– ەرنات قىدىرموللا ۇلى، شىعىس قازاقستان وبلىسىندا قانشا تىركەلگەن ءدىني بىرلەستىكتەر بار؟ باسقارمانىڭ ولارمەن اراداعى جۇمىسى جايىندا از-كەم ايتىپ بەرسەڭىز.
– شىعىس قازاقستان وبلىسىندا تىركەلگەن ءدىني سۋبەكتىلەردىڭ سانى – 314. ولار 12 كونفەسسيادان قۇرالىپ، وبلىس اۋماعىندا 300-دەن استام عيماراتتاردا وزدەرىنىڭ جۇمىسىن جالعاستىرۋدا. ياعني ءاربىر ءدىني بىرلەستىكتىڭ جاماعاتتارىمەن جۇمىس ىستەۋىنە بارلىق جاعداي جاسالعان.
بۇگىنگى تاڭدا شقو ءدىن ىستەرى باسقارماسى ولارمەن تىعىز قارىم-قاتىناس ورناتىپ، ورتاق ماقسات-مىندەتتەردى جۇزەگە اسىرۋدا. كەزدەسۋلەر، سپورتتىق شارالار، دوڭگەلەك ۇستەلدەر وتكىزىپ، وڭىردە ءدىن سالاسىنا قاتىستى تۋىنداعان ماسەلەلەردى تالقىلاپ، ورتاق شەشىمگە كەلەمىز.
سونىمەن قاتار 2018 جىلدان بەرى ءدىني بىرلەستىكتەردە اشىق ەسىك كۇنى وتكىزىلىپ كەلەدى. ياعني وبلىس تۇرعىندارى بەلگىلى ءبىر بىرلەستىككە بارىپ، ونىڭ قىزمەتى، العا قويعان ماقساتى تۋرالى ءبىلىپ، قاجەتتى اقپارات الا الادى.
ءقازىر الەمدە ورىن العان پاندەمياعا بايلانىستى كەزدەسۋلەردىڭ بارلىعى ونلاين رەجيمىنە اۋىسىپ، ءبىرقاتار وزگەرتۋلەر ەنگىزىلدى. دەگەنمەن ءدىن ماسەلەسىنە قاتىستى قىزىعۋشىلىق ءوز وزەكتىلىگىن جوعالتقان جوق. ءبىر ماسەلە تۋىنداپ جاتسا، ءدىني بىرلەستىكتەر باسقاراماعا نەمەسە ءبىزدىڭ ورتالىققا كەلىپ، ونى بارىنشا قاراستىرىپ، وڭ شەشىمىن تابۋعا تىرىسامىز.
– وسىدان ءبىراز جىل بۇرىن شقو ءدىن ىستەرى جونىندەگى باسقارمانىڭ باستاماسىمەن «قازاقستاننىڭ ءدىني اعىمدارى» دەپ اتالاتىن ءموبيلدى قوسىمشا پايدا بولعان ەدى. جاڭا تەحنولوگياعا سۇيەنىپ جاسالىنعان بۇل قوسىمشا وبلىستاعى جاستاردىڭ ءدىني ساۋاتتىلىعىن قانشالىقتى كەڭەيتتى؟
– 2017 جىلى «قازاقستاننىڭ ءدىني اعىمدارى» دەپ اتالاتىن ءموبيلدى قوسىمشا ىسكە قوسىلدى. ءموبيلدى قوسىمشانى قوسۋداعى ماقسات ەل ازاماتتارىنا قازاقستانداعى ءدىني اعىمدار جايىندا مول ماعلۇمات بەرۋ بولدى.
ءموبيلدى قوسىمشا كەز كەلگەن ادامدى ەكسترەميستىك باعىتتاعى ءدىني ۇيىمداردىڭ ۇگىت-ناسيحاتىنان قورعاۋعا سەپتەستى. دەگەنمەن الەۋمەتتىك جەلىلەر مەن ينتەرنەت كەڭىستىگىنىڭ ىلگەرىلەۋى ناتيجەسىندە اتالمىش ءموبيلدى قوسىمشانىڭ باستاپقى وزەكتىلىگى تومەندەپ، قولدانۋشىلار سانى دا ازايا باستادى.
بۇگىندە ءاربىر ءدىني بىرلەستىكتەردىڭ، ۇيىمدار مەن باسقارمالاردىڭ جەكە الەۋمەتتىك پاراقشالارى مەن سايتتارى بار. وندا ەلىمىزدە تىركەلگەن ءدىني اعىمدار تۋرالى جانە دەسترۋكتيۆتى ءدىني اعىمداردان ءوزىن قالاي ساقتاندىرا ءبىلۋدىڭ جولدارى جايىندا اقپاراتتار قاتارى كوپ. سوندىقتان ءموبيلدى قوسىمشانىڭ ءاۋ باستاعى ماڭىزدىلىعى جوعالعاندىقتان، باسقارما ماماندارى سيفرلاندىرۋ جۇيەسىنە قاتىستى وزگە جوبالاردى جۇزەگە اسىرۋدا.
