"بۇگىن، 16 ماۋسىمدا استانادا قحر باسشىسى سي ءسزينپيننىڭ قاتىسۋىمەن ورتالىق ازيا ەلدەرى كوشباسشىلارىنىڭ كەزدەسۋى باستالادى. بۇل كەلىسسوزدەر الەمدىك گەوساياسي جاعداي كەز كەلگەن ۋاقىتتا كۇتپەگەن جەردەن وزگەرىپ سالا بەرەتىندەي كەزەڭدە وتۋدە. ەۋروپا جاڭا تەپە-تەڭدىك مودەلىن ىزدەۋدە. تاياۋ شىعىس قالشىلداپ تۇر. رەسەي - ۋكرايناداعى سوعىسقا بايلانىستى تەرەڭ ىشكى ترانسفورماسيا كەزەڭىندە. مۇنداي جاعدايدا قازاقستاننىڭ تۇراقتىلىعى مەن اشىقتىعى تەك باسەكەگە قابىلەتتى ارتىقشىلىققا اينالىپ قانا قويماي، ستراتەگيالىق اكتيۆ ءتۇرىن قابىلداۋدا". وسىلاي دەگەن ەكونوميكالىق ساراپشى راسۋل رىسمامبەتوۆ قازاقستان مەن قىتايدىڭ وزگەرىستەر داۋىرىندەگى ستراتەگيالىق ارىپتەستىگىنىڭ 7 باعىتىن اتاپ كورسەتتى، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
ەكونوميست قازاقستاننىڭ ورتالىق ازيانىڭ ءىرى ەكونوميكاسى رەتىندە وڭىرلىك ىنتىماقتاستىقتىڭ قاتىسۋشىسى عانا ەمەس، ونىڭ ساۋلەتشىسى بولۋ مۇمكىندىگىنە دە يە ەكەنىن ايتادى.
"ءبىز شىعىس پەن باتىستى بىر-بىرىنە قارسى قويمايمىز، ءبىز وزگەنى اجىراتۋشى قابىرعالار سالمايمىز، كەرىسىنشە بىرىكتىرەتىن دالىزدەر قۇرامىز. وسىنداي دالىزدەردىڭ ءبىرى - قىتايمەن تەرەڭ، تەڭدەستىرىلگەن، پراگماتيكالىق سەرىكتەستىك. بۇگىنگى تاڭدا ءبىزدىڭ ىنتىماقتاستىعىمىز جاڭا دەڭگەيگە كوتەرىلۋدە، ونىڭ قازاقستانعا ناقتى پايدا اكەلەتىن كەم دەگەندە 7 باعىتى بار (شىن مانىندە ولاردىڭ سانى ودان كوپ)"، - دەيدى راسۋل رىسمامبەتوۆ.
اتاپ ايتقاندا:
ءبىرىنشىسى - جاڭا بۋىنداعى ينفراقۇرىلىمدىق ينۆەستيسيالار.
تەمىر جولداردى، لوگيستيكالىق حابتاردى، كەدەندىك جانە سيفرلىق پلاتفورمالاردى ينتەگراسيالاي وتىرىپ، "اقىلدى" شەكارالىق ايماقتاردى (قورعاس) دامىتۋ. بۇل ءقازىردىڭ وزىندە قازاقستاننىڭ جۇڭگو، كاۆكاز جانە ەۋروپا اراسىنداعى نەگىزگى ترانزيتتىك توراپ رەتىندەگى ۇستانىمىن كۇشەيتەدى. وزبەكستانمەن، قىرعىزستانمەن جانە ترانس-كاسپييمەن اراداعى شەكارالاس ساۋدا ورتالىقتارى جايىن دا ۇمىتپاعان ءجون.
ەكىنشىسى - سۋ جانە كليماتتىق جوبالارداعى ىنتىماقتاستىق. بىزگە ترانسشەكارالىق وزەندەردى باسقارۋ (ىلە، ەرتىس)، سۋارۋ جۇيەلەرىن قۇرۋ جانە وڭتۇستىك وڭىرلەردە مەليوراسيانى جاڭعىرتۋ بويىنشا بىرلەسكەن باعدارلامالاردى ىسكە قوسۋ قاجەت. بۇل ارادا بىزگە قىتايلىقتار تامشىلاتىپ سۋارۋ جانە شولەيتتەر سانىن قىسقارتۋ تاجىريبەسىمەن كومەككە كەلە الادى.
جۇڭگو جانە ءبىز ءۇشىن قازاقستاندا وندىرىستىك تىزبەكتەردى قۇرۋ ماڭىزدى بولىپ تابىلادى. بۇل - ءۇشءىنشىسى. جۇڭگو وندىرىستەرىنىڭ ءبىر بولىگىن قازاقستان تەرريتورياسىنا كوشىرۋ: اۆتو بولشەكتەردەن باستاپ اگرو وڭدەۋ سالاسىنا دەيىن. بۇل جۇمىس ورىندارى مەن تەحنولوگيالىق بازانى قۇرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. ەڭ باستىسى – ەكولوگيا جايىن جادىدان شىعارماۋ.
