ەلىمىزدىڭ جەتەكشى ءموبيلدى وپەراتورى «كسەلل» 5G تەحنولوگياسىن كەن ورىندارىندا ورىستەتۋ ارقىلى قازاقستاننىڭ تاۋ-كەن ونەركاسىبىن سيفرلاندىرۋعا نيەتتى، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
بۇل تۋرالى بۇگىن استانادا ءوتىپ جاتقان 14ء-شى حالىقارالىق تاۋ-كەن مەتاللۋرگيا كونگرەسى مەن كورمەسىندە وپەراتوردىڭ وكىلى حابارلادى. كومپانيانىڭ جوسپارىندا زاماناۋي جەلى نەگىزىندە وندىرىستىك الاڭداردا پيلوتسىز تەحنيكانى ىسكە قوسۋعا كومەكتەسۋ جانە ىشكى سيفرلىق ەكوجۇيە، ماشيناارالىق ءوزارا ءىس-قيمىلدى رەتتەۋ، ديسپەچەرلەۋ جانە تاعى باسقا ءوندىرىس قىزمەتىن اۆتوماتتاندىرۋ بار.
ەستەرىڭىزگە سالا كەتەيىك، Kcell ەلىمىزدىڭ ءبىرقاتار وندىرىستىك الپاۋىتتارىندا بايلانىس جەلىسىن تارتىپ، Private LTE جەكە جەلىلەرىن اشقان تمد بويىنشا العاشقى وپەراتورلاردىڭ ءبىرى جانە قازاقستانداعى تۇڭعىش وپەراتور. جەكە جەلىلەردى وندىرىسكە ورناتا وتىرىپ، وپەراتور بىردەن بىرنەشە مىندەتتەردى شەشۋگە مۇمكىندىك بەردى، ولار: بيزنەس-پروسەستەردى اۆتوماتتاندىرۋ، M2M ماشيناارالىق كوممۋنيكاسيالارىن قۇرۋ، IoT سەنسورلارى ارقىلى دەرەكتەر الماسۋ، Push To Talk جابىق راديو بايلانىسى، سيفرلىق بەينەباقىلاۋ، قاۋىپسىزدىك جۇيەلەرىن بىرىكتىرۋ، قاجەت بولعان جاعدايدا كەڭەيتۋگە جانە جاڭا قىزمەتتەر مەن قۇرالدارمەن تولىقتىرۋعا بولاتىن وزىندىك بولەك، ىشكى سيفرلىق ەكوجۇيەسىن ىسكە قوسۋ. ەندى «كسەلل» ءوندىرىستى سيفرلاندىرۋدى بۇدان دا تەرەڭىرەك ەندىرۋگە كىرىستى: تاۋ كەن وندىرىسىندەگى الپاۋىتتارعا بەسىنشى بۋىن تەحنولوگياسىنا نەگىزدەلگەن جەكە نەمەسە Private Network جەلىسىن ىسكە قوسۋدى جوسپارلاپ وتىر. بۇل كاسىپورىندار الدىندا سيفرلىق جانە تەحنولوگيالىق ترانسفورماسياعا شەكسىز مۇمكىندىكتەر جاساۋعا جول اشادى.
«ءبىز ءقازىردىڭ وزىندە تەك ءۇش الىپ كومپانيانىڭ وندىرىستىك الاڭدارىندا-KAZ Minerals، Polymetal International جانە ERG كەنىشتەرىندە بىرنەشە ونداعان بازالىق ستانسيالاردى ورناتىپ، Private LTE جەلىسىن تارتتىق. مىسالى، ERG كومپانياسىنىڭ التى كومبيناتىندا ءبىز 216 كم2 اۋماقتى قامتيتىن كەنىش الاڭىنا 40-تان استام بازالىق ستانسيا قويدىق. بۇل تاراز نەمەسە سەمەي سياقتى قالالاردىڭ اۋماعىمەن سالىستىرۋعا بولادى. بۇل رەتتە، ارىپتەستەرمەن بىرلەسىپ جەلىلەردى ءوندىرۋ مەن پايدالانۋدى جەتىلدىرۋ بويىنشا تۇراقتى جۇمىس ىستەپ جاتىرمىز. ماسەلەن، ءقازىر وندىرىستە العاشقى 5G-جەلىسىن ىسكە قوسۋعا دايىندىق جۇمىستارى جۇرۋدە. وسى تەحنولوگيانىڭ نەگىزىندە قاشىقتان باسقارىلاتىن تەحنيكانى ىسكە قوسۋ جوسپارلانۋدا»،- دەپ اتاپ ءوتتى «كسەلل» اق بيزنەس-نارىقتى دامىتۋ دەپارتامەنتىنىڭ ديرەكتورى دينارا قاسىموۆا.
