بايدەن اكىمشىلىگى مەن قازاقستان ءوزارا ساۋدا مەن ينۆەستيسيانى ىنتالاندىرۋعا ۇمتىلۋ ۇستىندە. الايدا، "قىرعي قاباق سوعىستان" قالعان ەسكى ەرەجە - دجەكسون-ۆەنيك تۇزەتۋى، ەكى ەل اراسىنداعى ەكونوميكالىق قارىم-قاتىناستى نىعايتۋعا قولبايلاۋ بولىپ تۇر، دەپ جازادى Dalanews.kz.

قازاقستان - ورتا ازياداعى ساۋدا كەدەرگىلەرىن ازايتىپ، باتىستىق ينۆەستيسيانى مولىنان تارتۋعا باعىتتالعان اقش باستاماسىن قولدايتىن ەلدىڭ ءبىرى. الايدا، قازاقستاندىق شەنەۋنىكتەر اقش-پەن ساۋدانى دجەكسون-ۆەنيك تۇزەتۋىنىڭ كەسىرىنەن تولىققاندى دامىتا الماي وتىرعانىن ءجيى ايتىپ ءجۇر.

بۇل زاڭ وتكەن داۋىردە، ورتالىق ەۋروپا مەن ەۋرازياداعى بۇرىنعى كوممۋنيستىك مەملەكەتتەرمەن قارىم-قاتىناستى رەتتەپ، اقش-قا قوسىمشا ىقپال ەتۋ تەتىگىن ۇسىنۋ ءۇشىن قابىلدانعان. ساۋدا قاتىناستارى وسى ەلدەردەگى ەركىن قوزعالىس پەن ەميگراسياعا رۇقسات بەرۋ شارتتارىنا نەگىزدەلگەن ەدى. بەلگىلى ءبىر ەلدى بۇل تىزىمنەن تۇبەگەيلى شىعارۋ ءۇشىن كونگرەسس ارنايى زاڭ قابىلداۋى قاجەت.

قىزىل يمپەريا قۇلاعان سوڭ كونگرەسس بۇرىنعى كوممۋنيستىك مەملەكەتتەردى دجەكسون-ۆەنيك تۇزەتۋىنەن بوساتىپ، ولارعا تۇراقتى ساۋدا سەرىكتەستەرى مارتەبەسىن (PNTR) بەردى.

الايدا، بۇرىنعى كسرو قۇرامىندا بولعان بەس ەل – ءازىربايجان، قازاقستان، تاجىكستان، تۇرىكمەنستان جانە وزبەكستان الىگە دەيىن دجەكسون-ۆەنيك تۇزەتۋىنىڭ "تۇتقىنىندا" قالىپ وتىر جانە جىل سايىن وسى تۇزەتۋدەن بوساتۋ ءۇشىن ارنايى شولۋدان ءوتۋى قاجەت.

قازىرگى تاڭدا بۇل شەكتەۋلەر تەك ءتورت ەلگە قولدانىلادى: بەلارۋس، كۋبا، سولتۇستىك كورەيا جانە رەسەي.

قازاقستاننىڭ جىل سايىنعى سەرتيفيكاتتاۋ راسىمىنە كوڭىلى تولماعان سوڭ ءبىزدىڭ ەلدىڭ ديپلوماتتارى تۇراقتى ساۋدا مارتەبەسىن الۋ ءۇشىن ۆاشينگتونمەن قىزۋ جۇمىس ىستەۋدە.

"دجەكسون-ۆەنيك تۇزەتۋى قازاقستاننىڭ كونگرەسس دەڭگەيىندەگى باستى ماسەلەسىنىڭ ءبىرى"، – دەلىنگەن كونگرەستىڭ زەرتتەۋ قىزمەتى (CRS) تامىز ايىندا جاريالاعان بايانداماسىندا.

"بايدەن اكىمشىلىگى قازاقستان ءۇشىن دجەكسون-ۆەنيك تۇزەتۋىن جويۋدى قولدايدى، ويتكەنى بۇل اقش-تىڭ ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىققا ادالدىعىن بىلدىرەدى جانە وسى ارقىلى امەريكا قۇراما شتاتتارى قازاقستاننىڭ رەسەي مەن قىتايدان الىستاۋىنا مۇددەلى".

"بۇل ماسەلەنىڭ قازاقستان ۇكىمەتى ءۇشىن ماڭىزدىلىعىن ەسكەرە وتىرىپ، تۇزەتۋدىڭ كۇشىن جويۋ ەكىجاقتى قارىم-قاتىناسقا وڭ ىقپالىن تيگىزەدى"، – دەلىنگەن CRS بايانداماسىندا.

وسى جازدا ۆاشينگتوندا وتكەن ينۆەستفورۋمدا اقش-تاعى ەلشىمىز ەرجان اشىقبايەۆ قازاقستاندى دجەكسون-ۆەنيك تىزىمىنەن الىپ تاستاۋ "ەلىمىزدىڭ باتىسقا بەت بۇرۋىنا سەپتىگىن تيگىزەتىن قادام" دەپ سيپاتتاعان بولاتىن.

دەگەنمەن، كونگرەسس مۇشەلەرى ءالى كۇنگە دەيىن بۇل ماسەلەگە ەنجار قاراۋدا. الدىڭعى جىلدارى ۇسىنىلعان كوپتەگەن زاڭ جوبالارى كوميتەت دەڭگەيىنەن اسا الماي قويدى. بيىلعى كونگرەسستە قارالىپ جاتقان HR 3611 زاڭ جوباسى دا ءدال سول تاعدىردى قايتالاۋى مۇمكىن. دەگەنمەن ونى 43 كونگرەسسمەن، ونىڭ ىشىندە رەسپۋبليكالىقتار مەن دەموكراتتار قولداپ وتىر.

ۆاشينگتونداعى حالىقارالىق سالىق جانە ينۆەستيسيا ورتالىعىنىڭ پرەزيدەنتى دەنيەل ءۆيتتتىڭ پىكىرىنشە، قازاقستانعا تۇراقتى ساۋدا مارتەبەسىن بەرمەۋ اقش-تىڭ ورتا ازياداعى ستراتەگيالىق مۇددەسىنە قايشى.

"اقش ۇكىمەتىنىڭ قازاقستانداعى ينۆەستكليماتتى جاقسارتۋ ءۇشىن جاساي الاتىن ەڭ ماڭىزدى قادامى ابدەن ەسكىرگەن دجەكسون-ۆەنيك تۇزەتپەسى سەكىلدى شەكتەۋدى الىپ تاستاۋ"، – دەدى ۆيتت شىلدە ايىندا ايماقتىق ساۋدانى دامىتۋ جونىندەگى دوڭگەلەك ۇستەلدە.