ءتورتءىنشىسى، جاسىل ەنەرگەتيكا جانە سيرەك كەزدەسەتىن جەر استى ەلەمەنتتەرى. جۇڭگو كۇن باتارەيالارى، اككۋمۋلياتورلار، سيرەك كەزدەسەتىن جەر استى مەتالدارىن قايتا وڭدەۋ تەحنولوگيالارى بويىنشا الەمدىك كوشباسشى بولىپ تابىلادى. قازاقستان شيكىزاتتى جەتكىزۋشى سەنىمدى سەرىكتەس بولا الادى، سونىمەن بىرگە وزىندىك قۇن تىزبەگىن بىرتىندەپ ارتتىرا وتىرىپ، قايتا وڭدەۋ جاعىن دامىتا الادى.
بەسىنشىدەن، بۇل قارجىلىق سەرىكتەستىك جانە ۇلتتىق ۆاليۋتالارمەن ءوزارا ەسەپ ايىرىسۋ. شىۇ-نىڭ جاڭا دامۋ بانكىنىڭ ىسكە قوسىلۋىمەن جانە يۋاننىڭ وڭىرلىك ۆاليۋتا رەتىندە كۇش الۋىمەن قازاقستان ەاەو جانە وا اۋماعىندا ەسەپ ايىرىسۋ، قورلاندىرۋ جانە يسلام بانكينگى ءۇشىن حاب بولا الادى. نەمەسە ۆاليۋتا قورجىنىنا بايلانعان ايماقتىق سيفرلىق اكتيۆتەردى بىرتىندەپ ىسكە قوسۋىمىزعا دا بولادى.
ءبىلىم مەن تەحنولوگيا - التىنشى تارماق. جوو-نىڭ بىرلەسكەن كامپۋستارى، اي، بيوتەحنولوگيا، جاسىل قۇرىلىس سالاسىنداعى زەرتتەۋ ورتالىقتارى. قازاقستان پوستكەڭەستىك نارىقتارعا بەيىمدەلە وتىرىپ، جۇڭگو تەحنولوگيالارىن ەنگىزۋدە سىناق الاڭىنا اينالۋى مۇمكىن. قازۇۋ ءقازىردىڭ وزىندە شىڭجاڭ زەرتتەۋ ۋنيۆەرسيتەتىنەن گرانت الىپ ۇلگەردى جانە ءبىزدىڭ زەرتتەۋشىلەر ءۇشىن تاماشا ناتيجەلەر بايقالادى.
جەتىنشىسى، تۋريزم، مەديسينا، مادەنيەتتەرمەن الماسۋ. مەديسينالىق ءتۋريزمدى دامىتۋ (ساناتورييلەر، check-up ورتالىقتارى)، باتىس قىتايعا قاتىنايتىن تىكەلەي رەيستەر، "جىبەك جولى" جانە گاسترونوميالىق تۋريزم باعىتتارىن ىلگەرىلەتۋ.
بۇدان قازاقستانعا كەلەتىن پايدا:
- جاڭا جۇمىس ورىندارى مەن ينۆەستيسيالار،
- شيكىزاتقا جاتپايتىن ەكسپورتتىڭ ءوسىمى جانە تەرەڭ وڭدەۋ، تەحنولوگيالىق ترانسفەر جانە سيفرلىق ينفراقۇرىلىم،
- جۇڭگو مەن سىرتقى الەم اراسىنداعى حاب رەتىندە ەلدىڭ مارتەبەسىن بەكىتۋ،
- رەسەيدىڭ وڭتۇستىگىندە، كاۆكاز بەن تاياۋ شىعىستاعى پوزيسيالاردى نىعايتۋ.
"ماڭدايىمىزعا باقىرايتىپ تۇرىپ بىلاي دەپ جازىپ الۋىمىز كەرەك: "ءبىز بۇل ىنتىماقتاستىققا تاۋەلدىلىك رەتىندە ەمەس، جاڭا الەمدە تۇراقتىلىقتىڭ بۋىنىنا اينالۋ مۇمكىندىگى رەتىندە قاراۋىمىز كەرەك. قازاقستان ءقازىردىڭ وزىندە قىتايدىڭ ورتالىق ازياعا كىرەتىن قاقپاسى بولىپ تابىلادى، ءبىراق ءبىزدىڭ ەۋروپا مەن تاياۋ شىعىسقا شىعا وتىرىپ، بۇكىل ەۋرازيالىق كەڭىستىكتەگى ارىپتەستىك ارحيتەكتۋراسىنىڭ ورتالىعىنا اينالۋىمىز دا مۇمكىن جانە سولاي بولۋى دا ءتيىس. بۇل ۇلى دەرجاۆالارمەن جۇمىستا ەڭ باستىسى - ءوز ءوسىن جوعالتىپ الماۋ. قازاقستان قىتايدىڭ باتىس تىرەگىنە دە، باتىستىڭ شىعىس تىرەگىنە دە اينالماۋى ءتيىس. قازىرگى بارلىعى كىمگە سۇيەنەتىنىن بىلمەي، جانتالاسقان الەمدە قازاقستاننىڭ وسىنداي سيرەك كەزدەسەتىن مۇمكىندىگى بار. سىن ەسىم ەمەس، زات ەسىم. بۋفەر ەمەس، قۇراستىرۋ نۇكتەسى. ال بۇل قارۋدىڭ ەمەس، اقىل-ويدىڭ كۇشىن، ستراتەگيانى جانە الدىن الا جاسالعان ۇزاقمەرزىمدى كوزقاراستى قاجەت ەتەدى"، - دەيدى ول.
ايتا كەتسەك، بۇگىندەرى جۇڭگو حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ ءتوراعاسى سي ءسزينپيننىڭ مەملەكەتتىك ساپارمەن قازاقستاندا جۇرگەنى بەلگىلى.