جالپى العاندا، 5G تەحنولوگياسىنا كەلەتىن بولساق، «كسەلل» جوباسى وتكەن جىلدىڭ باسىنان باستاپ ىسكە اسىرىلۋدا جانە بۇگىنگى كۇنى ەل بويىنشا وپەراتور 800-دەن استام جاڭا بۋىن بازالىق ستانسيالارىن سالىپ، ىسكە قوستى. جۇزدەگەن مىڭ قازاقستاندىقتار ءقازىردىڭ وزىندە جاڭا بايلانىس تەحنولوگياسى بويىنشا بارلىق تەلەكوم-قىزمەتتەردى جانە سيفرلىق سەرۆيستەردى پايدالانا الادى. الايدا، قاراپايىم قازاقستاندىقتار 5G جەلىسىنىڭ كەڭ مۇمكىندىكتەرىن تولىققاندى قولدانبايدى، ياعني مامانداردىڭ ايتۋىنشا، تەحنولوگيا مۇمكىندىكتەرىنىڭ از عانا بولىگىن «كادەگە جاراتادى». ال Private LTE/5G جەلىسىنىڭ الدەقايدا ۇلكەن الەۋەتى ونەركاسىپتە جانە كاسىپورىنداردا اشىلادى. جاڭا بايلانىس ستاندارتى كەنىشتەر مەن كومبيناتتاردىڭ بارلىق جۇيەلەرىن، قىزمەتتەرى مەن بيزنەس-پروسەستەرىن بىرىكتىرۋ ارقىلى ورتالىقتان باسقارۋعا، الىپ تەحنيكالاردى قاشىقتان باقىلاپ يگەرۋگە مۇمكىندىك بەرەدى.
«ءبىز 4 جىل بۇرىن ەلىمىزدەگى العاشقى Private LTE كوممەرسيالىق جەلىلەرىن العاشقىلاردىڭ ءبىرى بولىپ ورناتىپ، pLTE قۇرىلىسىنداعى ءىزاشار بولدىق دەسەك تە بولادى. جەلىلەردى ونەركاسىپتىك پايدالانۋعا 2020 جىلدىڭ قىركۇيەگىندە شىعىس قازاقستان وبلىسىنداعى «اقتوعاي» كەنىشىندە KAZ Minerals كومپانيالار توبى ەنگىزدى. بۇرىن شاحتادا قىزمەتكەرلەر ءۇشىن دە، ماشيناارالىق ءوزارا ارەكەتتەسۋ ءۇشىن دە بىرنەشە ءتۇرلى بايلانىس جۇيەلەرى جۇمىس ىستەگەن. دەگەنمەن جىلدام دامىعان تەحنولوگيالىق پروسەسستەرگە سيفرلاندىرۋدىڭ ۇزدىك ۇلگىلەرىنە بۇل جەلىلەر ساي كەلمەي جاتتى. وسى رەتتە Private LTE وندىرىستەگى بارلىق پروسەستەردى وڭتايلاندىرىپ، قاۋىپسىزدىك شارالارىن كۇشەيتۋگە مۇمكىندىك بەردى.
مۇنان كەيىن بىزدە Polymetal International جانە ERG كاسىپورىندارىندا جەكە جەلىلەردى ورىستەتۋدىڭ تابىستى كەيستەرى بولدى. ال جاقىندا «باقىرشىق تاۋ-كەن كاسىپورنىندا» جەكە جەلىلەر تارتىلىپ، بۇل ديسپەچەر ءۇشىن بايلانىس ارناسىن ىسكە قوسۋعا، تەمىر جولدا كونسەنتراتتىڭ تيەلۋىن بەينەباقىلاۋعا مۇمكىندىك اشتى. بۇل كاسىپورىن ماماندارىنا «تىكەلەي ەفيردە» تەمىرجول ستانسياسىندا جۇمىستاردىڭ قالاي جۇرگىزىلىپ جاتقانىن باقىلاۋعا مۇمكىندىك بەردى»،- دەيدى دينارا قاسىموۆا.
ايتپاقشى، جەكە جەلى نەمەسە Private Network نەمەسە Private LTE — بۇل ۇيىم نەمەسە كاسىپورىن ءۇشىن ءقاۋىپسىز جانە باسقارىلاتىن بايلانىس قۇرالىن قامتاماسىز ەتەتىن جانە ءبىرقاتار بيزنەس-پروسەستەردى اۆتوماتتاندىرۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن تاۋەلسىز، جابىق ۇيالى بايلانىس جەلىسى جانە pLTE كومپانيالاردى سيفرلىق ترانسفورماسيالاۋعا، ءارتۇرلى سيفرلىق قىزمەتتەر مەن تەحنولوگيالاردى ورنالاستىرۋعا جانە بىرىكتىرۋگە نەگىز بولا الادى. ونىڭ مۇمكىندىكتەرى مول: زاتتار ينتەرنەتى، جاساندى ينتەللەكت، ۇلكەن دەرەكتەر، بۇلتتى ەسەپتەۋ، روبوتوتەحنيكا جانە وندىرىستىك ينفراقۇرىلىم شەڭبەرىندەگى پروسەستەردى اۆتوماتتاندىرۋ، سمارت فابريكالار، سيفرلىق ەگىزدەر قۇرۋ جانە ت.ب.
تاعى ءبىر دەرەك، World Economic Forum كومپانياسىنىڭ Connected Workers باعىتىنداعى زەرتتەۋىنە سايكەس، 2025 جىلعا قاراي بۇكىل مەتاللۋرگيا جانە تاۋ-كەن ونەركاسىبى ءۇشىن ينتەللەكتۋالدى ەلەكترونيكالىق قۇرىلعىلاردى قولدانۋدىڭ ەكونوميكالىق اسەرى شامامەن 85 ميلليارد دوللاردى قۇرايدى جانە 500-دەن استام قۇتقارىلعان ادام ءومىرى دەپ ايتۋعا بولادى.
