ەسكە سالا كەتسەك، وتكەن اپتادا قازاقستان رەسەيدى ۋكرايناداعى سوعىسىن توقتاتۋعا شاقىراتىن بۇۇ رەزوليۋسياسىنا قارسى داۋىس بەرگەن ەدى. رەزوليۋسيانىڭ ءوزى «ۋاقىتشا باسىپ الىنعان قىرىم اۆتونومدى رەسپۋبليكاسى مەن سيەۆاستوپول قالاسىنداعى (ۋكراينا) ادام قۇقىعى احۋالى» دەپ اتالادى. 15 جەلتوقساندا بۇۇ باس اسسامبلەياسى قابىلداعان قۇجاتقا 82 ەل قولداپ داۋىس بەرگەن، 14 ەل قارسى شىققان، 80 مەملەكەت قالىس قالعان.
بۇگىن قازاقستاننىڭ وسى قادامى تۋرالى جۋرناليستەر ءماجىلىس كۋلۋارىندا دەپۋتات ايدوس سارىمعا سۇراق قويدى. «بۇل شەشىم قازاقستان حالقى مۇددەسى تۇرعىسىنان قابىلدانعان شەشىم دەپ ويلايسىز با؟» دەگەن سۇراققا «ارينە» دەپ جاۋاپ بەردى.
«مىنانى تۇسىنەيىك. قازاقستان قىرىمدى، دونباستى مويىندامايمىن دەپ، ۇزىلدى-كەسىلدى ايتتى. ءقازىر ۋكراينا مەن رەسەي اراسىندا كەسكىلەسكەن سوعىس ءجۇرىپ جاتىر. ءار تاراپ ءوز مۇمكىندىگىن ارتتىرۋ ءۇشىن بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىنىڭ مىنبەرىن پايدالانادى. زاڭدى نارسە.
ءبىزدىڭ ماسەلە – ءوز جاعدايىمىزدى ەسكەرۋ. كوپتەگەن جاعدايدا قازاقستان قالىس قالىپ وتىرادى. سول سياقتى ديپلوماتيالىق ىرىم-جورالعىلاردى جاساۋعا ءماجبۇرمىز. وسى جاعىن دا قازاقستاندىقتاردى دۇرىس تۇسىنۋگە شاقىرامىن»، – دەدى دەپۋتات.
ال «مۇنىڭ سالدارى قازاقستان ءۇشىن اۋىر بولىپ كەتپەي مە؟» دەگەن سۇراققا «اۋىر بولمايدى» دەپ جاۋاپ بەردى.
«بۇل جولى قارسى بولسا، كەلەسى جولى قارسى بولادى. امال جوق، سويتەمىز. قازاقستاننىڭ جاعدايىن ەسكەرسەڭىزشى. ءسىز مىسالى ءۇشىن ۇلكەن ءبىر ۇيدە تۇرىپ جاتىرسىز دەيىك. ءبىر كورشىڭىز القاش، ءبىر كورشىڭىز ناشاقور، باسقا دەيىك. قالاي بولسا دا ءسىز ولاردىڭ جاعدايىن ەسكەرۋىڭىز كەرەك قوي. نەمەسە كۇشىمىز جەتسە سولارمەن كۇرەسۋىمىز كەرەك.
ءبىزدىڭ جاعدايدا قازاقستان ءقازىر رەسەيدىڭ كوڭىلىن، جاعدايىن، ونداعى قوعامدىق پىكىردى، باسقانى ەسكەرىپ وتىرۋى ءتيىس.
بۇل سوعىس بىزگە كەلگەنىن قالايسىز با؟ قالامايمىز. سوندىقتان، وسىنداي تىرلىك جاساۋعا ءماجبۇرمىز» – دەپ سۇراققا سۇراقپەن جاۋاپ بەردى دەپۋتات.
ايدوس سارىم بۇۇ-داعى قازاقستاننىڭ وسى جولعى قادامىن «سوعىستى قولداۋ» دەپ سانامايتىنىن ايتتى.
«قازاقستان ول سوعىس جايلى بىرنەشە رەت مالىمدەمە جاساعان. بۇۇ قابىلداعان بارلىق ءىرى شەشىمدەردىڭ استىندا قازاقستاننىڭ قولى بار. ديپلوماتيالىق جولمەن ماسەلە شەشىلۋى كەرەكتىگىن كۇن سايىن ايتىپ جاتىرمىز. ءبىزدىڭ قولىمىزدان كەلەتىنى ازىرگە وسى.
ءقازىر توقايەۆتىڭ ورنىنا كىم كەلسە دە، ءبىر اپتادان كەيىن ءدال وسى ساياساتتى ۇستانۋعا ءماجبۇر بولادى.
بۇل ءبىزدىڭ ويلاپ تاپقان نارسە ەمەس. وكىنىشكە قاراي، بۇل ويىندا ءبىزدىڭ ۇپايىمىز اسا كەرەمەت ەمەس. سوندىقتان، كورپەمىزگە قاراي كوسىلىپ، قازاقستاننىڭ ىشكى جانە سىرتقى جاعدايىن ەسكەرەمىز.
ءقازىر ەندى قازاقستانعا 5-10 جىلدىق تىنىشتىق كەرەك. سول تىنىشتىقتى پايدالانىپ، قازاقستان ءوزىنىڭ رەفورمالارىن ەسەلەپ جۇرگىزىپ، قورعانىس سالاسىن كۇشەيتۋى كەرەك. باسقا دا كەزەك كۇتتىرمەيتىن شارۋالار بار. سونى ورىنداۋ ءۇشىن كەيدە وزىمىزگە ۇنامايتىن شەشىمدەردى قابىلداۋعا ءماجبۇر بولامىز»، – دەپ ءتۇيدى ايدوس سارىم.
https://dalainside.kz/12/manyzdy/19/2022/796