Oblys ákimi Bolat Baqaýov konferensıaǵa qatysýshylarǵa sáttilik tilep, osyndaı ǵylymı is-sharalardyń qanshalyqty mańyzdy ekendigin erekshe atady.
- Qazaq dalasy talaı tarıhı oqıǵalarǵa kýá bolǵan kıeli jermen baı, - dedi Bolat Baqaýov. – 18-ǵasyr – halqymyz bastan keshirgen aýyr kezeńderdiń biri. Jońǵarlarǵa qarsy Ańyraqaı, Bulanty shaıqastarynda ata-babalarymyz erlik tanytty.
Sondaı iri shaıqastardyń biri bolǵan "Qalmaq qyrylǵan" Ertis óńirinde ótkeni barshaǵa belgili.
Óńir basshysy óz sózinde atap ótkendeı, osy sekildi is-sharalar óskeleń urpaqtyń tárbıesinde mańyzdy oryn alady.
Bolat Baqaýovtyń aıtýynsha, ótkennen sabaq alý arqyly jarqyn bolashaqqa jol ashylady.
"Qalmaq qyrylǵan" shaıqasy týraly málimet kóptegen jyldar boıy syry ashyla qoımaǵan tarıhymyzdaǵy aqtańdaqtardyń biri bolyp kelgen.
Konferensıaǵa qatysqan Ál-Farabı atyndaǵy QazUÝ Dúnıe júzi tarıhy kafedrasynyń aǵa ǵylymı qyzmetkeri Irına Erofeevanyń aıtýynsha, tek 20-ǵasyrdyń 80-jyldary ǵana shyǵystanýshy Vladımır Moıseevtiń eńbeginiń arqasynda bul tarıhı oqıǵanyń alatyn orny aıshyqtalǵan bolatyn.
- Kóptegen jyldar boıy keńestik arhıvterge qolymyz jetpeıtin, - deıdi Irına Erofeeva. – Al onda jumys istegen sanaýly ǵalymdar alǵan málimetterine shekteý qoıyldy. Máselen, kez kelgen saıası sıpatqa ıe aqparat joıylatyn. Tek 20-ǵasyrdyń 80-jyldary ǵana Vladımır Moıseev qazaq-oırat soǵystary týraly málimetterge qol jetkize aldy.
Toraıǵyrov ýnıversıtetiniń E. Bekmahanov atyndaǵy ólkeniń tarıhy men mádenıetin zertteý ǵylymı ortalyǵynyń dırektory Amantaı Qudabaevtyń aıtýynsha, Maı aýdany Aqshıman aýyly mańynda qazaq-oırat shaıqasy ótken jerdi «Qalmaq qyrylǵan» emes, «Qalmaqqyrǵan» dep ataǵan durys.
- Zertteýler arqasynda shaıqastyń ýaqyty men ornyn dál anyqtaýǵa múmkindik aldyq, - deıdi Amantaı Qudabaev. – Shaıqas 1741 jyly naýryz-sáýir aılarynda oryn alǵan. Ol jerdi Qalmaqqyrǵan dep ataǵan durys, ıaǵnı qazaqtyń qalmaqty qyrǵan jeri. Bul tarıhı derektermen dáleldengen. «Qalmaq qyrylǵan» desek, qalmaq ózdigimen qyrylyp qalǵan sıaqty bolady.
Konferensıa kezinde qazaq-oırat soǵystary men jalpy Ortalyq Azıa tarıhyna qatysty ózge de qundy baıandamalar tyńdaldy. Sonymen birge, Toraıǵyrov ýnıversıtetinde kórermender nazaryna osy taqyrypqa arnalǵan arheologıalyq jádigerler, sýretter kórmesi, etnoturmystyq ınstallásıa jáne ózge is-sharalar ótkizildi.
Derekkóz: pavlodarnews.kz
