ءماجىلىس دەپۋتاتى باقىتجان بازاربەككە قارسى “ىسكەرلىك بەدەلدى قورعاۋ” تۋرالى ازاماتتىق تالاپ-ارىز سوتتا قارالدى. سوت شەشىمى دەپۋتاتتىڭ ءمامس جۇيەسىندەگى زاڭبۇزۋشىلىقتارعا قاتىستى ايتقان مالىمدەمەلەرى ناقتى فاكتىلەرگە نەگىزدەلگەنىن كورسەتتى. بۇل تۋرالى دەپۋتات مۇرات ابەنوۆ الەۋمەتتىك جەلىدەگى پاراقشاسىندا جازدى، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.

مەديسينالىق مەكەمە “سالاۋاتتى استانا” ج ش س بازاربەكتى ىسكەرلىك بەدەلگە نۇقسان كەلتىردى دەپ ايىپتاعان. الايدا ساراپتاما قورىتىندىلارى مەن سوت شەشىمى بۇل ۋاجدەردى نەگىزسىز دەپ تانىعان.

“بۇل شەشىم – ادىلەتتىڭ جەڭىسى دەپ ەسەپتەيمىن. باسىندا-اق بۇل داۋدىڭ بەدەل تۋرالى ەمەس ەكەنى بەلگىلى بولدى”، — دەدى مۇرات ابەنوۆ.

ونىڭ ايتۋىنشا، قوعام الدەقاشان بۇل ۇيىمداردىڭ جۇزدەگەن ميلليون تەڭگە كولەمىندەگى قاراجاتتى زاڭسىز يەمدەنىپ، ازاماتتاردىڭ ەم-دومىنا بولىنگەن قارجىنى ماقساتسىز پايدالانعانىنان حاباردار بولعان.

“جارتى جىل بۇرىن مەملەكەتتىك اۋديت جوعارى پالاتاسى رەسمي تۇردە بۇل زاڭبۇزۋشىلىقتاردى جاريالاپ، مەديسينالىق مەكەمەلەردىڭ باسشىلىعى سول اكتىلەرگە ءوز قولىمەن قول قويىپ، جۇزدەگەن ميلليون تەڭگەگە قاتىستى زاڭبۇزۋشىلىقتى مويىنداعان. قىزمەت كورسەتىلمەي تۇرىپ قاراجات العاندارىن دالەلدەيتىن دەرەكتەر ءۇشىن ايىپپۇل دا تولەدى. ياعني، باقىتجان بازاربەك بۇل جايدى اشىپ ايتپاس بۇرىن-اق ولار كىنالارىن جاناما تۇردە مويىنداپ قويعان”، — دەپ قوستى ول.

ايتۋىنشا، بازاربەكتىڭ ماجىلىستە بۇل فاكتىلەردى اشىق اتاعانى كەيبىرەۋلەرگە ۇناماي، وعان قىسىم كورسەتۋ، ۇركىتۋ، ءىستى ءارى قاراي قازبالاۋدان باس تارتقىزۋ ارەكەتتەرى باستالعان.

“الايدا مەنىڭ ارىپتەسىم باقىتجان بازاربەك ادىلەت جولىندا تايسالماي، اشىق كۇرەسۋدەن قورىقپايتىن ادام. بۇعان دەيىن دە ول جوعارعى سوت ءتوراعاسىن سىنعا الىپ، قۇقىقتارى تاپتالعان ادامداردى قورعادى. ءۇش جىل بۇرىن ۇلكەن لاۋازىمدى تۇلعالار قۇرىلىس كومپانياسىن قولداپ شىققان كەزدە دە، بازاربەك شەگىنبەدى. سوڭىندا ونىڭ ايتقانى شىن بولىپ شىقتى”، — دەپ قوستى ول.

دەپۋتات باقىتجان بازاربەك تە بۇل جاعدايعا قاتىستى پىكىر ءبىلدىرىپ، ماسەلەنىڭ تەك جەكە باسىنا باعىتتالعان ەمەس، جۇيەلىك سيپاتتاعى ماسەلە ەكەنىن اتاپ ءوتتى.

“27 قاڭتاردا ۇكىمەت ساعاتىندا مەن مىندەتتى الەۋمەتتىك مەديسينالىق ساقتاندىرۋ (ءمامس) جۇيەسىندەگى قارجىلىق زاڭبۇزۋشىلىقتار تۋرالى جوعارعى اۋديتورلىق پالاتانىڭ قورىتىندىسىنان ناقتى دەرەكتەر كەلتىردىم.

سول كۇنى-اق اتى اتالعان مەديسينالىق مەكەمەلەر تاراپىنان شاعىمدار تۇسە باستادى”، — دەيدى ول.

