"پۋتين ساسا باستادى...". بەلارۋستەر رەسەيدەن تەرىس اينالۋدا

Dalanews 26 قار. 2020 07:47 737

لۋكاشەنكونىڭ لەگيتيمدىگىن مويىنداماعان بەلارۋس جۇرتى ديكتاتورعا جاقتاسىپ وتىرعان رەسەيدەن تەرىس اينالۋدا دەپ حابارلايدى Dalanews.kz بەلارۋس ساراپتاما شەبەرحاناسىنا (باش) سىلتەپ.

ايتالىق قاراشا ايىندا رەسەيمەن وداقتاسۋدى قولدايتىن بەلارۋستەر سانى قىركۇيەك ايىمەن سالىستىرعاندا باقانداي 11 پايىزعا ازايعان.

باش باسشىسى اندرەي ۆاردوماسكييدىڭ پىكىرىنشە بۇلاي كەتە بەرسە حالىقتىڭ سانا-سەزىمىندە ءدۇمپۋ تۋىپ، بىرتە-بىرتە كرەملگە قارسىلىق اتتى جاڭا ترەند قالىپتاسۋى مۇمكىن.


«ناقتىراق ايتقاندا كرەملدىڭ وسى كۇنگە دەيىنگى ارەكەتىنە ءادىل باعا بەرەتىن اۋديتوريا قالىپتاسىپ، رەسەيمەن اراداعى بايلانىسقا سىنا قاعىلۋى ىقتيمال. گەوساياسي احۋال شيىرشىق اتىپ، ءبىر كەزگى وداقتاستار بەت جىرتىسىپ جاتسا تاڭعالماڭىز»، – دەيدى ول.

ۆاردوماسكيي باستاماسىمەن جۇرگىزىلگەن الەۋمەتتىك ساۋالناما كەزدەيسوق ابونەنتتەرگە تەلەفون شالۋ نەگىزىندە جۇزەگە اسىپتى.

5-8 قاراشا ارالىعىندا تەلەفون تۇتقاسىندا وتىرعان باش ماماندارى مىڭ جارىم ادامعا حابارلاسىپ، كوپشىلىكتىڭ رەسەيگە، كرەملگە، پۋتينگە قاتىستى كوزقاراسىن بىلگەن.

ۆاردوماسكييدىڭ ايتۋىنشا ساۋالناماعا قاتىسقان قاۋىمعا: «بەلارۋس حالقى كىممەن وداقتاسقانى ءجون؟ ەۋرووداققا ۇمتىلامىز با، الدە رەسەيمەن قول ۇستاسقان ءجون بە؟ قاي وداققا قوسىلساق ۇتامىز؟ قاي وداققا كىرسەك كوسەگەمىز كوگەرەدى؟» دەپ ساۋال قويعان.

«اينالاسى ەكى ايدىڭ ىشىندە حالىقتىڭ كوڭىل-كۇيى كۇرت وزگەرىپ، رەسەيگە بۇيرەگى بۇرمايتىن اۋديتوريانىڭ ارتىپ جاتقانىنا كوزىمىز جەتتى. لۋكاشەنكودان تەرىس اينالعان بەلارۋستەر پۋتيننەن دە ءتۇڭىلىپ وتىر. باۋىرلاس دەگەن اتى بار، زاتى جوق وداقتاسى مۇنشالىقتى بەزبۇيرەك بولار دەپ كۇتكەن جوق »، – دەيدى باش ماماندارى.


وسىعان ۇقساس زەرتتەۋدى ورتالىق ساراپشىلارى وسى جىلدىڭ قىركۇيەك ايىندا وتكىزگەن. ول تۇستا رەسەيمەن وداقتاسۋدى قۇپتايتىن قاۋىمنىڭ ۇلەسى 51،6 پايىزدى قۇراپتى.

