Bul kúni ýnıversıtettiń búkil ujymy óz jumystaryn Basqarma Tóraǵasy-Rektor Darhan Nurlanuly Bilálovtyń bastaýymen hakim Abaı eskertkishine gúl shoqtaryn qoıýdan bastady. Osy kúni ýnıversıtette Abaı kúnine arnalǵan «Abaı jáne Táýelsiz Qazaqstan» taqyrybynda halyqaralyq onlaın dóńgelek ústel ótkizildi. Jıyndy ashqan ýnıversıtet rektory Darhan Nurlanuly Bilálov ýnıversıtette Abaı taǵylymdary qalaı júzege asyrylyp jatqany týraly baıandady.
– Qazaqstandaǵy tuńǵysh joǵary oqý orny –bizdiń ýnıversıtetimiz 1934 jyldan beri Abaı atyn joǵary ustap keledi, – dedi ol. – Uly esimdi ıelengen qara shańyraq ózi ómirge kelgen alǵashqy kúnnnen bastap shákirtterin uly Abaı ósıetterine tárbıelep, tolqyn-tolqyn mamandar daıarlap shyǵardy. 1928 jyly oqý orny ashylǵanda alǵashqy dárisin Abaıdyń qazaq jastaryn bilim, ǵylymǵa shaqyrǵan ulaǵatty ósıetinen bastaǵan ǵulama-ǵalym Ahmet Baıtursynuly ózi ustalyp ketkenshe dana aqynnyń muralaryn oqytýmen boldy.
1930 jyldan bastap osy oqý ornynda ustazdyq etken zańǵar jazýshy M.Áýezov te Abaı týraly zertteýlerinen dárister oqı bastady. Sol jyldary profesor Q.Jubanovtyń bastamasymen oqý ornynda Abaı kabıneti ashylyp, alǵashqy zertteýlerin júrgizýdi qolǵa aldy. Abaıtanýshy ǵalymdardyń bir shoǵyry osy qarashańyraqta bilim aldy.
Abaıtanýdyń jańa kezeńi bizdiń ýnıversıtette elimiz Táýelsizdik alǵannan keıingi kezeńde bastaldy. 2008 jyly munda belgili abaıtanýshy ǵalym Mekemtas Myrzahmetov basqaratyn «Abaıtaný» ǵylymı-zertteý ortalyǵy ashylyp, keıin ol «Hakim Abaı» ortalyǵyna aınaldy. Bul jerde kóptegen zertteýler júrgizilip, birneshe monografıalar, júzdegen maqalalar, stýdentterge arnalǵan «Abaıtaný» oqýlyqtary dúnıege keldi. Osy ortalyqtyń bastamasymen Japonıada Abaı óleńderin dybystap oqıtyn «sóıleıtin kitap» jaryq kórdi. Bizde birneshe jyldan beri «Abaıtaný» páni oqytylyp keledi. Arnaıy oqýlyq jazyldy.
Ýnıversıtette stýdentterdiń Abaıdyń ómiri men shyǵarmashylyǵyna qyzyǵýshylyǵyn arttyrý úshin «Abaıtaný» mýzeı-kabıneti ashyldy. Bul mýzeı-kabınet búgingi kúni búkil Almaty qalasy oqý oryndary stýdentteriniń jáne mektep oqýshylarynyń tálim alatyn mýzeıine aınaldy. Bizdiń ýnıversıtette stýdentterdiń Respýblıkalyq «Abaı álemi» festıvalin ótkizý ıgi dástúrge aınaldy. Ár oqý jylynyń basynda jańa qabyldanǵan stýdenttermen «Abaı aıtady» aksıasyn ótkizip kelemiz.
2020 jyly Abaıdyń 175 jyldyǵyna baılanysty ýnıversıtettiń abaıtanýshylary daıyndaǵan birneshe jańalyǵy mol ǵylymı-kópshilik, tanymdyq kitaptar jaryq kórdi. Búginde Abaı muralaryn zertteý, nasıhattaý, stýdentterdi Abaıdyń «Tolyq adam» ilimine tárbıeleý belsendi júrgizilýde, – rektor D.Bilálov
«Hakim Abaı» ǵylymı-zertteý ortalyǵynyń dırektory, dosent Jabal Shoıynbet uly tulǵanyń adamzat rýhanıatyna qosqan zor úlesi týraly qyzǵylyqty etip baıandap berdi. Ýnıversıtettiń Strategıa-sıfrlandyrý jáne ınternasıonaldandyrý jónindegi prorektory, fılosofıa ǵylymdarynyń doktory, profesor Aqtolqyn Qulsarıeva shetelderde ashylǵan Abaı ortalyqtarynyń jumysyna toqtaldy. Akademık S.Qırabaev atyndaǵy qazaq tili men ádebıeti kafedrasynyń profesory, fılologıa ǵylymdarynyń doktory Baltabaı Ábdiǵazıuly Abaıdyń ómirsheń muralary týraly óz oılaryn ortaǵa saldy. Máskeý pedagogıkalyq ýnıversıtetiniń bilim berýdi sıfrlandyrý ınstıtýty dırektorynyń orynbasary Alekseı Vladımırovıch Iýdın orys-qazaq mádenıetin baılanystyrýdaǵy Abaı ósıetteriniń mańyzy týraly áserli áńgimelerimen bólisti.
Dóńgelek ústel barysynda Abaı ýnıversıtetinde oqıtyn sheteldik stýdentter oryndaǵyn Abaı ánderiniń beıne jazbasy kórsetildi. Sondaı-aq Slýpsk qalasyndaǵy Pomor akademıasynda ashylǵan Abaı atyndaǵy qazaq mádenıeti men ǵylym ortalyǵynyń tynys-tirshiligi týraly beıne rolık kórsetildi.
Shetelderde Abaı ortalyqtaryn ashýǵa tikeleı aralasyp, osy kúnge deıin olarmen baılanys jasap kele jatqan Shetel azamattaryna arnalǵan fılologıalyq mamandyqtar kafedrasynyń meńgerýshisi, profesor Sáýle Begalıeva jıynǵa qatysýshylardy Abaı kúnimen quttyqtady.
Myrzahan Ahmetov, Abaı atyndaǵy QazUPÝ Qoǵammen baılanys bóliminiń bastyǵy
