«ۆولونتەرلىك قىزمەتتى دامىتۋ تۋرالى» قابىلدانعان زاڭعا قازاقستاندىقتاردى يگى ىستەرگە ىنتالاندىرۋعا باعىتتالعان ءبىرقاتار وزگەرتۋلەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزىلگەن. ماسەلەن، وندا ەرىكتىلەردىڭ مەملەكەتتىك قىزمەتكە كىرۋ كەزىندەگى قۇقىقتارىن كەڭەيتۋ قاراستىرىلعان. بۇل تۋرالى ءىىم ازاماتتىق قوعام ىستەرى كوميتەتىنىڭ قايىرىمدىلىق جانە ۆولونتەرلىك جۇمىس دەپارتامەنتىنىڭ باس ساراپشىسى نۇرلان تىلەپبەرگەنوۆتەن بىلدىك. ياعني، ۆولونتەرلىك تاجىريبەسىن راستاعان ازامات جۇمىسقا ورنالاسۋ كەزىندە باسقا ۇمىتكەرلەردەن ارتىقشىلىققا يە بولادى.
«جاڭارتىلعان زاڭ نورمالارىنا سايكەس ۆولونتەرلىك ۇيىمدارعا مەملەكەتتىك مۇلىك جەڭىلدەتىلگەن شارتتارمەن بەرىلەدى. اتاپ ايتقاندا، قالالاردىڭ، وبلىستاردىڭ، اۋدانداردىڭ كوممۋنالدىق مەنشىگىندەگى مۇلىك كەيىننەن ساتىپ الۋ قۇقىعىنسىز ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمدارعا سەنىمگەرلىك باسقارۋعا بەرىلەدى. بۇل رەتتە ۆولونتەرلىك ۇيىم ۇەۇ رەتىندە كەم دەگەندە ءۇش جىل بۇرىن تىركەلۋى كەرەك»، - دەپ ءتۇسىندىردى باس ساراپشى.
ول تاعى ءبىر جاعىمدى جايتتى اتاپ ءوتتى: ەرىكتىلەر قىزمەتىن دامىتۋ تۋرالى زاڭعا «كورپوراتيۆتىك ۆولونتەرلىك» ۇعىمى ەنگىزىلگەن. سوڭعى جىلدارى ءىرى كومپانيالاردا كورپوراتيۆتىك ۆولونتەرلىك بەلسەندى دامىپ كەلەدى، ونىڭ ىشىندە ۆولونتەرلىك قىزمەتكە تىكەلەي قاتىساتىن، قايىرىمدىلىق شارالارىن ۇيىمداستىراتىن جانە وتكىزەتىن ۇلتتىق كومپانيالاردىڭ قىزمەتكەرلەرى مەن بيزنەس وكىلدەرى بار.
«بۇل – بيزنەستىڭ الەۋمەتتىك جاۋاپكەرشىلىگىنىڭ ءبىر ءتۇرى. تاعى ءبىر ىنتالاندىرۋ – بۇدان بىلاي ەرەكشە كوزگە تۇسكەن ەرىكتىلەر «شاپاعات» مەدالىمەن ماراپاتتالادى. بۇعان دەيىن بۇل سىيلىقتىتەك مەسەناتتار، قالتالى ازاماتتار، قايىرىمدىلىق ۇيىمدارى عانا الىپ كەلگەن بولاتىن»، – دەدى نۇرلان تىلەپبەرگەنوۆ.
ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگى دە ۆولونتەرلىك ءىس-شارالارعا قاتىساتىن ازاماتتار مەن ۇيىمداردىڭ سانى جىل سايىن ارتىپ كەلە جاتقانىن حابارلادى. بۇل رەتتە ولاردىڭ قاتىسۋىمەن جۇزەگە اسىرىلىپ جاتقان باعدارلامالار مەن جوبالاردىڭ اۋقىمى كەڭەيە تۇسكەن. مىسالى، QazVolunteer.kz ەرىكتىلەرگە ارنالعان ءبىرىڭعاي اقپاراتتىق پلاتفورما ىسكە قوسىلعان، وندا 2021 جىلى 49 986 ەرىكتى تىركەلسە، 2022 جىلى ولاردىڭ سانى 51 154ء-تى قۇراپ، 2،3 پايىزعا ءوسىپتى. سونىمەن قاتار رەسپۋبليكالىق فرونت-وفيس پەن 17 ايماقتىق ۆولونتەرلىك قولداۋ ورتالىقتارى ءوز جۇمىستارىن تابىستى جالعاستىرۋدا. ولار 600-دەن استام ۇيىمنىڭ باسىن بىرىكتىرەدى.
قازاقستان تاۋەلسىزدىگىنىڭ 30 جىلدىعىنا وراي «يگى ىستەر مارافونى» جالپىۇلتتىق اكسياسى ۇيىمداستىرىلعانى ەسىمىزدە. ول دا ەلىمىزدەگى 3 ميلليوننان استام ەرىكتىنى ءبىر باعىتقا جۇمىلدىرىپتى. ناتيجەسىندە 5 ميلليون ازاماتقا جالپى سوماسى 6،2 ميلليارد تەڭگە كولەمىندە كومەك كورسەتىلدى.
