ونىڭ جانسىز دەنەسىنەن ءۇش وقتىڭ ءىزى تابىلعانى حابارلاندى. رەسمي تەرگەۋ «ءنۇرقادىلوۆ ءوز-وزىن ەكى رەت كەۋدەسىنەن جانە ءبىر رەت باسىنان تاپانشادان اتىپ قازا بولعان» دەگەن قورىتىندى جاسادى. «جۇلدىزدار وتباسىنا» سۇحبات بەرگەن ءنۇرقادىلوۆتىڭ جارى ماقپال ءجۇنىسوۆا 15 جىل وتاسقان جۇبايىمەن بىرگە وتكىزگەن كۇندەرىن ەسكە الىپتى.
ءيا، ماقپال بۇل جايىندا تالاي رەت سۇحبات بەرگەن. ءبىراق، بۇل جولعى وي-پىكىرى بۇرىنعىلاردان ەرەكشە ەكەن. سونىمەن ول نە دەيدى؟
«ول تۇسىمە ءجيى ەنەدى»
ونىڭ ارماندارى كوپ بولاتىن. «مەرەيدى مەكتەپكە ءوزىم الىپ بارامىن» دەيتىن. ءار ايدىڭ 6-سى كۇنى مەرەيدىڭ تۋعان كۇنىن وتكىزەتىن. بالالارعا ارنالعان موتورلى ماشينانىڭ سان ءتۇرىن اكەپ بەرەتىن. مەرەيدىڭ ويىنشىق ماشينا جۇرگىزۋدى مەڭگەرگەنى سونشالىق، كەيىن ءرۋلدى ءبىر قولىمەن ۇستاپ وتىرىپ-اق ايدايتىن بولدى.
زاكەڭ: «ءبىزدىڭ قىزىمىز كلاسسنىي شوپىر بولادى. ەكەۋمىزدى قالاعان جەرىمىزگە الىپ بارىپ، الىپ كەلىپ جۇرەتىن بولادى. 10 جاسىنان باستاپ كولىك جۇرگىزۋشىلەر مەكتەبىنە الىپ بارىپ، 13-14 جاسىندا جۇرگىزۋشىلىك كۋالىك الىپ بەرەمىن» دەپ ءماز بولاتىن.
«ول ءالى دە مەنىمەن بىرگە…»
مەنىڭشە، زاكەڭنىڭ رۋحى ءالى تىنىشتالعان جوق. ويتكەنى، ولتىرگەن ادامدار تابىلعان دا جوق، جازالانعان دا جوق. قانشا ويلامايىن دەسەم دە، ەسكە الماۋ مۇمكىن ەمەس. ءۇيدىڭ قاي بولمەسىنىڭ قابىرعاسىنا قاراسام دا، زاكەڭنىڭ سۋرەتتەرى ءىلۋلى تۇر. شىنىمدى ايتسام، زاكەڭ وسى ۇيدە، وزىممەن تۇرىپ جاتقان سياقتى. تۇسىمدە ىلعي: «حالدارىڭ قالاي، جانۋليا؟ مەرەي قالاي؟» دەپ جاعدايىمىزدى سۇراپ جۇرەدى. ماڭدايىمنان يىسكەيدى. مەرەيدى قۇشاقتاپ، بەتىنەن سۇيەدى. «تاماق ىشسەڭشى» دەگەنىمە: «جانۋليا، اسىعىسپىن. جۇمىسقا، جينالىسقا بارۋىم كەرەك» دەپ اسىعىپ جۇرەدى. بىرەسە سپورتتىق كيىمىمەن كەلىپ: «دەمالىسقا كەتىپ بارامىن» دەسە، بىردە جۇمىسقا بارا جاتقانداي كوستيۋم-شالبارىمەن كەلەدى. ۇيلەنۋ تويىمىزعا كيگەن اپپاق كوستيۋم-شالبارىمەن دە كەلگەن كەزدەرى بولدى. ەكەۋمىز كادىمگىدەي اڭگىمەلەسەمىز. مەن رەنىشىمدى، كوڭىلىم تولماعان جايتتاردىڭ ءبارىن اقتارىلىپ ايتامىن.
