa ornalastyrýǵa baǵyttalyp jatqan jaıy bar, – deıdi ol.
Jármeńkeniń nátıjesi bar ma?
Jaraıdy delik, jármeńkeler ótkizilip jatyr. Sol jármeńkelerden nátıje bar ma? Sonyń negizinde jumysqa ornalasqan jastardyń sany qansha?
Almaty oblystyq jastar saıasaty jónindegi basqarmasynyń dereginshe, jármeńkeler ánsheıin esep berý maqsatynda ótkizilmeıdi.
Bıylǵy jyldyń 6 aıynda álgindeı jármeńkelerge 3 myńnan asa jastar arnaıy kelip, óz usynystaryn qaldyrǵan. Sonyń nátıjesin jumyssyz júrgen 703 jas azamatqa joldama berilip, 301 adam jumysqa ornalasqan.
«Jármeńkege qatysqanmen, jumysqa ornalasa almaǵan jastardy sanattan shyǵaryp tastamaımyz. Olar árdaıym bizdiń qaperimizde júredi. Osy maqsatty jyl basynda jumyssyz jastardy tirkeıtin arnaıy baza ázirledik. Osy kúnge deıin bazaǵa 253 jas tirkelip, 112 jas jumysqa ornalasypty, onyń ishinde 52 jas jastar tájirıbesi arqyly jumys tapqan», – deıdi bul oraıda oblystyq jastar saıasaty jónindegi basqarmasynyń basshysy.
Basqarma deregine qaraǵanda, óńirde «Dıplommen aýylǵa» baǵdarlamasyn júzege asyrý jumystary da bir izge túsken.
Buǵan dálel, bıylǵy jyldyń alǵashqy jartyjyldyǵynda barlyǵy 694 mamanǵa 244 238,7 myń teńge kóterme járdemaqy jáne 409 jasqa 1 528 558,2 myń teńge nesıe berilgen.
Bul óz kezeginde óńirdiń aýdan-aýyldaryna qyzmet etýge kelgen jas mamandardyń úı máselesiniń sheshilýine oń yqpal etip otyr.
«Qoǵamnyń belsendi múshesi ári qozǵaýshy kúshi bolyp otyrǵan jastardyń áleýmettik-ekonomıkalyq, qoǵamdyq-saıası baǵyttaǵy máselelerin ýaqytyly sheshý arqyly biz jalpy memlekettiń damýyna ıgi áser ete alamyz», – deıdi Jomart Qaratasov.