– تاياۋدا باسقارمانىڭ ۇيىتقى بولۋىمەن ءدىن ماسەلەلەرىن زەرتتەۋ ورتالىعىنىڭ ماماندارىنا ارنالعان ونلاين-سەمينار وتكەنىن ەستىدىك. جالپى، مۇنداي سەمينار جەرگىلىكتى جەردەگى مامانداردىڭ بىلىكتىلىگىن قانشالىقتى كوتەرەدى دەپ ويلايسىز؟
– جالپى، ءبىزدىڭ ورتالىقتىڭ ماماندارىنا تانىمدىق جانە تاقىرىپتىق سەمينارلار تۇراقتى تۇردە وتكىزىلىپ تۇرادى. ويتكەنى ءبىزدىڭ ماماندار ءدىني ماسەلەنى زەرتتەۋمەن قاتار، دەسترۋكتيۆتى ءدىني اعىمداردىڭ قۇربانىنا اينالعان ازاماتتارمەن تىعىس بايلانىستا جۇمىس اتقارادى. ول ءۇشىن جان-جاقتى مامان بولۋ ماڭىزدى.
ەلىمىزدەگى سوڭعى الەۋمەتتىك، ساياسي جاعدايلاردان حاباردار بولىپ، كەز كەلگەن جاعدايعا بەيىمدەلۋ باعىتىنا قاتىستى ترەنينگتەر ۇيىمداستىرىپ كەلەمىز. ايتا كەتۋ كەرەك، ورتالىقتا ءتورت ءبولىم بار – اكىمشىلىك، تالداۋ جانە ءاقپاراتتىق-تۇسىندىرۋ ءبولىمى، دەسترۋكتيۆتى اعىمداردىڭ قىزمەتىنەن زارداپ شەككەندەرگە كەڭەستىك كومەك كورسەتۋ ءبولىمى، ينتەرنەت كەڭىستىگىندەگى بلوگەرلىك جانە قارسى ناسيحاتتىق جۇمىسىن مونيتورينگىلەۋ ءبولىمى.
ولاردىڭ ءارقايسىسى ءوز باعىتتارى بويىنشا جۇمىس جۇرگىزەدى. ق ر اقپارات جانە قوعامدىق دامۋ مينيسترلىگىنىڭ ءدىن ىستەرى كوميتەتىنىڭ قولداۋى مەن نۇسقاۋلىعىنىڭ ناتيجەسىندە ءار ءبولىمنىڭ ماماندارىنا ارنالعان سەمينارلار وتكىزىلىپ تۇرادى.
ءقازىر بارلىق جۇمىسىمىز ونلاين رەجيمىنە اۋىستى. ءبىراق بۇل تاقىرىپ وزەكتىلىگى مەن قاتىسۋشىلار سانىنا ەش كەدەرگى كەلتىرگەن ەمەس. مەنىڭ ويىمشا، ساپالى ماماندار – ءبىلىمدى ماماندار. زامان اعىمىنا ساي بەيىمدەلگەن، جاڭا تەحنولوگيانى مەڭگەرگەن جانە پسيحولوگيادان حابارى بار ماماندار ورتالىقتىڭ كاسىبي بەدەلىن جوعارىلاتۋعا زور سەپتىگىن تيگىزبەك.
– ەرنات مىرزا، شقو ءدىن ىستەرى جونىندەگى باسقارما مەن قازاقستان مۇسىلماندارى ءدىني باسقارماسىمەن اراداعى جۇمىسى جايىندا از-كەم ايتا كەتسەڭىز؟
– وبلىستىق ءدىن ىستەرى جونىندەگى باسقارماسى قازاقستان مۇسىلماندارى ءدىني باسقارماسىنىڭ (قمدب) سەمەي جانە وسكەمەن ايماعى بويىنشا فيليالدارىمەن تىعىز قارىم-قاتىناس ورناتقان. ويتكەنى ەكى جاقتىڭ دا ماقساتى ءبىر – ەلىمىزدىڭ زايىرلىلىعى تۋرالى حالىق اراسىندا كەڭ ناسيحات جۇرگىزىپ، ادامداردىڭ رۋحاني بىلىمدىلىگىن ارتتىرۋ. سونىمەن قاتار قازىرگى پاندەميا كەزىندە ءدىني مەكەمەلەردىڭ جۇمىسى، ءدىن سالاسىنداعى شەكتەۋلەر تۋرالى تۇسىندىرمە جۇمىستارىن جۇرگىزۋدەمىز.
