1989 جىلدان بەرى بيلىگىن رەفەرەندۋم ارقىلى، بالاماسىز، يا فورمالدى سايلاۋ جولىمەن سوزىپ كەلگەن كاريموۆ وزبەكستاندا باس-اياعى 27 جىل (تاۋەلسىزدىك كەزەڭىندە 25 جىلدان استام) بيلىك قۇردى. كاريموۆتىڭ كەزىندە وزبەكستان جوسپارلى ەكونوميكادان نارىق ەكونوميكاسىنا وتە باياۋ تۇردە وتۋمەن بولدى، ەلدەگى ساياسي-قوعامدىق وپپوزيسيادان جۇرناق تا قالماي، تاۋەلسىز باق-تار تۇگەل جابىلدى.
وزبەكستانداعى بيلىك جۇيەسىنىڭ جابىقتىعى سونشالىقتى پرەزيدەنت كاريموۆتىڭ سىرقاتتانۋى مەن ءولىمى تۋرالى وتە جۇتاڭ مالىمەت بەرىلدى. اۋەلى تامىزدىڭ 28ء-ى كۇنى وزبەكستان ۇكىمەتى ءبىرىنشى رەت پرەزيدەنتتىڭ دەنساۋلىعى ناشارلاعانىن رەسمي تۇردە حابارلاپ، ونىڭ ەمى "ءبىرازعا سوزىلاتىنىن" راستاعان. تامىزدىڭ 29-ى كۇنى يسلام كاريموۆتىڭ كىشى قىزى لولا كاريموۆا-تيلليايەۆا اكەسىنىڭ "ينسۋلت الىپ، رەانيماسياعا تۇسكەنىن، بولاشاعىنا قاتىستى بولجام جاساۋ ەرتە ەكەنىن" مالىمدەگەن. تامىزدىڭ 31ء-ى كۇنى وزبەكستاننىڭ رەسمي باق-تارى كاريموۆتىڭ تاۋەلسىزدىك كۇنىمەن حالىقتى قۇتتىقتاۋ حاتىن تاراتقان. قىركۇيەكتىڭ 1ء-ى كۇنگى تاۋەلسىزدىك مەيرامى قارساڭىنداعى كەيبىر ءىس-شارالارعا پرەمەر-مينيستر شاۆكات ميرزيايەۆ قاتىسقان. قىركۇيەكتىڭ 2ء-سى كۇنى تاڭەرتەڭ وزبەكستان ۇكىمەتى "كاريموۆتىڭ ءال ۇستىندە جاتقانىن" حابارلاعان.
ميرزيايەۆتى كاريموۆتىڭ مۇراگەرى دەپ ساناۋشىلار دا بار. "بولاشاق مۇراگەرلەر" قاتارىندا وزبەكستاننىڭ قاۋىپسىزدىك قىزمەتىنىڭ باسشىسى رۋستام ينوياتوۆ پەن لولا كاريموۆا-تيلليايەۆانىڭ ەسىمدەرى دە اتالادى. ون شاقتى جىل بۇرىن كاريموۆتىڭ ۇلكەن قىزى گۇلنارا اكەسىنىڭ ورنىن باسادى دەگەن قاۋەسەت شىققان. ءبىراق گۇلنارا كاريموۆا سوڭعى جىلدارى باتىستا جانە وزبەكستان ىشىندە جەمقورلىق داۋىنا ءىلىنىپ، ءىستى بولىپ، ۇلكەن ساياساتتان شەتتەتىلگەن بولاتىن.
1938 جىلى سامارقاندا تۋعان يسلام كاريموۆ 1960 جىلى ورتالىق ازيا پوليتەحنيكالىق ينستيتۋتىن "ينجەنەر-مەحانيك" ماماندىعى بويىنشا بىتىرگەن. ەڭبەك جولىن ينجەنەر-كونسترۋكتور بولىپ باستاپ، كەيىن مەملەكەتتىك جوسپارلاۋ مەكەمەسىندە (گوسپلان) قىزمەت ساتىسىمەن وسكەن. سوۆەت كەزەڭىندە كاريموۆ وزبەك ءسسر-ىنىڭ قارجى ءمينيسترى، مينيسترلەر كەڭەسى ءتوراعاسىنىڭ ورىنباسارى، قاشقاداريا وبلىستىق كوميتەتىنىڭ ءبىرىنشى حاتشىسى قىزمەتتەرىن اتقارعان. 1989 جىلى وزبەك ءسسر-ى ورتالىق كوميتەتىنىڭ ءبىرىنشى حاتشىسى، 1990 جىلى پرەزيدەنتى بولىپ سايلانعان. كاريموۆ اۋەلى وزبەكستاننىڭ سسسر قۇرامىندا قالۋىن جاقتاپ شىعىپ، 1991 جىلعى "تامىز بۇلىگى" كەزىندە تاۋەلسىزدىك تالاپ ەتكەن.
