Bıyl Shyǵys Qazaqstan oblysynda balabaqshalarda taǵy 1500-ge jýyq jańa oryn ashý josparlanyp otyr. Oblystyq ákimdikte «Ár balaǵa qoljetimdi sapaly bilim» atty ulttyq eseptiń óńirlik jol kartasyn júzege asyrý máseleleri talqylandy,- dep habarlaıdy Dalanews.kz
Basty taqyryptar – balabaqshalar men mektepterde jańa oryndar ashý, ınklúzıvti jáne qosymsha bilim berýdi damytý, sondaı-aq mektep ınfraqurylymyn jańartý.
SHQO bilim basqarmasynyń basshysy Inessa Chernyshevanyń aıtýynsha, ótken jyly óńirde 1970 jańa oryn ashyldy, al 2025 jyly taǵy 1499 oryn qosý kózdelgen, onyń 127-si qazirdiń ózinde daıyn. Alaıda oblysta balabaqsha kezeginde turǵan balalar sany áldeqaıda kóp – 2-3 jas aralyǵyndaǵy shamamen 2000 bala.
"Ata-analarǵa yńǵaıly bolý úshin biz «Balabaqsha» sıfrlyq platformasyn engizip jatyrmyz, onda balalardy tirkep, kezekke qoıýǵa bolady. Sondaı-aq bilim berý úderisine balanyń sıfrlyq damý kartasy engizildi. Pedagogterdi daıarlaý úshin 10 biliktilik ortalyǵy ashyldy. Naýryz aıynda Óskemende vaýcherlik qarjylandyrýdyń pılottyq jobasyn iske qosamyz", – dedi Inessa Aleksandrovna.
Oblysta barlyǵy 343 mektep bar, olardyń basym bóligi shaǵyn jınaqty. Apattyq nemese úsh aýysymdy mektepter joq, biraq oryn tapshylyǵy 6 myńnan asady. 2024 jyly Óskemende 600 oryndyq jańa mektep ashyldy, bıyl taǵy 500 oryndyq eki mektep salynbaq. Sonymen qatar 2100 orynǵa arnalǵan bes jaıly mekteptiń qurylysy aıaqtaldy, al 900 oryndyq eki mekteptiń qurylysy jalǵasýda.
Mektep ınfraqurylymy da jańartylyp jatyr. 50 mektepte ashanalar, kitaphanalar men oqý kabınetteri jóndeldi. Barlyq mektepter ınternetke qosylǵan, al 109 mektep «Áleýmettik ámıan» júıesine engizilmek. Bul bastama az qamtylǵan otbasylarǵa mektep formasy men oqý quraldaryn satyp alýǵa memlekettik qoldaý alýǵa múmkindik beredi.
2023-2024 oqý jylynda bilim berý salasyna demeýshilerden 2,6 mlrd teńge tartyldy. Bıyl óńirdegi 21 mektepte kúrdeli jóndeý jumystary júrgiziledi. Jalpy, mektepterdi jańartýǵa shamamen 5 mlrd teńge qajet.
Jumysshy mamandyqtary jyly aıasynda 2024 jyldyń qyrkúıeginen bastap óńir mektepterinde «Bolashaq mamandary» beıindi oqytý ortalyqtary ashyla bastaıdy. Bul ortalyqtar ár aýdannyń kadrlyq qajettilikterine saı qurylmaq.
Oblys ákimi Nurymbet Saqtaǵanov óńirdegi bilim berý salasynda qordalanǵan máseleler bar ekenin atap ótip, basqarma basshylyǵyn jumysty tıimdi uıymdastyrýǵa shaqyrdy. Sonymen qatar, mektepterdegi tártip máselesin de nazardan tys qaldyrmaý kerektigin aıtty.
"Dırektorlardyń jumys tıimdiligi tek UBT nátıjeleri boıynsha ǵana emes, balalardyń qanshalyqty uıymshyl jáne tártipti ekendigine qaraı da baǵalanady. Eger bul baǵyttaǵy jumystardy úılestirýge mán bermesek, laıyqty urpaq tárbıeleý týraly aıtý qıyn", – dedi oblys ákimi.
Taǵy bir ózekti másele – ınklúzıvti bilim berýdi damytý. Óńirde erekshe bilim berý qajettiligi bar 12 myńnan astam bala turady. Olarǵa 4 psıhologıalyq-medısınalyq-pedagogıkalyq keńes berý ortalyǵy men 5 arnaıy balabaqsha qyzmet kórsetýde. Sonymen qatar 9 aýdanda psıhologıalyq-pedagogıkalyq túzetý kabınetteri ashylǵan. 2025 jyly Katonqaraǵaı jáne Marqakól aýdandarynda osyndaı jańa kabınetter ashý josparlanyp otyr.