بازاربەكتىڭ سوزىنشە، "سالاۋاتتى استانا" ج ش س سوتقا جۇگىنسە، "شيپاگەر" ج ش س سوتقا دەيىنگى شاعىم جولداعان.

“2025 جىلعى مامىردا استانا قالاسىنىڭ اۋدانارالىق ازاماتتىق سوتى ءىستى توقتاتىپ، ساراپتاماعا جىبەردى.

2025 جىلعى 2 ماۋسىمدا الماتىداعى ساراپتاما ورتالىعىنىڭ فيلولوگيالىق جانە قۇقىقتىق قورىتىندىسى شىقتى. ساراپشىلار مەنىڭ سوزدەرىمنەن ىسكەرلىك بەدەلگە نۇقسان كەلتىرەتىن جاعىمسىز تۇجىرىمدار تاپپادى.

12 ماۋسىمدا سوت “سالاۋاتتى استانا” ءجشس-نىڭ ارىزىن قاناعاتتاندىرۋدان باس تارتتى!

بۇل ىستە تەرەڭ ۇڭىلۋگە، مەديسينالىق ۇيىمداردىڭ ءمامس اياسىندا العان قاراجاتتارى مەن قۇجاتتارىن زەرتتەۋگە مۇمكىندىك تۋدى. جۇيەدەگى كەمشىلىكتەردى كورىپ شوشىدىم”، — دەيدى ول.

زاڭنامالىق تۇزەتۋلەر مەن باقىلاۋ قۇزىرەتى

بازاربەكتىڭ ايتۋىنشا، بۇل وقيعا تەك ءبىر شەشىممەن شەكتەلمەي، ناقتى وزگەرىستەرگە باستاۋ بولعان. ول ارىپتەستەرى مۇرات ابەنوۆ جانە يرينا سميرنوۆامەن بىرگە ءمامس جۇيەسىن جەتىلدىرۋ بويىنشا زاڭ جوباسىن دايىنداپ، دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىنە باقىلاۋ فۋنكسيالارىن قايتارۋدى ۇسىنعان. ءماجىلىس بۇل تۇزەتۋلەردى ەكى وقىلىمدا ماقۇلداعان.

“ەندى مينيسترلىك ليسەنزياسىز قىزمەت ەتەتىن ۇيىمداردى انىقتاپ، ولاردىڭ جۇمىسىن توقتاتا الادى”، – دەدى بازاربەك.

دەپۋتات سوت پروسەسىندە ءوزىن قورعاعان زاڭگەرلەرگە دە العىس ايتتى.

“وسى كۇرەستە مەنىڭ قورعاۋشىلارىم — ەلىمىزگە بەلگىلى ادۆوكاتتار مۇرات ءاميتوۆ، مۇرات مۋتالييەۆ، باحتيار عالىمجانوۆ، ءمادي قوشىقبايەۆ ەرەكشە ەڭبەك ەتتى. ءبىز كۇندە كەزدەسىپ، ساعاتتاپ ستراتەگيا ويلاستىردىق. ادۆوكاتتاردىڭ كاسىبي ءارى تياناقتى جۇمىسى – جالعان ايىپتاۋلارعا بەرىلمەيتىن ەڭ مىقتى جاۋاپ.”، — دەپ قوستى ول.

سونداي-اق ول ادۆوكاتتار القاسىنىڭ ءتوراعاسى ايدىن بيكەبايەۆقا جانە قولداۋ بىلدىرگەن جۋرناليستەرگە – بوتاگوز وماروۆا، ميحايل كوزاچكوۆ، ساندۋعاش دۇيسەنوۆاعا العىسىن جەتكىزدى.

“ال ارىزدانۋشىلارعا ايتارىم – بازاربەكپەن سوتتاسقانشا، ناۋقاستاردى ەمدەۋمەن اينالىسقان دۇرىس”، — دەپ ءسوزىن تۇيىندەدى ول.

ەسكە سالايىق، بۇعان دەيىن دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىنداعى بىلىقتى اشقان دەپۋتاتقا قىسىم كورسەتىلىپ جاتقانى تۋرالى جازعان ەدىك. بۇل تۋرالى جۋرناليست ءارى قوعام بەلسەندىسى بوتاكوز وماروۆا مالىمدەدى.

ونىڭ ايتۋىنشا، بۇل جاعداي — تەك بازاربەككە ەمەس، ەلدەگى ادىلدىك ىزدەگەن كەز كەلگەن بەلسەندى ازاماتقا جاسالعان قىسىم.