قاراشاداعى ساۋالنامادا بۇل كورسەتكىش 11،6 پايىزعا ازايىپ، پىكىر بىلدىرگەن كوپشىلىكتىڭ 40 پايىزى عانا وسى ۇسىنىستى قولداعان.

ورتالىق ساراپشىلارىنىڭ پىكىرىنشە رەسەيمەن وداق قۇرۋدى قولدايتىنداردىڭ ايتارلىقتاي ازايۋى، كرەمل ساياساتىنا بەرىلگەن باعا.

بەلارۋس قوعامىندا «باتىسشىل» كوزقاراستاعى اۋديتوريا قالىپتاسىپ، كۇش الا باستاعانىنىڭ كورىنىسى.

ءبۇعان دالەل قىركۇيەكتەگى ساۋالنامامەن سالىستىرعاندا (26،7 پايىز)، وسى جولى بەلارۋستەردىڭ 33 پايىزى ەۋرووداقپەن ەتەنە ارىپتەسۋگە كەت ءارى ەمەستىگىن ايتقان. 

ۆاردوماسكييدىڭ پىكىرىنشە ساۋالناما ناتيجەسىنە ءاتۇستى قاراۋعا بولمايدى. بەلارۋس قوعامىنداعى تەكتونيكالىق وزگەرىستەر، گەوساياسي احۋالعا دا اسەرىن تيگىزەدى. رەسەيدەن كۇدەر ۇزگەن كوپشىلىك بىرتە-بىرتە باتىسقا قاراي ويىسسا، كرەمل جار دەگەندەگى جالعىز وداقتاسىنان ايىرىلادى.

«قوعامدا «رەسەيشىل» كۇشتەردىڭ ۇستەمدىگى باسەڭدەۋ ۇستىندە. «باتىسشىل» كوزقاراستاعى كوپشىلىكتىڭ ۇلەس سالماعى ارتۋدا. ءدال وسى احۋال 2004 جىلى ەۋروداق قۇلاشىن شىعىسقا قاراي جايا باستاعان شاقتا بايقالعان. بەلارۋستەر، ونىڭ ىشىندە جاستاردىڭ باتىسقا اڭسارى اۋىپ، باتىستىڭ قۇندىلىقتارى ورلەگەن تۇس ەدى.


الايدا بۇدان كەيىنگى جاعداي كۇرت وزگەردى دە، «رەسەيشىل» ۇستانىمداعى قاۋىمنىڭ مىسى باسىپ كەتتى. وسى كۇنگە دەيىنگى ساۋالنامالاردا رەسەيمەن وداقتاسۋدى قۇپتايتىنداردىڭ سانى 60 پايىزدان تومەن ءتۇسىپ كورگەن جوق-تىن»، – دەيدى الەۋمەتتانۋشى.

ونىڭ پىكىرىنشە ءازىر ەلدەگى «رەسەيشىل» اۋديتوريا قوعامدا رەسەيگە قارسى جاڭا ترەند بەلەڭ الا ما دەپ قاۋىپتەنىپ وتىر. لۋكاشەنكوعا نارازىلىقتىڭ سوڭى رەسەيگە، پۋتينگە قارسى لوزۋنگتەرگە ۇلاسا ما دەپ الاڭدايدى.

تامىزدان بەرى تولاستاماي جاتقان نارازىلىقتىڭ «كۇن ءتارتىبى» جاڭا تاقىرىپپەن تولىقسا، تيىسىنشە بۇعان گەوساياسات كيلىكسە بەلارۋس قوعامىنىڭ كىلت قۇبىلۋى عاجاپ ەمەس.

«وسى كۇنگە دەيىن مۇنىڭ نىشانىن بايقاعان جوقپىن. ەرەۋىلگە شىققان ەل نەگىزىنەن لۋكاشەنكوعا نارازى ەكەنىن ايتتى. بيلىكتىڭ ىندەت كەزىندەگى سالاقتىعىن، سايلاۋ كەزىندەگى سوراقىلىقتى، بەيبىت تۇرعىنداردى كوك الا قويداي ەتىپ ساباعان جۇيەنىڭ جاۋىزدىعىن ءسوز ەتتى.

