"اق جول" پارتياسى فراكسياسىنىڭ دەپۋتاتى ولجاس نۇرالدينوۆ ەلىمىزگە ەلەكتروموبيلدەردى اكەلۋدە ەنگىزىلگەن تاريفتىك جەڭىلدىك رەجيمى جاقسى ناتيجە كورسەتتى دەپ سانايدى. الايدا قازاقستان نارىعىندا "جاسىل" كولىككە سۇرانىس ءالى دە جوعارى ەكەنىن ايتقان ول بۇل رەتتەگى تاريفتىك جەڭىلدىك رەجيمى مەرزىمىن تاعى ءۇش جىلعا ۇزارتۋدى ۇسىنادى، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
"جەڭىلدىك شارتتارىن ەنگىزۋ ەلەكتروموبيلدەرگە ايتارلىقتاي اسەر ەتتى: ەگەر 2022 جىلى ەلىمىزگە تەك 1 245 ەلەكتروموبيل اكەلىنسە، ال 2024 جىلى ونىڭ سانى 15 700 بىرلىككە، ياعني 12 ەسەگە ءوستى. بۇل سەكتور ەندى عانا ءوز ەكوجۇيەءسىن قۇرا باستادى: جاڭا جۇمىس ورىندارى، قىزمەت كورسەتۋ ورتالىقتارى، جەرگىلىكتى قۇراستىرۋ الاڭدارى، ينفراقۇرىلىم دەگەندەي... وعان پاراللەل توق بەرۋ ستانسيالارىنىڭ جەلىسى دامۋدا: ولاردىڭ سانى 200-دەن 1200-گە دەيىن ءوستى، ونىڭ ىشىندە الماتىدا 400-دەن استام، استانادا 300-گە جۋىق، شىمكەنتتە جانە وبلىس ورتالىقتاردا تاعى 500ء-ى بار"، - دەيدى ول ۇكىمەت باسشىسى ولجاس بەكتەنوۆتىڭ اتىنا جولداعان دەپۋتاتتىق ساۋالىندا.
الايدا، ونىڭ ايتۋىنشا، جالپى كولىك پاركىندەگى ەلەكتروموبيلدەردىڭ ۇلەسى ءالى دە شامالى: قازاقستاندا تەك قانا 0،5%، ال قىتايدا 35%، نورۆەگيادا 80%، ەۋروپالىق وداق ەلدەرىندە 22% - دان استام كولەمدى قۇرايدى. ونىڭ دەرەكتەرى بويىنشا، قازاقستاندا 6،4 ميلليوننان استام اۆتوموبيل تىركەلگەن، ونىڭ ىشىندە جۇرىلگەنىنە 10 جىلدان اسقانى 70%-دان استام، ولار قازىرگى زامانعى اۆتوموبيلدەرگە قاراعاندا اۋاعا 5-7 ەسە كوپ زياندى زاتتار شىعارادى. بۇل پروبلەما، اسىرەسە ءىرى قالالاردا ايقىن كورىنەدى. مىسالى، الماتىدا ەكولوگيالىق مونيتورينگ دەرەكتەرى بويىنشا، اۋانىڭ لاستانۋىنىڭ 80% -ى ءدال اۆتوكولىكتەرگە تيەسىلى.
"ءبىز كەڭىنەن قولداۋعا يە بولىپ، ءبىراق ءالى دە باستاۋىندا قالىپ كەلە جاتقان ازاماتتاردىڭ ەلەكتروموبيلدەرگە كوشۋ ءۇردىسىن قولداۋ وتە ماڭىزدى دەپ سانايمىز. ويتكەنى بۇل شارا قالالارىمىزدى، ءتىپتى استاناعا ۇيرەنشىكتى جاعدايعا اينالىپ ۇلگەرگەن ۋلى تۇتىننەن قورعاۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. ال ەلەكتروموبيلدەردى اكەلۋگە ارنالعان جەڭىلدىك رەجيمىنىڭ قولدانىس مەرزىمى 2025 جىلدىڭ سوڭىندا اياقتالادى، سودان كەيىن ولارعا قاتىستى باعا 30-40%-عا ءوسۋى مۇمكىن، بۇل سۇرانىستىڭ تومەندەۋىنە جانە ەكولوگيالىق كولىك قولدانىسى ءوسىمىنىڭ باياۋلاۋىنا اكەلىپ سوعادى. اتالعان جەڭىلدىكتىڭ كۇشىنىڭ جويىلۋى ءبىزدىڭ قالالارداعى اۋانى تازارتۋ پەرسپەكتيۆالارىن بۇزىپ، سونداي-اق ەكولوگيانىڭ ودان ءارى ناشارلاۋىنا اكەلەدى دەپ ەسەپتەيمىز"، - دەيدى دەپۋتات.
سويتكەن ول بۇل رەتتە مىنانداي ۇسىنىستاردى العا تارتادى:
- جەڭىلدىك رەجيمنىڭ قولدانىس مەرزىمىن كەمىندە ءۇش جىلعا ۇزارتۋ، قاجەت بولعان جاعدايدا ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق كوميسسيا الدىندا وسى ماسەلەگە باستاماشىلىق جاساۋ؛
- ەلەكتروموبيلدەرگە ارنالعان توق بەرۋ ستانسيالارىن قوسا العاندا، جالپى ينفراقۇرىلىمداردى دامىتۋدى قولداۋ؛
- وتاندىق وندىرۋشىلەر مەن ينۆەستورلاردىڭ ەلەكتروموبيلدەر مەن ولاردىڭ كومپونەنتتەرىن قۇراستىرۋى جانە ءوندىرۋىن ىنتالاندىرۋ شارالارىن قابىلداۋ.
بۇعان دەيىن مەملەكەتتىك كىرىستەر كوميتەتى ەلىمىزگە تاريفتىك جەڭىلدىكپەن ەلەكتروموبيلدەرءدى اكەلۋدە بەكىتىلگەن ليميت تاۋسىلۋعا جاقىنداپ قالعانىن ەسكەرتكەن. 2025 جىلعى 25 قىركۇيەكتە ەلىمىزگە 13 000-نان استام ەلەكتروموبيل اكەلىندى، بۇل بەلگىلەنگەن ءليميتتىڭ 87،2% -ىن قۇرايدى. ءبىر جىل ىشىندە قازاقستاندا ەلەكتروموبيلدەر سانى 57،3%- عا ءوستى. 2025 جىلعى مامىرداعى جاعداي بويىنشا ەلەكترمەن جۇرەتىن اۆتوموبيلدەر سانى 14،9 مىڭعا جەتتى.