ەلىمىز پارنيكتىك گازداردىڭ شىعىمىن ازايتسا قورشاعان ورتانىڭ احۋالى مەن حالىق دەنساۋلىعىنىڭ جاقسارۋىنا اسەرىن تيگىزەدى. بۇۇ دامۋ باعدارلاماسىنىڭ قازاقستانداعى اعا تەحنيكالىق كەڭەسشىسى ساۋلەت ساكەنوۆ وسىنداي پىكىردە.

ايتا كەتەيىك، بۇگىن پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقايەۆ قازاقستاننىڭ جاڭا ەكولوگيالىق كودەكسىنە قول قويعان بولاتىن.

ساۋلەت ساكەنوۆتىڭ سوزىنشە، ەكولوگيالىق كودەكستە باسقا ماڭىزدى باستامالارمەن قاتار پارنيكتىك گازدار شىعارىندىلارىن رەتتەۋ جۇيەسى دە ەسكەرىلگەن.

«پاريج كەلىسىمى مەن بۇۇ-نىڭ كليماتتىڭ وزگەرۋى جونىندەگى نەگىزدەمەلىك كونۆەنسياسىنا سايكەس قازاقستاننىڭ پارنيكتىك گازدار شىعارىندىلارىن ازايتۋ بويىنشا مىندەتتەمەلەرى بار. سونىمەن قاتار، مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆ بۇۇ-نىڭ كليماتتىق سامميتىندە سويلەگەن سوزىندە قازاقستاننىڭ 2060 جىلعا قاراي كومىرتەكتى بەيتاراپتىق دەڭگەيىنە جەتەتىنىن ايتتى. بۇل ەلدەگى پارنيكتىك گازداردىڭ بارلىق شىعارىندىلارى ولاردى قىسقارتۋعا باعىتتالعان جوبالارمەن وتەلۋى ءتيىس دەگەندى بىلدىرەدى. بۇعان اعاش وتىرعىزۋ، جاڭارتىلاتىن ەنەرگيا كوزدەرىن دامىتۋ، ەنەرگيا ۇنەمدەۋ جونىندەگى جوبالار جانە تاعى باسقا شارالار جاتادى. جاڭا ەكوكودەكستىڭ قابىلدانۋىمەن مۇنداي وفسەتتىك جوبالار كوبەيەدى دەپ ۇمىتتەنەمىن»، - دەيدى ساۋلەت ساكەنوۆ.

بۇدان بولەك، ەكولوگيالىق كودەكسكە كليماتتىڭ وزگەرۋىنە بەيىمدەلۋ بويىنشا نورمالار قوسىلعان.

«سەبەبى كليماتتىڭ وزگەرۋىن ءبىز انىق بايقاپ جاتىرمىز. داۋىلدى، ەكسترەمالدى-مەتەورولوگيالىق قۇبىلىستار كوبەيدى. مۇنىڭ ءبارى ادامداردىڭ دەنساۋلىعى مەن ومىرىنە اسەر ەتەدى. سوندىقتان بۇل شارالار وتە ماڭىزدى. بەيىمدەلۋ جۇيەسى ارقىلى ەلدىڭ كليماتتىڭ وزگەرۋىنە دايىندىعىن باعالاپ، ءارى قاراي ءتيىستى شارالار قابىلداۋعا بولادى. ونىڭ ىشىنە قۋاڭشىلىقتى، سۋ رەسۋرستارىنىڭ ازايۋىن، توتەنشە جاعدايلاردى ەسكەرتۋ شارالارى كىرەدى»، - دەدى ساراپشى.

س.ساكەنوۆتىڭ سوزىنشە، عالىمدار مەن ۇكىمەتارالىق ساراپشىلار توبى پارنيكتى گازدار شىعارىندىلارىنىڭ قورشاعان ورتا مەن ادامدار دەنساۋلىعىنا زيانىن تيگىزەتىنىن دالەلدەگەن. ال ونىڭ ۇلەسى قىسقارسا اۋاداعى لاستاۋشى زاتتار دا اۆتوماتتى تۇردە ازايىپ، احۋالدىڭ جاقسارعانى بىردەن بايقالادى.

ايتا كەتەيىك، ەكولوگيا مينيسترلىگى ەكوكودەكس جوباسىن دايىنداۋ كەزىندە ونى جۇرتشىلىقپەن كەڭىنەن تالقىلاعان بولاتىن. زاڭ جوباسىنىڭ باستى جاڭالىقتارىنىڭ ءبىرى - «لاستاۋشى تولەيدى جانە تۇزەتەدى» قاعيداتى. بۇل لاستانۋدىڭ الدىن الۋ جانە باقىلاۋ جونىندەگى شارالاردى، سونداي-اق قورشاعان ورتاعا كەلتىرىلگەن زالالدى قالپىنا كەلتىرۋ ءۇشىن جاۋاپكەرشىلىكتى مەڭزەيدى. كودەكستە ەڭ وزىق قولجەتىمدى تەحنولوگيالاردى ەنگىزۋ شارتىمەن ءبىرىنشى ساناتتاعى وبەكتىلەر ءۇشىن كەشەندى ەكولوگيالىق رۇقساتتارعا كوشۋ، سونداي-اق جاڭادان ىسكە قوسىلاتىن كاسىپورىندار ءۇشىن كەشەندى ەكولوگيالىق رۇقساتتى مىندەتتى تۇردە الۋ كوزدەلگەن. «ءبىرىنشى ساناتتاعى» ءىرى كاسىپورىندارعا قاتىستى قورشاعان ورتاعا اسەردى باعالاۋدان ءوتۋ تۋرالى تالاپ تا ەنگىزىلدى. بۇدان باسقا، جاڭا ەكوكودەكسكە سايكەس جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندار ەكولوگيالىق تولەمدەر ەسەبىنەن تۇسەتىن قارجىنىڭ 100%-ىن تابيعاتتى قورعاۋ ءىس-شارالارىنا باعىتتاۋعا مىندەتتى. قۇجاتتا حالىقارالىق تالاپتارعا سايكەس قالدىقتاردى ازايتۋ جانە وڭدەۋ، ولاردى جىكتەۋ تۋرالى نورمالار دا جازىلعان. زاڭسىز قالدىق الاڭدارىن جويۋ ءۇشىن قوقىس شىعاراتىن كولىكتەرگە GPS-داچيكتەردى مىندەتتى تۇردە ورناتۋ دا ەسكەرىلگەن.