الايدا... بۇل اقپاراتتىڭ قايدان الىنعانىن بىلسەڭىز، قايران قالىپ، شىقىلىقتاپ باس شايقايسىز. ەڭ سوراقىسى، ءدۇدامال دەرەكتى لاۋازىمدى تۇلعالار، مينيسترلىكتەر، دەپۋتاتتار، اگەنتتىكتەر ت.ب. ايتىپ ءجۇر.
كوكتەمگى كوكتەي قاۋلاعان مالىمەتتىڭ توركىنىن تەكسەرۋ ءۇشىن ءبىرقاتار رەسمي ورگانمەن بىرگە، قارجى مونيتورينگ اگەنتتىگىنە ساۋىن ايتقانداي سۇراۋ سالدىق. «باقساق باقا ەكەن» دەمەكشى، بۇل الدەبىر سپيكەردىڭ ەشبىر نەگىزسىز ايتا سالعان ويى ەكەن. 2019 جىلى 25 قاڭتاردا «حابار» تەلەارناسىنىڭ دوڭگەلەك ۇستەلىندە ايتىلعان دەسەدى. ەرىنبەي، ەفيردى كورىپ شىقتىق. تۇك تاپپادىق، ءبىراق. ەفير قوناعى بەلگىلى ساياساتتانۋشى قۇمار ويىنعا سالىنعانداردىڭ اجىراسۋى مەن قارىزى تۋرالى عانا ايتقان.
ءبىراق ساراپشى ەلىمىزدە 350 مىڭ لۋدومان بار دەمەگەن، كەيىن انىقتالعانداي سپيكەردىڭ ءسوزى بۇرمالانعان ءارى ونى جاڭساق تۇسىنسە كەرەك. القالى جيىندا دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگى، ادىلەت مينيسترلىگى نەمەسە وسىنداي دەرەكتى بىلەتىن قۇرىلىمنىڭ اتىنان رەسمي اقپارات تا، سىلتەمە دە، سپيكەر دە بولعان جوق. ال الدەبىرەۋدىڭ بۇرمالانعان ءسوزىن رەسمي دەرەك دەسەك بولا ما؟ سەرگەك كوزبەن قارايىقشى. ەڭ وكىنىشتىسى، بۇل شالاعاي پىكىردىڭ جەتەگىندە تەپەڭ قاققاندار از بولمادى.
كەيىن سول «حابار» تەلەارناسىندا پاۆلودار وبلىسىنىڭ ءجۋرناليسى دە قۇمار ويىنعا قۇنىققاندار جايلى سيۋجەت جاسادى. تاعى دا سول دەرەك، 350 مىڭ قۇمار ويىن قۇربانى دەيدى. ساياساتتانۋشى سولاي سويلەگەن كورىنەدى. ەفيردى كورە المادىق. سەبەبى رەداكسيا مۇراعاتىنداعى ەفيردىڭ جازباسى 6 اي عانا ساقتالادى ەكەن. دەمەك، 2019 جىلعى جازبا جوق. ال سيۋجەت اۆتورى اقپارات كوزىن قۇپيا ۇستاۋعا، ونى تەك سوتتىڭ تالابى بويىنشا ايتۋعا مىندەتتى دەسەدى زاڭ. باسشىلىقتىڭ جاۋابى وسى.
ايتپاقشى، الگى جيىندا ايتىلعان اجىراسقان جۇپتار مەن قۇمار ويىنشىنىڭ قارىزى تۋرالى دەرەككوزدى ىزدەدىك. سپيكەر ەفيردە «ساۋالناماعا قاتىسقاندار» دەپ الدەبىر الەۋمەتتىك زەرتتەۋگە سىلتەمە جاسايدى. ەندەشە، زەرتتەۋ قايدا؟ وكىنىشكە قاراي، بۇل قۇجاتقا (ەسەپ، بروشيۋرا، شولۋ، باسپا ءسوز حابارلاماسى، ديسسەرتاسيا ت.ب.) سپيكەر دە، باسقاسى دا سىلتەمە بەرە المادى. Google، Yandex، YouTube ارقىلى رەسۋرستاردان ىزدەۋ ناتيجە بەرمەدى.
ەڭ قىزىعى، ق ر دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىنىڭ دەرەكتەرىنە سايكەس، ەلدە قۇمار ويىنعا تاۋەلدى 6 ادام رەسمي تىركەلگەن ەكەن. ق ر ادىلەت مينيسترلىگى دە سوڭعى 5 جىلدا ەلدەگى اجىراسۋ بويىنشا ەگجەي-تەگجەيلى ستاتيستيكا ۇسىندى، وندا اجىراسۋدىڭ نەگىزگى سەبەبى دەلىنگەن ويىن تۋرالى اقپارات جوق. ءبىرىنشى كرەديتتىك بيۋرودا (بكب) بانكتەردە، شاعىن نەسيە ۇيىمدارى مەن بۋكمەكەرلىك كەڭسەلەردە دە ويىننان زارداپ شەككەن ادامداردىڭ قارىزى تۋرالى ءبىر اۋىز ءسوز جازىلماعان.
ايتسە دە، 350 مىڭ قۇمار ويىنعا تاۋەلدى ادامدار تۋرالى دەرەك رەسمي تۇردە راستالدى. ءبىراق بىزدە ەمەس، ۇلىبريتانيادا! بۇل ەندى قيسىنعا سايادى. تۇماندى البيون – الەمدەگى ەڭ كوپ «وينايتىن» ەلدىڭ ءبىرى. William Hill سياقتى ءىرى حالىقارالىق بۋكمەكەرلىك كەڭسەلەر، كازينو مەن ويىن اۆتوماتى سالاسىنداعى ءبىرقاتار ءىرى الەمدىك برەندتىڭ سوندا شوعىرلانۋى بەكەر ەمەس. 70 ميلليونعا جۋىق حالقى بار ءىرى ەۋروپا ەلىن 19 ميلليون ادامى بار مەملەكەتپەن شاتاستىرعان «ساراپشىلارعا» نە دەۋگە بولادى؟
ويلاپ قاراساق، 2019 جىلعى جالعان اقپارات جاڭارماي 350 000 سانى ايتىلىپ تا، جازىلىپ تا كەلەدى. سوندىقتان، بيىل قاڭتار ايىندا ەlim ماركەتينگتىك جانە الەۋمەتتتىك زەرتتەۋلەر ينستيتۋتى مىناداي شولۋ جاساپتى. قۇمار ويىنعا تاۋەلدى جانداردى وڭالتاتىن 127 ورتالىقتى زەرتتەۋ بارىسىندا وسىنداي جەرگە ورتا ەسەپپەن 110 ادامنىڭ جۇگىنگەنىن انىقتاعان. ارينە، بۇل مينيسترلىكتىڭ بازاسىندا جوق، سەبەبى جاسىرىن ەمدەلگەن.
«قازاقستاندا تاۋەلدىلىكتەن وڭالتاتىن 127 ورتالىق بار، اريفمەتيكالىق تۇرعىدان ەلدە وڭالتۋدان ءوتىپ جاتقان دياگنوزى راستالعان 14 مىڭعا جۋىق ويىنشى بار دەپ بولجاۋعا بولادى. مۇنداي ادامداردىڭ دەنى پسيحولوگقا جانە باسقا دا ماماندارعا جۇگىنبەيتىنىن ەسكەرسەك، ناقتى تاۋەلدى ادامدار شامامەن 100 مىڭ ادام بولۋى مۇمكىن»، - دەيدى زەرتتەۋشىلەر.
