Sońǵy bes jylda Qazaqstanda tirkelgen ákimshilik quqyq buzýshylyqtar sany 2,5 ese ósken, al 2024 jyldyń ishinde somasy 64%-ǵa artqan. Buǵan Quqyqtyq statısıka men QR Bas prokýratýrasynyń arnaıy statısıka komıtetiniń derekteri aıǵaq. Ótken jyly mundaı quqyqbuzýshylyqtar sany 15,1 mıllıonnan assa, al 2019 jyly tek 6,1 mıllıon bolyp ósim tek 37,8% quraǵan, dep jazady Dalanews.kz Finprom.kz saıtyna silteme jasap.
Árbir osyndaı oqıǵa úshin quqyqbuzýshylarǵa ártúrli ákimshilik jazalar qoldanyldy: 2024 jylǵa 14,7 mln boldy. Onyń ishinde aıyppuldar – 84%, eskertý – 12%, ákimshilik qamaýǵa alý – 0,6%, sheteldik quqyqbuzýshylardy elden shyǵarý isteri – 0,2% jáne basqa da jaza túrleri qoldanyldy.
Ákimshilik jazalardyń kóbeıýi quqyqbuzýshylyqtardyń sanyna tikeleı baılanysty.
12 aıda tártip buzýshylarǵa salynǵan aqshalaı aıyppuldyń jalpy somasy 304,3 mlrd teńge boldy, 2023 jylmen salystyrǵanda 63,9% artyq. 2019 jylǵy kórsetkishtermen salystyrǵanda (71,9 mlrd teńge) 4,2 ese ósken.
Sonymen qatar salynǵan aıyppul kólemi de sońǵy jyldardaǵy rekordtyq kórsetkish boldy. Eń joǵary aıyppul 2024 jyly 190,5 mlrd teńgege jaqyndady (ótken jylmen salystyrǵanda 30,5% kóp).
2024 jylǵa salynǵan ákimshilik aıyppul kólemi boıynsha Almaty qalasy men Mańǵystaý oblysy kósh bastady: 60,1 mlrd jáne 40,5 mlrd teńge. Almatylyqtardyń kóbi jol erejesine qatysty kóp aıyppul tólegen. Mysaly, 60,1 mıllıard teńgeniń 40,1 mıllıardy kólik jáne joldaǵy buzýshylyqtar úshin tólendi.
Mańǵystaý oblysyndaǵy iri kólemdegi aıyppuldar ekologıaǵa qatysty. Jalpy somanyń 76,2%-y nemese 30,9 mlrd teńgesi kásiporynnyń qaldyqtardyń sheginen asyp ketýine baılanysty.
Ótken jyly ákimshilik aıyppuldardyń 91%-y jol qozǵalysy erejelerin buzǵany úshin salynǵan. Aıyppul salýǵa ákelip soqqan 12,7 mıllıon ákimshilik istiń 11,6 mıllıony osy sanatqa jatady. Kóbine jyldamdyqty arttyrý (5,9 mıllıon) jáne jol belgileri nemese tańbalaý talaptaryn saqtamaý (2,9 mıllıon) boldy.
Salyqqa qatysty ákimshilik quqyqbuzýshylyqtar – 35 mlrd teńge, qoǵamdyq tártip pen ımandylyqqa nuqsan keltiretin quqyq buzýshylyqtar – 10 mlrd teńge, saýda jáne qarjy salasyndaǵy quqyqbuzýshylyqtar 8,4 mlrd teńge boldy.
Buǵan deıin saıtymyzda almatylyq júrgizýshilerge nege eki aı burynǵy aıyppuldar kelip jatqanyn jazǵan bolatynbyz.