قمدب شىعىس قازاقستان وبلىسى بويىنشا بەكىتكەن 4 تەولوگ مامان حالىقپەن كەزدەسۋلەر جۇرگىزىپ، ءدىن سالاسىندا تۋىنداعان وزەكتى ساۋالدارعا جاۋاپ بەرەدى. جانە ءدىني مەيرامداردى بىرلەسە وتكىزىپ، كونفەسسياارالىق كەلىسىمگە باسا نازار قويۋدا. ول – قۇربان ايت، پاسحا، قازاقستان حالقىنىڭ رۋحاني كەلىسىم كۇنىن بىرلەسە وتكىزۋ.
ايتا كەتۋ كەرەك، وسى ىسپەتتەس مەيرامدار ۇلت پەن ۇلىستار اراسىنداعى دوستىقتى نىعايتىپ، قازاقستان ءبىرتۇتاس مەملەكەت ەكەنىن ايشىقتاي تۇسەدى. سونىمەن قاتار مەكتەپ تۇلەكتەرىنە وبلىس اكىمى دانيال احمەتوۆتىڭ يسلامتانۋ، ءدىنتانۋ بىلىمدەرىن تەرەڭدەتىپ وقۋ ءۇشىن جىل سايىن وقۋ گرانتى بولىنەدى. وسى ۋاقىت ارالىعىندا 9 مەكتەپ تۇلەگى نۇر-مۇباراك ەگيپەت يسلام مادەنيەتى ۋنيۆەرسيتەتىندە ءبىلىم الۋدا. بۇل جۇمىس الداعى ۋاقىتتا دا جالعاسىن تاپپاق.
– وبلىس اۋماعىندا جات اعىمنىڭ جەتەگىندە كەتكەن ازاماتتاردى قالاي انىقتايسىزدار؟ ولارمەن قانداي جۇمىستار جۇرگىزىپ جاتىرسىزدار؟
– جات اعىمنىڭ جەتەگىندە كەتىپ، ونى قۇربانىنا اينالعان ازاماتتاردى انىقتاۋدىڭ بىرنەشە جولى قاراستىرىلعان. ايتا كەتسەك، ءبىزدىڭ ورتالىقتا سەنىم تەلەفونى جۇمىس ىستەيدى. وعان دەسترۋكتيۆتى ءدىني اعىمنىڭ قۇربانى اتانعان ازاماتتاردىڭ جاقىندارى مەن تۋىستارى حابارلاسىپ، اقپارات بەرە الادى. سونداي-اق جەرگىلىكتى ءدىني مەكەمەلەرگە مونيتورينگ جۇمىسى جۇرگىزىلەدى، ياعني كەلۋشىلەر مەن ءدىن ۋاعىزداۋشىلارىنىڭ جۇمىسى سارالانادى. الەۋمەتتىك جەلىلەر مەن ينتەرنەت كەڭىستىگىندە دە مونيتورينگ جۇمىس جۇرگىزىلىپ، ق ر زاڭىمەن رۇقسات ەتىلمەن سايتتار مەن پاراقشالارىن قولدانۋشىلاردىڭ ءتىزىمى جاسالىپ، ولارمەن جەكەلەي جۇمىس جۇرگىزىلەدى.
جات اعىمنىڭ جەتەگىندە كەتىپ، ونىڭ قۇربانى اتانعان وبلىس تۇرعىندارىمەن پسيحولوگيالىق، مەملەكەتتىك ءدىن سالاسىنداعى زاڭنىڭ نەگىزگى تارماقتارىن ءتۇسىندىرۋ بويىنشا وڭالتۋ جۇمىستارى دا قاراستىرىلعان. ونىڭ جانە وتباسىندا تۋىنداعان ماسەلەلەرى بولسا، جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندارمەن بىرلەسە الەۋمەتتىك كومەك بەرۋ قاراستىرىلعان. ياعني جۇمىسقا ورنالاستىرۋ، تۇرعىن ءۇي كەزەگىنە قويۋ، الەۋمەتتىك تولەمدەر بويىنشا اقپارات بەرۋ.
ءبىزدىڭ ورتالىقتىڭ باستى مىندەتى – زايىرلىلىق پرينسيپتەرىن ساقتاي وتىرىپ، ازاماتتاردى دەسترۋكتيۆتى ءدىني اعىمدار مەن ەسترەميستىك توپتاردىڭ قاتارىنا تۇسپەۋىنىڭ الدىن الۋ جانە ولاردىڭ قۇرباندارىنا كەڭەستىك كومەك بەرۋ. جات اعىمنىڭ جەتەگىندە كەتكەن ازاماتتارمەن پسيحولوگتار، تەولوگتار جۇمىس ىستەپ، قالىپتى ومىرگە بەيىمدەلۋىنە نۇسقاۋ بەرەدى. ارينە، بۇل ءبىر كۇننىڭ جۇمىسى ەمەس، ول – كەشەندى جۇمىس. جەكەلەي، وتباسىمەن ءتۇسىندىرۋ جۇمىستارىن جۇرگىزىپ، بارىنشا كومەك پەن قولداۋ كورسەتۋگە ءازىر.
سۇحباتتاسقان اسەم جىلقىشيەۆا
