Eýropalyq qaıta qurý jáne damý banktiń (EBRD) aqpan aıyndaǵy Qazaqstan ekonomıkasyna jasaǵan sholýy jarıalandy. Onda ótken jylǵy kórsetkishterge baǵa berilip, 2025 jylǵa boljamdar jasalady, dep habarlaıdy Dalanews.kz.
Ekonomıkalyq ósim
2023 jyly Qazaqstan ekonomıkasy 5,1% sıpatynda qalypty ósimdi kórsetti. Alaıda, 2024 jyly qarqyn 4,1%-ǵa deıin baıaýlady, bul, negizinen, taý-ken ónerkásibindegi toqyraýǵa baılanysty boldy. 2024 jyldyń qorytyndysy boıynsha shıkizattyq emes sektordyń ósimine baılanysty kórsetkish 4,5%-ǵa deıin birshama jaqsardy. 2025 jylǵa qaraı ekonomıkalyq ósim 5,2%-ǵa deıin artady dep boljanýda, oǵan ınfraqurylymǵa salynǵan ınvestısıalar jáne qaıta óńdeý ónerkásibin damytý yqpal etýi tıis. Alaıda, 2026 jyly jahandyq shıkizat naryqtaryndaǵy yqtımal túzetýlerge baılanysty ósim shamaly baıaýlap, 4,5%-dy quraıdy dep kútiledi.
Inflásıa jáne aqsha-nesıe saıasaty
Qazaqstandaǵy ınflásıa, óńirdegi basqa elderdegideı, pandemıaǵa deıingi deńgeıden joǵary bolyp qalýda. 2023 jyly 10,5%-dy quraǵan bul kórsetkish 2024 jyldyń sońyna qaraı 8,3%-ǵa deıin tómendedi. 2025-2026 jyldary odan ári tómendeý kútiledi: 7,0% jáne 6,5% bolyp.
Inflásıanyń báseńdeýine energıa baǵasynyń salystyrmaly túrde turaqtanýy jáne UBK-nyń ustamdy saıasaty áser etedi. Alaıda, ınflásıalyq qysym táýekelderi jalaqynyń jáne memlekettik shyǵyndardyń ósýine baılanysty saqtalady.
Memlekettik qarjy
Qazaqstan búdjetiniń tapshylyǵy 2023 jyly JİÓ-niń -2,3%-nan 2024 jyly JİÓ-niń -3,1% -na deıin ulǵaıdy. 2025 jyly búdjet balansynyń JİÓ-niń -3,5% - na deıin jetip, odan ári nasharlaıdy dep kútiledi, bul memlekettik shyǵystardyń, onyń ishinde qorǵanys salasy men áleýmettik baǵdarlamalarǵa bólinetin qarajattyń ulǵaıýyna baılanysty bolady. Osyǵan qaramastan, Qazaqstan salystyrmaly túrde turaqty qarjylyq jaǵdaıyn saqtaıdy. Qaryz júktemesi basqarýǵa keletin jaǵdaıda, al memlekettik shyǵyndar ishki jáne syrtqy nesıeler arqyly qarjylandyrylady.
Negizgi qıyndyqtar men perspektıvalar
2025 jyly Qazaqstan ekonomıkasy úshin tegeýirindi syn qaterler mynalar bolady:
- geosaıası turaqsyzdyq – saýda-sattyqta oryn alýy yqtımal jańa sanksıalar men shekteýler.
- munaı baǵasynyń qubylmalyǵy - kómirsýtekter eksportyna táýeldilik saqtalady.
- álemdik ekonomıkanyń baıaýlaýy - qazaqstandyq eksportqa suranystyń tómendeýi.
Degenmen, oń perspektıvalar da bar. Qazaqstan shıkizattyq emes salalardy damyta otyryp, ekonomıkany ártaraptandyrý baǵytyn jalǵastyrady. Sonymen qatar, ınfraqurylym men óńdeý ónerkásibine sheteldik ınvestısıalardyń aǵyny orta merzimdi perspektıvada ekonomıkalyq ósimdi qoldaýy kerek.