زاكەڭ: «وڭباعاندار، ءبىلىپ ەدىم وسىلاي بولارىن! جانۋليا، ۋايىمداما! ءبارى دۇرىس بولادى! جارايدى، سونان سوڭ سويلەسەرمىز» دەپ كەتىپ قالادى. جاقىندا عانا تۇسىمە ەنگەنىندە مۇرت قويىپ الىپتى. «قويشى، مۇرت ساعان جاراسپايدى ەكەن» دەسەم، «ساعان ۇناي ما دەپ، كىشكەنە وزگەرگىم كەلىپ ەدى» دەيدى. كەيدە تاپ جانىما كەلىپ تۇرعان سياقتى بولادى. ءتىپتى اياعىنىڭ سىبدىرىن، كەۋدەسىندەگى دەم الىسىن سەزگەندەي بولامىن. مۇندايدا سەلك ەتىپ، ويانىپ كەتەم. اسىرەسە، بىرەۋگە رەنجىپ، كوڭىل-كۇيىم تۇسكەن ساتتەردە سول كۇنى بىردەن تۇسىمە كىرەدى. كەيدە جاقسى ارالاساتىن تانىستارىم باس قوسۋلارعا شاقىرىپ جاتادى. كيىنىپ، ۇيدەن شىعايىن دەپ تۇرعانىمدا، زاكەڭ «بارما!» دەپ ايتقانداي بولادى سودان بارماي قويامىن. زاكەڭ ەكەۋمىز بىرگە تۇرعان 15 جىل ىشىندە ءبىرىمىزسىز-بىرىمىز دەمالىس ورىندارىنا بارىپ كورمەپپىز. زاكەڭ كەتكەلى دە ەشقايدا بارىپ دەمالعان ەمەسپىن. اياعىم باستىرمايدى.
«بىرەسە كۇلەمىن، بىرەسە جىلايمىن»
ءۇيىمىزدىڭ 3-قاباتىندا كىشىگىرىم ستۋديام بار. قىزىم ۇيىقتاپ قالعاندا سوندا بارىپ، ەسىگىن جاۋىپ الىپ، زاكەڭمەن ۇيدە، دەمالىس ورىندارىندا بىرگە تۇسكەن بەينەماتەريال-داردى كورەمىن. بىرەسە كۇلەمىن، بىرەسە جىلايمىن. جالعىز ءوزىم ەمەس، زاكەڭ ەكەۋمىز بىرگە كورىپ وتىرعانداي كۇيدە بولامىن. وسىلايشا ساعىنىشىمدى باسامىن. زاكەڭ ءقازىر مەنەن الىستا بولعانىمەن، كۇن وتكەن سايىن مەن وعان جاقىنداپ بارا جاتقانداي سەزىنەمىن.
«ءيا، جۇدەپ كەتتىم. سەبەبى تىنىمسىز جۇمىس ۇستىندە ءجۇرمىن»
بىرەۋلەر: «ءالى جاسسىڭ. بىرەۋمەن باس قوسساڭ، ەل ساعان ەشتەڭە دەمەيدى. جۇدەپ كەتىپسىڭ» دەپ جاتادى. جۇدەپ كەتكەن سەبەبىم، تىنىمسىز جۇمىس ۇستىندە ءجۇرمىن. گاسترولدەن گاسترول، جول ءجۇرۋ دە ادامدى شارشاتپاي قويمايدى. قىزىمنان بولەك 30 شاقتى ادامدى اسىراپ وتىرمىن. كومەك سۇرايتىن تۋعان-تۋىستارىمىزدىڭ بالالارى، تانىستارىم بار. مەن اقشا جيناپ، ونى كاسساعا سالىپ، بايلىق جيۋدى مۇرات ەتكەن ادام ەمەسپىن. تاپقان قاراجاتىمدى كەرەگىمشە جۇمساپ، ارتىلعانىن اينالامداعىلارعا تاراتىپ بەرەمىن. جەتىمدەر ۇيىنە دە كومەكتەسىپ تۇرامىن. تەك ءبىر اللاعا سىيىنىپ وتىرعان اداممىن. ۇكىمەتتەن الاتىن 55000 تەڭگە اقشامەن كۇن كورۋ دەگەنىڭىز — كۇلكىلى نارسە. «ءار ادامنىڭ ءوز نەسىبەسى بولادى» دەيدى. ءبىزدى اسىراپ وتىرعان — حالىق. توي، گاسترولدىك ساپارلار ارقىلى، حالىقتىڭ ارقاسىندا كۇن كورىپ وتىرمىز. سول اقشاعا ءان جيناقتارىمدى شىعارىپ، تىڭدارماندارىما سىي رەتىندە تاراتىپ بەرەمىن.