Djekson-Venık: AQSH Qazaqstanǵa turaqty saýda seriktesi mártebesin bere me?

Dalanews 24 qaz. 2024 10:44 4578

Baıden ákimshiligi men Qazaqstan ózara saýda men ınvestısıany yntalandyrýǵa umtylý ústinde. Alaıda, "qyrǵı qabaq soǵystan" qalǵan eski ereje - Djekson-Venık túzetýi, eki el arasyndaǵy ekonomıkalyq qarym-qatynasty nyǵaıtýǵa qolbaılaý bolyp tur, dep jazady Dalanews.kz.

Qazaqstan - Orta Azıadaǵy saýda kedergilerin azaıtyp, batystyq ınvestısıany molynan tartýǵa baǵyttalǵan AQSH bastamasyn qoldaıtyn eldiń biri. Alaıda, qazaqstandyq sheneýnikter AQSH-pen saýdany Djekson-Venık túzetýiniń kesirinen tolyqqandy damyta almaı otyrǵanyn jıi aıtyp júr.

Bul zań ótken dáýirde, Ortalyq Eýropa men Eýrazıadaǵy burynǵy komýnıstik memlekettermen qarym-qatynasty rettep, AQSH-qa qosymsha yqpal etý tetigin usyný úshin qabyldanǵan. Saýda qatynastary osy elderdegi erkin qozǵalys pen emıgrasıaǵa ruqsat berý sharttaryna negizdelgen edi. Belgili bir eldi bul tizimnen túbegeıli shyǵarý úshin Kongres arnaıy zań qabyldaýy qajet.

Qyzyl ımperıa qulaǵan soń Kongres burynǵy komýnıstik memleketterdi Djekson-Venık túzetýinen bosatyp, olarǵa turaqty saýda seriktesteri mártebesin (PNTR) berdi.

Alaıda, burynǵy KSRO quramynda bolǵan bes el – Ázirbaıjan, Qazaqstan, Tájikstan, Túrikmenstan jáne Ózbekstan álige deıin Djekson-Venık túzetýiniń "tutqynynda" qalyp otyr jáne jyl saıyn osy túzetýden bosatý úshin arnaıy sholýdan ótýi qajet.

Qazirgi tańda bul shekteýler tek tórt elge qoldanylady: Belarýs, Kýba, Soltústik Koreıa jáne Reseı.

Qazaqstannyń jyl saıynǵy sertıfıkattaý rásimine kóńili tolmaǵan soń bizdiń eldiń dıplomattary turaqty saýda mártebesin alý úshin Vashıngtonmen qyzý jumys isteýde.

"Djekson-Venık túzetýi Qazaqstannyń Kongres deńgeıindegi basty máselesiniń biri", – delingen Kongrestiń zertteý qyzmeti (CRS) tamyz aıynda jarıalaǵan baıandamasynda.

"Baıden ákimshiligi Qazaqstan úshin Djekson-Venık túzetýin joıýdy qoldaıdy, óıtkeni bul AQSH-tyń ekonomıkalyq yntymaqtastyqqa adaldyǵyn bildiredi jáne osy arqyly Amerıka Qurama Shtattary Qazaqstannyń Reseı men Qytaıdan alystaýyna múddeli".

"Bul máseleniń Qazaqstan úkimeti úshin mańyzdylyǵyn eskere otyryp, túzetýdiń kúshin joıý ekijaqty qarym-qatynasqa oń yqpalyn tıgizedi", – delingen CRS baıandamasynda.

Osy jazda Vashıngtonda ótken ınvestforýmda AQSH-taǵy elshimiz Erjan Ashyqbaev Qazaqstandy Djekson-Venık tiziminen alyp tastaý "elimizdiń Batysqa bet burýyna septigin tıgizetin qadam" dep sıpattaǵan bolatyn.

Degenmen, Kongres músheleri áli kúnge deıin bul máselege enjar qaraýda. Aldyńǵy jyldary usynylǵan kóptegen zań jobalary komıtet deńgeıinen asa almaı qoıdy. Bıylǵy Kongreste qaralyp jatqan HR 3611 zań jobasy da dál sol taǵdyrdy qaıtalaýy múmkin. Degenmen ony 43 kongresmen, onyń ishinde respýblıkalyqtar men demokrattar qoldap otyr.

Vashıngtondaǵy Halyqaralyq salyq jáne ınvestısıa ortalyǵynyń prezıdenti Denıel Vıtttiń pikirinshe, Qazaqstanǵa turaqty saýda mártebesin bermeý AQSH-tyń Orta Azıadaǵy strategıalyq múddesine qaıshy.

"AQSH úkimetiniń Qazaqstandaǵy ınvestklımatty jaqsartý úshin jasaı alatyn eń mańyzdy qadamy ábden eskirgen Djekson-Venık túzetpesi sekildi shekteýdi alyp tastaý", – dedi Vıtt shilde aıynda aımaqtyq saýdany damytý jónindegi dóńgelek ústelde.


Usynylǵan
Sońǵy jańalyqtar