"Aq jol" partıasy fraksıasynyń depýtaty Oljas Nuraldınov elimizge elektromobılderdi ákelýde engizilgen tarıftik jeńildik rejımi jaqsy nátıje kórsetti dep sanaıdy. Alaıda Qazaqstan naryǵynda "jasyl" kólikke suranys áli de joǵary ekenin aıtqan ol bul rettegi tarıftik jeńildik rejımi merzimin taǵy úsh jylǵa uzartýdy usynady, dep habarlaıdy Dalanews.kz.
"Jeńildik sharttaryn engizý elektromobılderge aıtarlyqtaı áser etti: eger 2022 jyly elimizge tek 1 245 elektromobıl ákelinse, al 2024 jyly onyń sany 15 700 birlikke, ıaǵnı 12 esege ósti. Bul sektor endi ǵana óz ekojúıesin qura bastady: jańa jumys oryndary, qyzmet kórsetý ortalyqtary, jergilikti qurastyrý alańdary, ınfraqurylym degendeı... Oǵan paralel toq berý stansıalarynyń jelisi damýda: olardyń sany 200-den 1200-ge deıin ósti, onyń ishinde Almatyda 400-den astam, Astanada 300-ge jýyq, Shymkentte jáne oblys ortalyqtarda taǵy 500-i bar", - deıdi ol Úkimet basshysy Oljas Bektenovtyń atyna joldaǵan depýtattyq saýalynda.
Alaıda, onyń aıtýynsha, jalpy kólik parkindegi elektromobılderdiń úlesi áli de shamaly: Qazaqstanda tek qana 0,5%, al Qytaıda 35%, Norvegıada 80%, Eýropalyq Odaq elderinde 22% - dan astam kólemdi quraıdy. Onyń derekteri boıynsha, Qazaqstanda 6,4 mıllıonnan astam avtomobıl tirkelgen, onyń ishinde júrilgenine 10 jyldan asqany 70%-dan astam, olar qazirgi zamanǵy avtomobılderge qaraǵanda aýaǵa 5-7 ese kóp zıandy zattar shyǵarady. Bul problema, ásirese iri qalalarda aıqyn kórinedi. Mysaly, Almatyda ekologıalyq monıtorıń derekteri boıynsha, aýanyń lastanýynyń 80% -y dál avtokólikterge tıesili.
"Biz keńinen qoldaýǵa ıe bolyp, biraq áli de bastaýynda qalyp kele jatqan azamattardyń elektromobılderge kóshý úrdisin qoldaý óte mańyzdy dep sanaımyz. Óıtkeni bul shara qalalarymyzdy, tipti Astanaǵa úırenshikti jaǵdaıǵa aınalyp úlgergen ýly tútinnen qorǵaýǵa múmkindik beredi. Al elektromobılderdi ákelýge arnalǵan jeńildik rejıminiń qoldanys merzimi 2025 jyldyń sońynda aıaqtalady, sodan keıin olarǵa qatysty baǵa 30-40%-ǵa ósýi múmkin, bul suranystyń tómendeýine jáne ekologıalyq kólik qoldanysy ósiminiń baıaýlaýyna ákelip soǵady. Atalǵan jeńildiktiń kúshiniń joıylýy bizdiń qalalardaǵy aýany tazartý perspektıvalaryn buzyp, sondaı-aq ekologıanyń odan ári nasharlaýyna ákeledi dep esepteımiz", - deıdi depýtat.
Sóıtken ol bul rette mynandaı usynystardy alǵa tartady:
- jeńildik rejımniń qoldanys merzimin keminde úsh jylǵa uzartý, qajet bolǵan jaǵdaıda Eýrazıalyq ekonomıkalyq komısıa aldynda osy máselege bastamashylyq jasaý;
- elektromobılderge arnalǵan toq berý stansıalaryn qosa alǵanda, jalpy ınfraqurylymdardy damytýdy qoldaý;
- otandyq óndirýshiler men ınvestorlardyń elektromobılder men olardyń komponentterin qurastyrýy jáne óndirýin yntalandyrý sharalaryn qabyldaý.
Buǵan deıin Memlekettik kirister komıteti elimizge tarıftik jeńildikpen elektromobılderdi ákelýde bekitilgen lımıt taýsylýǵa jaqyndap qalǵanyn eskertken. 2025 jylǵy 25 qyrkúıekte elimizge 13 000-nan astam elektromobıl ákelindi, bul belgilengen lımıttiń 87,2% -yn quraıdy. Bir jyl ishinde Qazaqstanda elektromobılder sany 57,3%- ǵa ósti. 2025 jylǵy mamyrdaǵy jaǵdaı boıynsha elektrmen júretin avtomobılder sany 14,9 myńǵa jetti.
