2020 jylǵy 1 qańtardan bastap engizilgen kópbalaly otbasylarǵa arnalǵan memlekettik járdemaqylardy 8-shi jáne odan keıingi balaǵa saralaýdy josparlap otyr. Bul týraly QR Eńbek jáne halyqty áleýmettik qorǵaý mınıstrliginiń 2019 jylǵy jumys qorytyndysy jáne 2020 jylǵa arnalǵan negizgi mindetter boıynsha alqa otyrysynda vedomstvo basshysy Birjan Nurymbetov málimdedi, dep habarlaıdy Dalanews.kz.
Birjan Nurymbetov óz sózinde mınıstrliktiń negizgi mindetteriniń biri tabysy az azamattarǵa ataýly áleýmettik kómek (budan ári - AÁK) kórsetý bolyp tabylatyndyǵyn atap ótti. Sonymen, 2019 jyldyń qorytyndylary boıynsha 486 myń otbasyna nemese 2,4 mıllıonǵa jýyq adamǵa AÁK taǵaıyndaldy. Jalpy alǵanda, AÁK 244,2 mlrd teńge somasynda tólendi.
Mınıstr 2020 jyldan bastap AÁK-pen qamtamasyz etýdiń jańa tásilderi engizilgenin, onyń ashyqtyǵyn, ádildigin jáne eńbekke yntalandyrýdy kózdeıtinin eske saldy.
"Kópbalaly otbasylarǵa tabystaryna qaramastan, balalar sanyna qaraı saralanǵan mólsherde 42 500-den (4 bala) 74 400 teńgege deıin (7 jáne odan da kóp bala) tólenetin járdemaqy engizildi. Bul járdemaqy qazirdiń ózinde shamamen 370 myń otbasyna tólendi. 2020 jylǵa osy maqsattarǵa búdjette 177,6 mlrd. teńge qarastyrylǵan. Qazirgi ýaqytta 8-shi jáne odan keıingi balaǵa arnalǵan járdemaqylardy shamamen ár balaǵa 4 AEK-ten saralaý máselesin qarastyrýdamyz. Mysaly, 8 balaǵa beriletin járdemaqy mólsheri 85 myń, 10 balaǵa – 106 myń, 15 balaǵa – 159 myń teńgeni quraıdy", - dedi Birjan Nurymbetov.
Sonymen qatar ol jańa tásilderge sáıkes AÁK toqsan saıyn taǵaıyndalatyndyǵyn atap ótti. Eger eńbekke qabiletti áleýmettik kómek alýshylar jumysqa ornalasýǵa járdemdesý sharalarynan bas tartsa, onda AÁK kórsetý búkil otbasyna toqtatylatyn bolady.
"Aǵymdaǵy jyldyń 1 aqpanyna kómek 37,4 myńnan astam otbasyna nemese 187,3 myńnan astam adamǵa, onyń ishinde 122,9 myń balaǵa taǵaıyndaldy. Sonymen qatar, tabysy az otbasylardyń balalary úshin kepildendirilgen áleýmettik toptama engizildi jáne berile bastady. Ákimniń áleýmettik máseleler jónindegi orynbasarlary kepildendirilgen áleýmettik toptamalardyń ýaqtyly berilýin qamtamasyz etýi kerek. Tabysy az otbasyndaǵy árbir balaǵa memlekettik kómek kórsetilýi kerek", – dedi mınıstr.
Birjan Nurymbetov balaly otbasylardy qoldaýǵa erekshe kóńil bólinetinin atap ótti.
"Jyl saıyn elimizde 400 myńǵa jýyq sábı dúnıege keledi. Ana men balany qoldaý úshin birqatar járdemaqylar qarastyrylǵan. Sonymen, bala týý jáne 1 jasqa deıingi balanyń kútimi úshin jumys istemeıtin analarǵa búdjetten memlekettik járdemaqy, al jumys isteıtin analarǵa Memlekettik áleýmettik saqtandyrý qorynan áleýmettik tólemder qarastyrylǵan. 2019 jyly búdjetten 78 mlrd. teńge, MÁSQ-ten 167 mlrd. teńge bólindi. 2020 jyly búdjetten 84 mlrd. teńge jáne MÁSQ-dan 187 mlrd teńge bólinedi", – dep atap ótti Eńbekmıniniń basshysy.
Mınıstr sondaı-aq bala kútimi boıynsha demalysta júrgen áıelderdiń zeınetaqy jarnalary sýbsıdıalanatynyn atap ótti. 2019 jyly 5 mlrd teńge bólingenin, 2020 jylǵa 6 mlrd teńge qarastyrylǵanyn aıta ketti.
"Altyn alqa", "Kúmis alqa" alqalarymen marapattalǵan, "Batyr ana" ataǵyn alǵan 235 myń kópbalaly analarǵa arnaıy járdemaqy tólenýde.
Múmkindikteri shekteýli balaǵa, bala kezinen birinshi toptaǵy kámeletke tolǵan múgedekke kútim jasap otyrǵan 99 myń adam aı saıyn járdemaqy alady.
"2019 jyly ana men balany qoldaýǵa búdjetten jáne MÁSQ-dan 372,4 mlrd teńge bólindi. 2020 jylǵa osy maqsattarǵa 558,5 mıllıard teńge qarastyrylǵan. Búgin biz bala kútimi boıynsha járdemaqy máselesin kóterip jatyrmyz. Biz ony tóleý merzimin 1,5 nemese 3 jylǵa deıin ulǵaıtý nusqalaryn qarastyrýdamyz. Tabysy az otbasylardaǵy mektepke barmaıtyn múgedek balalarǵa kepildendirilgen áleýmettik toptamany úıine jetkizý múmkindigi qarastyrylatyn bolady", – dep túıindedi Birjan Nurymbetov.