“جۋرناليست، قوعام بەلسەندىسى نەمەسە حالىق قالاۋلىسى ميللياردتاعان اقشانىڭ قايدا كەتىپ جاتقانىن زەرتتەپ، اشىق ايتسا — بىردەن قىسىمعا ۇشىرايدى، كيبەربۋللينگكە تاپ بولادى، ارتىنان سوتقا سۇيرەلەيدى. بۇل — وتە الاڭداتاتىن سيگنال”، – دەيدى وماروۆا.

ماسەلەنىڭ ءمانى نەدە؟

ءجۋرناليستىڭ ايتۋىنشا، 2024 جىلدىڭ قاڭتار ايىندا باقىتجان بازاربەك دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىنداعى زاڭبۇزۋشىلىقتاردى انىق كورسەتكەن وتكىر دەپۋتاتتىق ساۋال جولداپ، وندا ءۇش باستى ماسەلەگە نازار اۋدارعان.

“ءبىرىنشى ماسەلە — بيۋدجەت قاراجاتىن جىمقىرۋ. مەديسينالىق مەكەمەلەر ءتيىستى قىزمەتكە ليسەنزياسىز-اق ميللياردتاعان تەڭگە الىپ وتىرعان. بۇل – مەملەكەتتىك قاراجاتتى زاڭسىز يەمدەنۋ دەگەن ءسوز. اڭگىمە 9 ميلليارد تەڭگە تۋرالى بولىپ وتىر.

ەكىنشى ماسەلە — ليسەنزيالاردىڭ بولماۋى. “سالاۋاتتى استانا” ج ش س جانە “شيپاگەر” ج ش س مەديسينالىق قىزمەتتەردى، سونىڭ ىشىندە اكۋشەرلىك قىزمەتتى دە ليسەنزياسىز كورسەتكەن. بۇل — دەنساۋلىق ساقتاۋ تۋرالى زاڭدى تىكەلەي بۇزۋ. ەگەر ناۋقاستاردىڭ دەنساۋلىعى مەن ومىرىنە زيان كەلگەن جاعدايلار انىقتالسا، ماسەلە ءتىپتى قىلمىستىق جاۋاپكەرشىلىككە دەيىن جەتەدى.

ءۇشىنشى ماسەلە — باقىلاۋشى ورگانداردىڭ ارەكەتسىزدىگى. جوعارى اۋديتورلىق پالاتا مەن باس پروكۋراتۋرا بۇل ماسەلەنى فورمالدى تۇردە عانا اتاپ وتكەن، ءبىراق شىندىقتى اشىپ ايتپاعان. ءىس جۇزىندە، ماسەلەنى جابۋلى كۇيدە قالدىرعان”، — دەيدى ول.

وماروۆانىڭ سوزىنشە، دەپۋتاتتىڭ ءدال وسى ساۋالىندا ايتقان “اۋشۆيس”، “بيركەناۋ”، “بۋحەنۆالد” سوزدەرى — داۋ-دامايدىڭ وزەگىنە اينالعان.

“بۇل تاريحي اتاۋلار ارىزدانۋشىلار تاراپىنان "ىسكەرلىك بەدەلىمىزگە نۇقسان كەلتىردى" دەپ باعالانعان. ال ميلليردتاعان قاراجاتتىڭ زاڭسىز جۇمسالۋى جايلى مالىمەتتەرگە قاتىستى ەشقانداي شاعىم تۇسىرىلمەگەن.

ەڭ قىزىعى، دەپۋتات كەلتىرگەن دەرەكتەر – جوعارى اۋديتورلىق پالاتانىڭ ءوز اقپاراتى. ءبىراق ءاليحان سمايىلوۆتى كىم سوتقا بەرە الادى؟ ول بۇرىنعى پرەمەر، پرەزيدەنت توقايەۆتىڭ جاقىن اينالاسىنداعى تۇلعا. سوندىقتان بازاربەكتى قىسىمعا الۋ الدەقايدا وڭاي بولىپ تۇر”، — دەيدى ول.

جۋرناليست بوتاكوز وماروۆا بۇل وقيعاعا بايلانىستى كەلەسى ناقتى سۇراقتاردى قويدى.

