جاسۇلان توققوجا ۇلىنىڭ ايتۋىنشا وتكەن جىلى اۋدان بيۋدجەتىنە 87،4 ملرد تەڭگە ءتۇسىپ، 2022 جىلمەن سالىستىرعاندا 9،4%-عا ۇلعايعان. ءوڭىردىڭ دامۋىن اۋداننىڭ كەلبەتىنە قاراپ جانە كۇن ساناپ كوركەيىپ كەلە جاتقان ءاربىر اۋىلدىڭ تىنىس-تىرشىلىگىنەن كورۋگە بولادى. نارىق زاڭدىلىعىنا ساي شاعىن كاسىپكەرلىك كوبەيىپ، شارۋا قوجالىقتارى جىل ساناپ وسۋدە. ءىرى ءوندىرىس ورىندارى مەن كاسىپورىندار دا بارىنشا مولايىپ كەلەدى. ماسەلەن، بۇگىنگى تاڭدا ايماقتا 18 ءىرى وندىرىستىك، ونىڭ ىشىندەگى 7 جۇيە قۇراۋشى كاسىپورىن. اتاپ ايتساق، «RG BRANDS Kazakhstan»، «Coca-Cola Almaty Bottlers»، «Hamle Company LTD»، «Asia Agro Food»، «Efes Kazakhstan»، «Kagazy Recycling»، «كەلۋن كازفارم. اۋدانداعى ونەركاسىپ ونىمدەرىنىڭ 90% -ى اتالعان كاسىپورىندارعا تيەسىلى.
اۋدان اكىمى ينۆەستيسيا تارتۋ جۇمىستارى ىلگەرلەپ جاتقانىن العا تارتتى. ناقتىراق ايتار بولساق، جوبانىڭ قۇنى 90،0 ملرد قۇرايتىن وڭتۇستىك كورەيانىڭ ءىرى «KT&G» كومپانياسىنىڭ 405 جاڭا جۇمىس ورىنمەن قامتاماسىز ەتەتىن فابريكا سالىنىپ جاتىر. بۇدان وزگە «التىن تاعا» تەمىربەتون بۇيىمدارىن ءوندىرۋ زاۋىتىنىڭ قۇرىلىسى جۇرگىزىلۋدە. جوبا ىسكە اسسا 1200 جاڭا جۇمىس ورنى اشىلادى.
«ەلتاي اۋىلدىق وكرۋگىندە «فوكۋس» لوگيستيكالىق كەشەنى سالىنۋدا.ينۆەستيسيا مولشەرى 30،0 ملرد تەڭگە. جوبا 2024 جىلى ىسكە قوسىلىپ، 1500 جاڭا جۇمىس ورنى اشىلادى. سونىمەن قاتار، شامالعان اۋىلىندا 2،4 گا جەر تەلىمىنە «قازاقستاندىق قۇبىر ارماتۋراسى زاۋىتىنىڭ» ىرگەتاسى قالاندى. وسىنداي اۋقىمدى جۇمىستاردىڭ ناتيجەسىندە 154،2 ملرد. تەڭگە ينۆەستيسيا تارتىلدى، ناقتى كولەم يندەكسى 88،1 پايىزعا جەتتى. اۋدانعا ينۆەستيسيا سالۋعا نيەتتى كەز كەلگەن كاسىپكەرگە اكىمدىك تاراپىنان بارىنشا قولداۋ كورسەتۋگە، كاسىپورىن سالۋشى ازاماتتاردى قاجەتتى ينفراقۇرىلىمدارمەن تولىقتاي قامتاماسىز ەتۋگە دايىنبىز»، - دەدى قاراساي اۋدانىنىڭ اكىمى جاسۇلان ەستەنوۆ.
اۋدان ەكونوميكاسىنىڭ تۇراقتىلىعىن قامتاماسىز ەتەتىن تاعى ءبىر فاكتور - شاعىن جانە ورتا كاسىپكەرلىك. بۇل سالا بويىنشا «2021–2025 جىلدارعا ارنالعان كاسىپكەرلىكتى دامىتۋ جونىندەگى ۇلتتىق جوبا» اياسىندا 200 كاسىپكەرلەرگە 6،1 ملرد. تەڭگە كولەمىندە قولداۋ كورسەتىلدى.
«جاڭا بيزنەس-يدەيالاردى ىسكە اسىرۋعا 48،3 ملن تەڭگە كولەمىندە 35 ازاماتقا مەملەكەتتىك گرانت تابىستالدى. سونىمەن قاتار، 61 ازاماتقا 5 ملن تەڭگەدەن بارلىعى 305 ملن تەڭگە شاعىن نەسيە بەرىلدى. قاراساي اۋدانىندا 2023 جىلى 9633 جاڭا جۇمىس ورنى قۇرىلدى. ونىڭ ىشىندە 7552 تۇراقتى، 2081 ادام ۋاقىتشا جۇمىسپەن قامتىلدى»، - دەدى سپيكەر.
ءوندىرىسى وركەندەگەن ايماقتا باستى نازارعا ىلىككەن الەۋمەتتىك- ساياسي جاعداي بۇل ساياجاي ماسسيۆتەرىمەن استاسىپ جاتىر. اۋدان، وبلىس بويىنشا ساياجاي ماسسيۆتەرى سانىنان كوش باسىندا. وڭىردە ەكى جۇزگە تارتا ساياجاي بار. سونىڭ 52ء-ى ەلدى مەكەن قۇرامىنا ەنبەك. قازىرگى تاڭدا «الماتى وبلىسىنىڭ ساۋلەت جانە قالا قۇرىلىسى باسقارماسى» مەملەكەتتىك مەكەمەسىمەن بىرلەسىپ قۇجاتتارى دايارلانۋدا.
