ءقازىر 2،7 ميلليون ادام نەمەسە ءاربىر 8ء-شى قازاقستاندىق وسى جۇيەگە سەنىپ، وتباسى بانكىندە سالىمدارىن جيناقتاۋدا. كۇن سايىن 1 694 ادام جاڭا دەپوزيت اشادى.
وتباسا بانكتىڭ قولداۋىنىڭ ارقاسىندا كۇن سايىن ورتا ەسەپپەن 218 باقىتتى وتباسى قونىس تويىن تويلايدى.
دەپوزيتكە قاراجات جيناۋ – وتباسى بانكىنەن قولجەتىمدى مولشەرلەمەمەن زاەم الۋدىڭ نەگىزگى ولشەمشارتى بولىپ تابىلادى.
سالىمشىلاردىڭ جيناقتارى بانك جۇزەگە اسىراتىن تۇرعىن ءۇي قۇرىلىس جيناق جۇيەسىنىڭ نەگىزى بولىپ تابىلادى. ونىڭ ارقاسىندا كليەنتتەر مەملەكەتتىك نەمەسە كوممەرسيالىق قارجىلاندىرۋدى تارتپاي-اق، جىلىنا 3،5%-دان 10%-عا دەيىنگى (جتسم 3،6%-دان باستاپ) مولشەرلەمەمەن زاەم الا الادى. ياعني، تۇرعىن ءۇي قۇرىلىس جيناق جۇيەسىندە كليەنتتەر وزدەرىنە نەسيە بەرەدى.
بۇل جۇيەدەگى زاەمنىڭ نەگىزگى ءتۇرى – تۇرعىن ءۇي زاەمى بولىپ تابىلادى. ول ەلىمىزدەگى ەڭ ءتيىمدى مولشەرلەمەمەن – جىلدىق 3،5%-دان 5%-عا دەيىن (جتسم 3،6%-دان باستاپ) زاەم الىپ، تۇرعىن ءۇي ساتىپ الۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.
تۇرعىن ءۇي زاەمى بانك سالىمشىسىنا باسپانا ساتىپ الۋعا قاجەتتى سومانىڭ كەمىندە 50% شوتىندا كەمى 3 جىل ۋاقىت ارالىعىندا جيناقتالعان جاعدايدا بەرىلەدى.
قولجەتىمدى نەسيە الۋدىڭ تاعى ءبىر ماڭىزدى ولشەمشارتى – باعالاۋ كورسەتكىشى. بۇل كليەنتتىڭ قارجىلىق ءتارتىبىنىڭ كورسەتكىشى. ول نەعۇرلىم جوعارى بولسا، سوعۇرلىم زاەم مولشەرلەمەسى تومەن بولادى. تۇرعىن ءۇي زاەمىن الۋ ءۇشىن ونىڭ ەڭ تومەنگى دەڭگەيى 16-دان كەم بولماۋى كەرەك.
بۇگىندە بانكتىڭ نەسيە قورجىنىنداعى تۇرعىن ءۇي زاەمدارىنىڭ ۇلەسى 21 پايىزعا تەڭ. پورتفەلدىڭ باسىم بولىگى – ارالىق زاەمداردان تۇرادى. ولار 3 جىل كۇتۋدى جانە قاراجات جيناۋدى قالامايتىن بانك كليەنتتەرى اراسىندا سۇرانىسقا يە.
تۇرعىن ءۇي قۇنىنىڭ 50% قولىندا بولعاندىقتان، كليەنتتەر بىردەن ارالىق زاەم الا الادى، ءبىراق جوعارى مولشەرلەمەمەن – 10% دەيىن.
بۇل جاعدايدا كليەنتتىڭ قاراجاتى دەپوزيتتە جيناقتالماعان، دەمەك، جۇيەدە جۇمىس ىستەمەگەن بولىپ سانالادى. سوندىقتان، وتباسى بانك جيناق مادەنيەتىنىڭ نەگىزدەرىن نىعايتۋ ماقساتىندا وتكەن جىلى ارالىق زاەمدار بويىنشا مولشەرلەمەلەردى كەزەڭ-كەزەڭىمەن سارالاۋ بويىنشا جۇمىس ىستەي باستادى. اتالمىش زاەم ءتۇرىن بەرۋ ەندى باعالاۋ كورسەتكىشىنە جانە جيناقتاۋ كەزەڭىنە بايلانىستى. قازىرگى ۋاقىتتا ارالىق زاەمدى باعالاۋ كورسەتكىشىنىڭ ەڭ تومەنگى 2،5 مانىمەن الۋعا بولادى. بۇل مانگە جەتۋ ءۇشىن دەپوزيتتەگى اقشا كەم دەگەندە 3 اي بويى جينالۋى كەرەك.
2024 جىلدىڭ 15 اقپانىنان باستاپ ارالىق زاەمدى الۋ ءۇشىن باعالاۋ كورسەتكىشىنىڭ ەڭ تومەنگى ءمانى 5-كە دەيىن كوتەرىلەدى.
بۇل رەتتە ارالىق زاەم مولشەرلەمەلەرى تومەندەيدى جانە 6%-دان 8،5%-عا دەيىن (جتسم 6،2%-دان باستاپ) بولادى.
نەسيە بويىنشا مولشەرلەمە كولەمى دەپوزيت بويىنشا جيناقتاۋ مەرزىمىنە جانە باعالاۋ كورسەتكىشىنىڭ مانىنە بايلانىستى بولادى. باعالاۋ كورسەتكىشى جوعارى بولعان سايىن زاەم مولشەرلەمەسى تومەن بولادى.
|
باعالاۋ كورسەتكىشى |
6،66 - 7،48 | 5،83 - 6،65 | 5 - 5،82 |
| ارالىق زاەم بويىنشا سىياقى مولشەرلەمەسى | 6%-7،5% | 6،5% -8% |
7%-8،5% |
باعالاۋ كورسەتكىشىنىڭ 5-تىك ءمانىن تۇرعىن ءۇي قۇنىنىڭ 50% مولشەرىندەگى سوماعا سالىمدى تولتىرۋ ساتىنەن باستاپ كەمىندە 6 اي مەرزىم وتكەن جاعدايدا الۋعا بولادى. سوندا عانا بانك 8،5%-عا (جتسم 8،9%-دان باستاپ) تەڭ بولاتىن ەڭ جوعارى مولشەرلەمە بويىنشا زاەم بەرەدى.
باعالاۋ كورسەتكىشىنىڭ مانىنە قاراي ارالىق تۇرعىن ءۇي زاەمدارى بويىنشا سارالانعان سىياقى مولشەرلەمەلەرى كەلەسى باعدارلامالار بويىنشا قولدانىلاتىن بولادى:
- بانكتىڭ نارىقتىق باعدارلامالارى – العاشقى نەمەسە ەكىنشى نارىقتان تۇرعىن ءۇي الۋ، جەر تەلىمىن الۋ، باسپانانى جوندەۋ جانە جاڭعىرتۋ، تۇرعىن ءۇي قۇرىلىسى.
- «كەيىننەن ساتىپ الۋ قۇقىعىمەن جالعا بەرىلەتىن تۇرعىن ءۇي» جوباسى اياسىندا نەسيەلەندىرۋ شارتتارى، «ءوز ءۇيىم» باعدارلاماسى بويىنشا.
- «جاڭا باسپانا» (تۇرعىن ءۇي تولەمدەرىن الۋشىلار ءۇشىن).