تاۋەلسىز اكادەميالىق زەرتتەۋشىلەر كاريموۆتىڭ كەزىندە وزبەكستاننىڭ جوسپارلى ەكونوميكادان رىنوك قاتىناستارىنا تىم باياۋ وتۋمەن بولعانىن جازادى. تاشكەنت، اسىرەسە، قارجىلىق رەتتەۋ سالاسىندا جەكەمەنشىك سەكتورعا كوپ ارالاسۋمەن بولدى. سول سەبەپتى پوست-سوۆەتتىك وزبەكستان "قارا بازاردان" قۇتىلا المادى، شيكىزات ەكسپورتىنا تاۋەلدى كۇيى قالدى. سوڭعى 20 شاقتى جىل ىشىندە جۇزدەگەن مىڭ وزبەكستاندىق ەڭبەك ميگرانتى رەسەي، قازاقستان مەن باتىس ەلدەرىندە جۇمىس ىزدەۋگە ءماجبۇر بولدى. كاريموۆتىڭ ساياسي تۇرماق كەز-كەلگەن قوعامدىق-الەۋمەتتىك وپپوزيسياعا توزبەيتىنى 2005 جىلعى "ءاندىجان وقيعاسى" كەزىندە كورىندى. ءاندىجانداعى دەمونسترانتتارعا ۇكىمەت اسكەرى وق اتىپ، كەم دەگەندە 200-گە جۋىق ادام ءولدى. ونىڭ نەگىزگى ساياسي باسەكەلەستەرى مەن سىنشىلارى نە شەتەلگە قاشىپ باس ساۋعالادى، نە ءتۇرلى ايىپتارمەن تۇرمەگە جابىلدى.
جاقتاستارى يسلام كاريموۆتىڭ ءدىني راديكاليزممەن قاتاڭ تۇردە كۇرەسكەنىن ايتادى. كاريموۆتىڭ تۇسىندا ورتاعاسىرلىق ورتالىق ازيا بيلەۋشىسى ءامىر تەمىر "قازىرگى وزبەك مەملەكەتىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى" رەتىندە ناسيحاتتالىپ، ەتنيكالىق ۇلتشىلدىق كۇشەيدى. اۋعانستانمەن شەكارالاساتىن گەوساياسي تۇرعىدان ماڭىزدى ەل باسشىسى رەتىندە كاريموۆ باتىسپەن جانە رەسەيمەن قارىم-قاتىناسىنداعى ۆەكتورلاردى ءجيى وزگەرتىپ وتىردى. مىسالى، رەسەي باستاعان ۇقشۇ-عا وزبەكستان كاريموۆتىڭ كەزىندە ەكى رەت كىرىپ، ەكى رەت شىعىپ كەتتى. تاشكەنتتىڭ ۆاشينگتونمەن ارا-قاتىناسى دا وقتىن-وقتىن جاقسارىپ، يا سۋىپ تۇردى. 2011 جىلعى قىركۇيەكتىڭ 11-ىنەن كەيىن تاشكەنت "حاناباد" اۋە بازاسىن امەريكالىق اسكەرگە جالعا بەرىپ، "ءاندىجان وقيعاسى" ءۇشىن اقش ءوزىن سىناپ شىققان سوڭ 2005 جىلى كەرى قايتارىپ الدى. تاۋەلسىزدىك جىلدارى وزبەكستان استاناسىنان بار بولعانى قىرىق شاقتى شەت مەملەكەت ەلشىلىك اشقان، ونىڭ جەتەۋى عانا - باتىستان. يسلام كاريموۆتىڭ ارتىندا جەسىرى تاتيانا كاريموۆا مەن ەكى قىزى، ءتورت جيەنى قالدى.