ەلدىڭ جايى جەرگىلىكتى بيلىك ءۇشىن ەڭ باستى ماسەلە بولۋى ءتيىس. وسى رەتتە قاراساي جەرىندە اۋدان حالقىنىڭ باستى بازىناسىنا اينالعان سۋ جۇيەسىنە قاتىستى ءبىرشاما ىستەر كەزەڭ-كەزەڭىمەن جۇزەگە اسىرىلىپ كەلەدى.
جاسۇلان ەستەنوۆتىڭ سوزىنە سۇيەنسەك، اۋىز سۋ تاپشىلىعى ماسەلەسىن شەشۋ ءۇشىن 2 ەلدى-مەكەندە اۋىز سۋ جۇيەسىنىڭ قۇرىلىس-مونتاجداۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلۋدە جانە 9 اۋىلدىڭ اۋىز سۋ جۇيەلەرى قايتا جاڭعىرادى. بۇل ماقساتتا قازىنادان 187،4 ملن. تەڭگە ءبولىنىپ، جوبالاۋ-سمەتالىق قۇجاتتامالارى ازىرلەنۋدە.
«ايتا كەتۋ كەرەك، قاسكەلەڭ توپتىق سۋ قۇبىرى سالىنىپ جاتىر. توپتىق سۋ قۇبىرىنا اۋداننىڭ 18 ەلدى مەكەنى كىرەدى. جوسپارعا سايكەس، جۇمىستار 2024 جىلدىڭ سوڭىندا اياقتالۋى ءتيىس»، - دەپ اتاپ ءوتتى اۋدان باسشىسى.
باسپا ءسوز ءماسليحاتىندا اكىم ايتقان كەزەكتى ماعۇلمات كوگىلدىر وتىن جايىنا قاتىستى بولدى. جالپى، قاراسايدا 47 ەلدى مەكەننىڭ 43-نە گاز جۇرگىزىلگەن. ەندىگىدە اكىمدىكتىڭ نىساناسىنا الىنعان جۇمىس 300 تۇرعىن ءۇيى بار ساۋىنشى اۋىلىن گازبەن قامتۋ بولىپ تۇر. بۇگىندە ماگيسترالدى گاز قۇبىرىنىڭ باستاپقى قۇرىلىس جۇمىستارىنا 1،0 ملن تەڭگە ءبولىنىپ، مەملەكەتتىك ساتىپ-الۋ كونكۋرسى ءجۇرىپ جاتىر. 2024 جىلى ساۋىنشىلىق تۇرعىندار گازعا تولىقتاي قوسىلۋى كەرەك ەكەن.
وبلىس ۇشىندە ايماقتاعى ايعايىننىڭدا كوز تىككەن كەلەسى ماسەلە- ءۇش اۋىسىمدى مەكتەپ. قاراساي جەرىندە وتكەن جىلى ءۇش اۋىسىمدا وقىتاتىن 12 مەكتەپ بولسا، بيىل ونىڭ سانى 6-عا ازايعان.
«2024-2025 جىلدارى قالعان ءۇش اۋىسىمدى مەكەتپتەردى جويۋ ءۇشىن «جايلى مەكتەپ» ۇلتتىق جوباسى اياسىندا اۋدان بويىنشا جالپى 13 مىڭ وقۋشىعا ارنالعان جاڭا فورماتتاعى 10 مەكتەپ سالۋ قاراستىرىلعان. ودان بولەك، «ءومىرۇزاق» تۇرعىن ءۇي كەشەنىندە 900 ورىندىق جانە جەكە كاسىپكەرمەن «اسىل ارمان» تۇرعىن ءۇي كەشەنىندە 2000 ورىندىق مەكتەپتەردىڭ قۇرىلىسى جۇرگىزىلۋدە. اتالعان جوبالار ىسكە اسقاننان كەيىن اۋدانىمىزدىڭ بارلىق ءۇش اۋىسىمدى مەكتەپتەردىڭ ماسەلەسى شەشىلەدى»،- دەپ ايتتى اۋدان اكىمى.
«جولدىڭ جايىن جۇرگەن بىلەر، ەلدىڭ جايىن اكىم بىلەر» دەمەكشى، جاسۇلان توققوجا ۇلى ءوزى باسقاراتىن ايماقتاعى جول ساپاسى تۋرالى ءسوز قاۋزادى.
ايتۋىنشا، اۋداندىق ماڭىزى بار 1115 شاقىرىم جولداردىڭ 527 شاقىرىمىنا جوندەۋ جۇرگىزىلگەن، قالعان 588 شاقىرىمى ءالى دە جوندەۋدى تالاپ ەتەدى. .
«بيىل اۋداننىڭ جولدارىن جوندەۋگە 2،9 ملرد تەڭگە قاراستىرىلىپ، 18 ەلدى مەكەننىڭ 47 كوشەسىنە جوندەۋ جۇمىستارىن جۇرگىزۋ جوسپارلانۋدا، ونىڭ ىشىندە «اۋىل ەل بەسىگى» باعدارلاماسى اياسىندا 5 ەلدى مەكەننىڭ 30 كوشەسىنىڭ 22،5 شاقىرىمى جوندەلەدى. «كازاۆتوجول» ۇلتتىق كومپانياسىمەن جىبەك جولى بەكەتىن اينالىپ وتەتىن، جالپى ۇزىندىعى 7 شاقىرىمدى قۇرايتىن اۆتوموبيل جولى كولىك وتكەلى سالىنىپ جاتىر. جۇمىستار 70 پايىزعا ورىندالعان. ال، اياقتاۋ مەرزىمى 2024 جىلدىڭ تامىز ايىنا جوسپارلانىپ وتىر»، - دەپ قورىتتى سپيكەر.