مينيسترلىك 2020 جىلدان باستاپ «بىرگەمىز» جالپىۇلتتىق جوباسى جۇزەگە اسىرىلىپ جاتقانىن ەسكە سالدى. ونىڭ جۇمىس ىستەگەن ۋاقىتىندا 200 مىڭعا جۋىق ەرىكتى قامتىلعان. جوبانىڭ جۇمىسى تۋرالى «ازاماتتىق باستامالاردى قولداۋ ورتالىعى» اق ءتوراعاسىنىڭ ورىنباسارى جاسۇلان بەيسەمبييەۆ تولىعىراق اڭگىمەلەپ بەردى.
«2022 جىلى جالپىۇلتتىق Birgemiz جوباسىن جۇزەگە اسىرۋ اياسىندا بىرنەشە ۆولونتەرلىك جوبالار قولداۋ تاپتى. بارلىعى سەگىز جوبا بار. ولاردىڭ ءارقايسىسى ءارتۇرلى باعىتتار مەن سالالاردا ەرىكتىلىك قىزمەتتى دامىتۋدى قاراستىرادى. مىسالى، Birgemiz: Bilim جوباسى اياسىندا رەسپۋبليكا بويىنشا تۇرعىندارعا سيفرلىق تەحنولوگيا سالاسىنداعى ءبىلىمىن جەتىلدىرۋگە، تىلدەردى ۇيرەنۋگە، قارجىلىق، قۇقىقتىق ساۋاتتىلىق پەن باسقا دا داعدىلاردى ارتتىرۋعا كومەكتەسەتىن ەرىكتىلەر جاساعى قۇرىلۋدا»، – دەدى جاسۇلان بەيسەمبييەۆ.
سول سياقتى، Birgemiz: Saýlyq جوباسى نەگىزىنەن حوسپيستەردە، ونكولوگيالىق ديسپانسەرلەردە جانە باسقا دا مەديسينالىق مەكەمەلەردە ناۋقاستاردى كۇتۋگە كومەكتەسۋ ءۇشىن مەديسينالىق ۋنيۆەرسيتەتتەردىڭ ستۋدەنتتەرىن تارتادى. بۇل رەتتە ەرىكتىلەر ءۇشىن ءتۇرلى ترەنينگتەر مەن سەمينارلار ۇيىمداستىرىلىپ، ولار وسى باعىتتاعى ىس-ارەكەتتەرگە ۇيرەتىلەدى.
تاريحي-مادەني مۇرا نىساندارىن ساقتاۋعا ارنالعان «بىرگەمىز: اسىل مۇرا» جوباسى تاريحي ورىنداردى اباتتاندىرۋ مەن كۇتىپ ۇستاۋعا، جازدا بالالارعا ەكسكۋرسيالار وتكىزۋگە ەرىكتىلەردىڭ كومەگىن كورسەتەدى.
«وسى جوبا اياسىندا ءارقايسىسى شامامەن 300 مىڭ تەڭگەدەن شاعىن گرانتتار بەرىلەدى، ول قارجىعا ەرىكتىلەر ءتۇرلى ءىس-شارالار وتكىزە الادى نەمەسە ارنايى سايتتار اشا الادى. ءقازىردىڭ وزىندە بەلگىلى ءبىر تابيعي-تاريحي نىسانداردىڭ ماڭىزىن اشاتىن بىرنەشە ينتەرنەت-الاڭقايلار قۇرىلۋدا»، - دەپ ءتۇسىندىردى جاسۇلان بەيسەمبييەۆ.
ونىڭ ايتۋىنشا، Birgemiz: Qamqor جالپىۇلتتىق جوباسىن جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن ەرىكتىلەر قارتتار ۇيلەرىنە، ورتالىقتارعا تارتىلۋدا. حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ جۇيەسىنىڭ الەۋمەتتىك قىزمەتتەرى دە نازاردان تىس قالمايدى. ۇيىمداستىرۋشىلار قانداي ۇيىمدار مەن مەكەمەلەرگە قانداي دا ءبىر كومەك قاجەت ەكەنىن انىقتاپ، ءارى قاراي جۇمىس ىستەۋ ءۇشىن ەرىكتىلەرگە دەر كەزىندە حابارلاپ وتىرادى.
ۆولونتەرلەر Birgemiz: Sabaqtastyq جوباسى اياسىندا حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ جۇيەسىنىڭ الەۋمەتتىك قىزمەت كورسەتۋ ورتالىقتارىندا قيىن ومىرلىك جاعدايعا تاپ بولعان جاستارمەن جانە بالالارمەن جۇمىس ىستەيدى ەكەن. بۇل نەگىزىنەن ۆولونتەرلەردىڭ تالىمگەرلىك تاجىريبەسىن ارتتىرۋعا ارنالعان.
