الەۋمەتتىك از قامتىلعان وتباسىلارعا قانداي كومەك كورسەتىلۋدە، كوپ بالالى انالار نەگە اكىمدىك كەلە بەرەدى؟ شىن مانىندە ولار كوتەرىپ وتىرعان سۇراقتاردىڭ جاۋابى كىمدە؟  بۇل تۋرالى نۇر-سۇلتان قالاسى جۇمىسپەن قامتۋ جانە الەۋمەتتىك قورعاۋ باسقارماسىنىڭ باسشىسى ساۋلە نۇرعوجينادان سۇراپ بىلگەن ەدىك.

 

– اتاۋلى الەۋمەتتىك كومەك بويىنشا جۇمىستار اتقارىلىپ جاتىر. ەلوردا بويىنشا قانشا وتباسى الەۋمەتتىك كومەك الىپ وتىر؟

– ەلوردا بويىنشا ءساۋىر ايىنان بەرى جاڭا فورماتتاعى اتاۋلى الەۋمەتتىك كومەك 5 500 وتباسىعا بەرىلۋدە. ول 5 500 وتباسىدا 33 000 مىڭ ادام. سونىڭ ىشىندەگى 3 114 وتباسى كوپبالالىلار ساناتىنا جاتادى. ول كوپبالالى وتباسىلارداعى ادام سانى – 20 مىڭعا جۋىق. 8 ناۋرىزدا 14 473 كوپبالالى اناعا ءبىر رەتتىك اقشالاي جاردەماقى بەرىلدى. ولاردىڭ وتباسىلارى قالالىق قوعامدىق كولىكتەردە تەگىن قاتىنايدى. بۇل دا وتباسى ءۇشىن ۇلكەن كومەك دەپ ويلايمىن.

– الەۋمەتتىك جاردەماقىلار تولەنە باستاسا دا قالادا اكىمدىكتىڭ عيماراتىنا ايەل ادامداردىڭ ءجيى باراتىنىن بايقايمىز. بۇل كىسىلەردىڭ تالابى قانداي، نەگە كوڭىلى تولمايدى؟

– بىرىنشىدەن، اكىمدىككە كەلىپ جۇرگەن ايەل ازاماتتاردىڭ ىشىندەگى نەگىزگى ۇيىمداستىرۋشىلار قالا اكىمىنىڭ، ورىنباسارلارىنىڭ قابىلداۋىندا بىرنەشە رەت بولدى. ءبىزدىڭ باسقارماعا دا كەلىپ تۇرادى. قالا اكىمدىگىنىڭ عيماراتىنان ارنايى ازاماتتاردى قابىلداۋ كابينەتى اشىلدى.

ولارعا قۇقىقتىق كونسۋلتاسيالار بەرىلىپ، مەملەكەتتەن كومەك الۋدىڭ بارلىعى دا ءتۇسىندىرىلدى. كومەككە شىن مۇقتاج ازاماتتار دا جوق ەمەس. ولارعا زاڭ اياسىندا ءتيىستى كومەكتەر كورسەتىلدى. ازىق-تۇلىك الۋعا، بالالارىن كيىندىرۋگە، بالاباقشاعا تولەي الماعاندارعا جاردەم بەرىلدى.

سونىمەن قاتار، قابىلداۋعا كەلگەن ازاماتتاردىڭ اراسىندا اتاۋلى الەۋمەتتىك كومەك بويىنشا اقپاراتتار جەتكىلىكسىز دەپ ءوتىنىش ايتقاندار دا بولدى.

ءبىز جاقىندا جاردەماقىنى قالاي الۋ كەرەكتىگىن قالالىق ەكى گازەت «استانا اقشامى» جانە «ۆەچەرنيايا استانا» گازەتتەرىنە جاريالادىق. ول جەردە قادام-قاداممەن ينفوگرافيكالار ارقىلى ءتۇسىندىرىلدى. ءبىز تىزىمدە تۇرعان الەۋمەتتىك جاعىنان از قامتىلعان، مۇمكىندىگى شەكتەۋلى بالالار تاربيەلەپ وتىرعان، كوپبالالى وتباسىلاردىڭ بارلىعىنا سول گازەتتەردى تەگىن تاراتتىق. سونداي-اق، الەۋمەتتىك جەلىلەردەگى پاراقشالارىمىزدا بارلىق اقپاراتتار ورنالاستىرىلعان.

ەكىنشىدەن، جىل باسىندا الەۋمەتتىك جاردەماقىلار بويىنشا بىرنەشە تالاپ قويىلدى. كومەككە شىن مۇقتاج ازاماتتار اتاۋلى الەۋمەتتىك كومەكتىڭ ارقاسىندا تۇرمىستىق جاعدايلارىنىڭ تۇزەلگەنىن ايتۋدا. مەملەكەتكە راحمەت ايتىپ جاتقاندار وتە كوپ. شىندىعىن ايتار بولساق، قىرىق كىسى ءبىر جاق، قىڭىر كىسى ءبىر جاق بولىپ وتىرعان جايى بار. شىن مانىندە حالىقتىڭ تۇرمىسىنا وڭ ىقپالىن تيگىزگەن كومەك بولدى دەپ ايتۋعا بولادى.

ۇشىنشىدەن، ءسىز ايتىپ وتىرعان ايەل ازاماتتاردىڭ ىشىندە نەگىزسىز تالاپ قويىپ، اكىمدىك قىزمەتكەرلەرىن زاڭسىز جولمەن جەكە باستارىنىڭ ماسەلەلەرىن شەشۋگە يتەرمەلەيتىندەر بار. ناقتى ايتقاندا 14-15 ايەل ازامات بار. ولار 15-20 ملن. تەڭگە نەسيەسىن جاۋىپ بەرۋىن تالاپ ەتەدى. زاڭسىز جولمەن باسپانا الىپ بەرۋدى تالاپ ەتۋدە.

ءوزىڭىز بىلەسىز، قالادا 40 مىڭنان اسا ادام باسپانا كەزەگىندە تۇرعانى ءجيى ايتىلادى. اكىمدىككە كەلىپ ايعايلاعاننىڭ بارىنە پاتەر بەرىلە بەرسە، ادىلەت قايدا قالادى؟ ءبىز قۇقىقتىق مەملەكەت ەمەسپىز بە؟! زاڭ بارىنە ورتاق. وسىلاردى ايتىپ، ءمان-جايدى قانشا تۇسىندىرسەك تە «ەگەر شەشپەسەڭدەر، ءبىزدىڭ چاتتارىمىزدا ايەلدەر كوپ. قاجەت بولسا 200-300 ايەلدى كوشەگە شىعارامىز» دەيدى سول توپتاردىڭ اكىمشىلەرى. ياعني، جەكە باسىنىڭ ماسەلەلەرىن اكىمدىكتى قورقىتىپ-ۇركىتۋ ارقىلى شەشكىسى كەلەدى. بۇل – قىلمىس، زاڭعا قايشى دەپ بىلەمىن.