• ليسەنزياسىز قىزمەت كورسەتكەن ج ش س جانە سول زاڭبۇزۋشىلىققا جول بەرگەن تۇلعالارعا قاتىستى قىلمىستىق ءىس قوزعالدى ما؟

• ليسەنزياسىز مەكەمەلەرگە قارجى قالاي اۋدارىلىپ كەلگەن؟ ول قۇجاتتارعا كىم قول قويدى؟

• بيۋدجەت اقشاسى قايتارىلىپ جاتىر ما؟

• دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگى، ءمامس قورى، استانا قالاسىنىڭ دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارماسىنان بىرەۋ جاۋاپقا تارتىلدى ما؟

• بۇل اقشانى ءتيىمسىز پايدالانۋ ما، الدە 9 ميلليارد تەڭگەنى اشىق تۇردە جىمقىرۋ ما؟

وسى سۇراقتارعا جاۋاپتى انتيكور باسشىسى اسحات جۇماعالي، باس پروكۋرور بەرىك اسىلوۆ جانە قارجىلىق مونيتورينگ اگەنتتىگىنىڭ ءتوراعاسى جانات ەليمانوۆ بەرۋى ءتيىس دەپ ەسەپتەيدى اۆتور.

سونداي-اق ول ءماجىلىس ءتوراعاسى مەن ارىپتەستەرىن بازاربەككە باعىتتالعان سوتتىق قىسىمعا توسقاۋىل قويۋعا شاقىرادى.

“ەرلان جاقان ۇلى!

بۇگىندە ءماجىلىس – حالىقتىڭ ادىلدىككە دەگەن ءۇمىتىن ارقالاپ وتىرعان جالعىز ورگانعا اينالدى. وسى جەردە وتكىر ماسەلەلەر كوتەرىلەدى، وسىندا عانا شىندىق ايتىلادى. ىقتيمال جەمقورلىق تاقىرىبىن كوتەرگەن دەپۋتاتتى سوتپەن قورقىتىپ-ۇركىتۋگە جول بەرۋگە بولمايدى. شاتالوۆقا جاسالعان قىسىمعا قالاي جول بەرىلمەسە، ءدال سولاي بازاربەكتى دە قورعاۋ قاجەت”، — دەدى ول.

قورىتىندىلاي كەلە ول باقىتجان بازاربەكتىڭ جەكە ۇستانىمىنا بايلانىستى ءسوز قوزعادى. 

“باقىتجان جۇمابەك ۇلى!

ءسىزدىڭ دەپۋتاتتىق ساۋالىڭىز – ادالدىقپەن، زاڭ اياسىندا جانە حالىقتىڭ مۇددەسى ءۇشىن جاسالعان قادام. سىزدەن كەشىرىم سۇراۋدى تالاپ ەتۋ – ءسىزدىڭ ساياسي كارەراڭىزدى توقتاتۋعا جاسالعان اشىق شابۋىل. حالىق ءسىزدىڭ جاعىڭىزدا. سىزگە سەنىم دە، ابىروي دا بار. ەرتە مە، كەش پە، انتيكور، باس پروكۋراتۋرا مەن قارجىلىق مونيتورينگ اگەنتتىگى ءمامس پەن دەنساۋلىق ساقتاۋ قورى ماسەلەسىن تەرەڭ زەرتتەيتىنى انىق”، — دەپ قوستى ول.

بۇل جاعدايدان كەيىن ءماجىلىس دەپۋتاتى باقىتجان بازاربەك وزىنە قارسى سوتقا ارىز بەرگەن تاراپتاردىڭ كىم ەكەنىن مالىمدەدى.

ونىڭ ايتۋىنشا، دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىنداعى كەيبىر مەكەمەلەر دەپۋتاتتىڭ اتىنا سوتقا شاعىم تۇسىرگەن. بۇل تۋرالى ول جوعارعى اۋديتورلىق پالاتانىڭ ۇكىمەتتىك ساعاتىندا ايتىپ ءوتتى. سول جيىندا دەپۋتات ءمامس جۇيەسىندەگى كەمشىلىكتەرگە قاتىستى ناقتى دەرەكتەر كەلتىرگەن بولاتىن.

“سول مالىمەتتەرمەن كەلىسپەگەن مەديسينالىق ۇيىمداردىڭ ءبىرى مەنى سوتقا بەردى. تاعى ءبىر مەكەمە سوتقا دەيىنگى تارتىپپەن نارازىلىعىن ءبىلدىرىپ وتىر. ولار ار-نامىسى مەن بەدەلىنە نۇقسان كەلدى دەپ سانايدى. ماعان: «كەشىرىم سۇرا، ايتپەسە ادۆوكات پەن ساراپتاما شىعىندارىن ءوندىرىپ الامىز» دەپ تالاپ قويىپ وتىر. مەن بۇعان كەلىسپەيمىن. ايتقان پىكىرىمە ولار فيلولوگيالىق ساراپتاما جۇرگىزگەن ەكەن. ءبىز دە ەندى ءوز تاراپىمىزدان لينگۆيستيكالىق قورىتىندى الامىز”، – دەدى دەپۋتات.