«بىرگەمىز: تازا الەم» قورشاعان ورتانى قورعاۋ جوباسى اياسىندا ەرىكتىلەر وزەندەر مەن ورمانداردى تازارتۋ، اعاش وتىرعىزۋ، قوقىستاردى سۇرىپتاۋدى ۇيرەتۋ بويىنشا ءىس-شارالار وتكىزەدى. Birgemiz: Ayala جوباسى ادامداردىڭ جانۋارلارعا دەگەن جاۋاپكەرشىلىگىن، ادامگەرشىلىك كوزقاراسىن قالىپتاستىرۋعا باعىتتالعان. Birgemiz: Úmit جوباسىن ىسكە اسىرۋ اياسىندا ءىز-تۇزسىز جوعالعان ادامداردى ىزدەۋگە، سونداي-اق اپات ءقاۋپىن ازايتۋعا جانە تابيعي، تەحنوگەندىك سيپاتتاعى توتەنشە جاعدايلاردىڭ سالدارىن جويۋعا اتسالىسامىز»، - دەدى ازاماتتىق باستامالاردى قولداۋ ورتالىعىنىڭ وكىلى.
تاعى ءبىر باعىت – «كۇمىس ۆولونتەرلىك». بۇل توعىزىنشى ۆولونتەرلىك جوبا. ساراپشى تۇسىندىرگەندەي، جوبا 50 جانە ودان جوعارى جاستاعى ەرىكتىلەردى قولداۋدى قاراستىرادى. بۇل قوزعالىس كەيبىر ايماقتاردا ءبىرشاما دامىعان. اتاپ ايتقاندا، استانا، شىعىس قازاقستان جانە پاۆلودار وبلىستارىندا زەينەتكە شىققان ەرىكتىلەر كلۋبتارى جۇمىس ىستەيدى. وسى جوبا اياسىندا بارلىق ايماقتاردا ۇيلەستىرۋشىلەر بار. ولار ادامداردىڭ بەلسەندىلىگىن ارتتىرۋعا، ءبىر-بىرىن تابۋعا كومەكتەسۋگە، ۆولونتەرلىككە دەگەن قىزىعۋشىلىقتارىن جوعالتپاۋ ءۇشىن ولارعا ءتۇرلى ترەنينگتەر دايىنداۋعا تىرىسادى.
جاسۇلان بەيسەمبييەۆتىڭ ايتۋىنشا، مەملەكەت ەرىكتىلەردىڭ قۇزىرەتتىلىگىن ارتتىرۋ، تاجىريبە الماسۋ، سول ارقىلى ولاردىڭ قىزمەتىنىڭ تيىمدىلىگىن جەتىلدىرۋ ءۇشىن قاراجات بولەدى. جالپى، ۆولونتەرلىك – تىكەلەي قارجىلاندىرۋدى قاجەت ەتپەيتىن سالا.
ازاماتتىق باستامالاردى قولداۋ ورتالىعى ءتوراعاسىنىڭ ورىنباسارى اتاپ وتكەندەي، وڭىرلەردە جەرگىلىكتى جەردەگى قوعامدىق ۇيىمداردى قولداۋ قۇرالدارى بار. بۇل ورايدا، زاڭ ەكى نەگىزگى ءادىستى بەلگىلەيدى. بۇل – مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ كەيبىر الەۋمەتتىك ماڭىزى بار ىستەرگە، سونىڭ ىشىندە ۆولونتەرلىك قىزمەتكە قارجى ءبولۋى مۇمكىن مەملەكەتتىك الەۋمەتتىك تاپسىرىس. ال ەكىنشى ءادىس – گرانتتار.
«گرانتتاردى تەك ءبىز ارقىلى الۋعا بولادى. ءبىز – ەلدەگى جالعىز وپەراتورمىز. ءبىراق مەملەكەتتىك تاپسىرىستى اۋىلدىق اكىمدىكتەرگە دەيىن كەز كەلگەن مەكەمە بەرە الادى. ال سوڭعى جىلدارى بۇل مەملەكەتتىك تاپسىرىس كولەمى ارتىپ كەلەدى. مىسالى، 10 جىل بۇرىن ەلىمىزدە جالپى كولەم بىرنەشە ءجۇز ميلليون تەڭگە بولسا، ءقازىر ول 20 ميلليارد تەڭگەدەن استى»، - دەدى «ازاماتتىق باستامالاردى قولداۋ ورتالىعى» اق ءتوراعاسىنىڭ ورىنباسارى.
بۇل اقشا نەگىزىنەن وڭىرلەردە، اتاپ ايتقاندا ىشكى ساياسات، جاستار ساياساتى، ءبىلىم، تابيعاتتى پايدالانۋ باسقارمالارىندا يگەرىلەدى. مەملەكەتتىك الەۋمەتتىك تاپسىرىسقا بولىنگەن ءار ايماقتىڭ بيۋدجەتى بار، ول ۇەۇ-عا ۇلەستىرىلەدى.