الاڭداعى ەلدىڭ اۋزىنان «رەسەيدەن ىرگەنى اۋلاق سالىپ، باتىسپەن بىرىگەمىز» دەگەندى ەستىگەن ەمەسپىز. ايتكەنمەن قوعامنىڭ قۇبىلۋى اپ-ساتتە، بۇدان كەيىنگى ريتوتيكا وزگەرۋى مۇمكىن»، – دەيدى ول.

ۆاردوماسكيي وسى ارادا بەلارۋس نارازىلىعى مەن ۋكرايناداعى مايداندى سالىستىرعان ەكەن. ونىڭ پىكىرىنشە مايداننىڭ ونە-بويىنان رەسەيگە قارسىلىقتىڭ لەبى ەسىپ تۇرعان.

بەلارۋستەگى ەرەۋىلدەردە گەوساياسي نىشاننىڭ بەلگىسى ءازىر بايقالا قويعان جوق.

«ايتكەنمەن الاڭداعى جۇرتتىڭ قاس-قاباعىنان رەسەيگە دەگەن وكپە-رەنىشتى دە اڭداۋعا بولادى. بۇل تۋرالى اشىق ايتاتىن اۋديتوريا قالىپتاسىپ، اۋقىمى كەڭەيگە ۋاقىتتا پۋتين بارماعىن تىستەيدى. لۋكاشەنكوعا قارسىلىقتىڭ اقىرى رەسەيگە قارسىلىققا ۇلاسىپ كەتپەۋىن تىلەسىن»، – دەيدى ساراپشى.


بەلارۋس قوعامىنىڭ رەسەيدەن تەرىس اينالۋى ءدال قازىرگى ۋاقىتقا ءدوپ كەلۋى دە تەگىن ەمەس.  

ۆاردوماسكييدىڭ پايىمداۋىنشا لۋكاشەنكودان تۇڭىلگەن جۇرت وعان يىعىن توسىپ وتىرعان ماسكەۋدى بۇرىنعىدان جاقىن تاني ءتۇستى. كرەمل لۋكاشەنكونى قولداۋدى تەز ارادا دوعارماسا، ەرتەڭ كۇللى ەلدى وزىنە قارسى قويادى. بەلارۋس مايدانىنىڭ كوكەسى سوندا بولادى.

«وسى كۇنگە دەيىن كرەملگە كىر جۇقتىرماي كەلگەن كەيبىر ساراپشىلاردىڭ اۋزىنا قۇم قۇيىلدى. ءقازىر ولار ءۇنسىز. ايتار ارگۋمەنتى جوق. ماسكەۋدىڭ سۇعانات ساياساتى وسى جولى ولاردىڭ ءوزىن ورعا جىعۋ مۇمكىن»، – دەيدى الەۋمەتتانۋشى.

بەلارۋستەگى نارازالىق گەوساياسي ماسەلەمەن استارلاسسا ماسكەۋ شىن ساساتىن بولادى. پۋتين مۇنداي سەنارييدىڭ راسقا اينالارىنا سەنگىسى كەلمەيدى ەكەن.

«سەنسە دە، سەنبەسە دە ءوز ەركى. بۇل ءبىزدىڭ تاراپتان جاسالعان قۇلاققاعىس دەپ ءتۇسىنسىن. گەوساياسي ماسەلە ەرەۋىلدەگى ەلدىڭ اۋزىنا ىلىككەن كۇنى ەكى ەلدىڭ اراسى الشاقتاي باستايدى. ماسكەۋ مۇنداي سەنارييگە، مۇنداي اۋقىمداعى تراگەدياعا مۇلدەم دايىن ەمەس»، – دەيدى ساراپشى.

ازىرلەگەن، دۋمان بىقاي


ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار