بقو تۇرعىندارى سەنبىلىكتەر ۇيىمداستىرىپ، جوعارى بەلسەندىلىك تانىتتى. وسىلايشا، 12 شىلدەدە «تازا قازاقستان» اكسياسى جانە "يگى ىستەر" مارافونى باتىس قازاقستان وبلىسىنىڭ ءتورت اۋدانىندا جانە ورال قالاسىندا ءوتتى.
بولاتبەك ساحييەۆ، «عاسىر» جاستار قوعامدىق بىرلەستىگىنىڭ ءتوراعاسى:
- «تازا قازاقستان» اكسياسىنىڭ نەگىزگى ماقساتى-قورشاعان ورتانى قورعاۋ ماسەلەلەرىنە نازار اۋدارۋ جانە جاستاردى ەكولوگيالىق باستامالارعا تارتۋ.
ءبىز قورشاعان ورتانىڭ جاعدايىن جاقسارتۋعا جانە تابيعاتقا جاۋاپكەرشىلىكپەن قاراۋعا تاربيەلەۋگە تىرىسامىز. ورال قالاسىندا ءبىز ساياباقتار مەن جايىق وزەنىنىڭ جاعالاۋىن تازالاۋدى، اعاش وتىرعىزۋدى ۇيىمداستىردىق، اقپاراتتىق ستەندتەر ورناتىپ، قالدىقتاردى سۇرىپتاۋ بويىنشا شەبەرلىك سىنىپتارىن وتكىزدىك.
ستۋدەنتتەردى، مەكتەپ وقۋشىلارىن جانە قالا تۇرعىندارىن قوسقاندا 200-دەن استام ادام قاتىستى. بولاشاقتا وسىنداي اكسيالاردى تۇراقتى وتكىزۋدى، ءىس-شارالار گەوگرافياسىن كەڭەيتۋدى، كوبىرەك قاتىسۋشىلاردى تارتۋدى جانە حالىقتىڭ ەكولوگيالىق ساۋاتتىلىعىن ارتتىرۋ ءۇشىن ءبىلىم بەرۋ باعدارلامالارىمەن جۇمىس ىستەۋدى جوسپارلاپ وتىرمىز.
ەربول بالگەرەي ۇلى، ءبورلى اۋدانى ۇەۇ ءتوراعاسى:
- ءبىز تابيعاتقا جاۋاپكەرشىلىكپەن قاراۋ مادەنيەتىن قالىپتاستىرۋعا جانە تۇرعىنداردى بەلسەندى ەكولوگيالىق ارەكەتتەرگە تارتىپ وتىرمىز. ءبورلى اۋدانىنىڭ اقساي قالاسىندا قوعامدىق ورىنداردى جيناۋدى، اعاش وتىرعىزۋدى، قوقىستى بولەك جيناۋعا ارنالعان ۋرنالار ورناتۋدى جانە ەكولوگيانى ساقتاۋ تۋرالى سەمينارلار ۇيىمداستىردىق. ءىس-شارالارعا 200-گە جۋىق ادام، ونىڭ ىشىندە ەرىكتىلەر، مەكتەپ وقۋشىلارى، ستۋدەنتتەر مەن قالا تۇرعىندارى قاتىستى.
بۇگىنگى تاڭدا اعىمداعى جىلدىڭ ءساۋىر ايىنان باستاپ ۇيىمداستىرىلعان سانيتارلىق جۇمىستارعا 131 مىڭنان استام تۇرعىن، 3 مىڭنان استام مەكەمەلەر مەن كاسىپورىندار، 74 مىڭعا جۋىق جەكە اۋلالار قاتىستى. 231 ساياباق پەن سكۆەردىڭ اۋماعى تازالاندى، 48 مىڭنان استام ءتۇرلى اعاش كوشەتتەرى وتىرعىزىلدى.
1221 الەۋمەتتىك نىسان مەن 525 تاريحي-مادەني ەسكەرتكىشتەر اۋماعىندا تازالاۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلدى. ەكولوگيالىق ايلىققا 1197 بىرلىك تەحنيكا جۇمىلدىرىلىپ، 49 307 توننا قوقىس شىعارىلدى.
شىلدە ايىنىڭ سوڭىندا "تازا جاعالاۋ" اكسياسىن وتكىزۋ جوسپارلانۋدا، ونىڭ ماقساتى وزەندەر مەن سۋ ايدىندارىنىڭ جاعالاۋلارىن قوقىستاردان تازارتۋ بولىپ تابىلادى. بۇل باستاما سۋ رەسۋرستارىنىڭ ەكوجۇيەلەرىن قالپىنا كەلتىرۋگە جانە سۋ وبەكتىلەرىنىڭ تۇرمىستىق جانە وندىرىستىك قالدىقتارمەن لاستانۋىن بولدىرماۋعا باعىتتالعان.
تامىز ايىندا اۋىلدىق ەلدى مەكەندەردىڭ سانيتارلىق جاعدايىن جاقسارتۋعا باعىتتالعان "تازا اۋىل" اكسياسى وتەدى. وسى اكسيا شەڭبەرىندە اۋىلداردا جاپپاي تازالاۋ، سونداي-اق اۋىلدىق اۋماقتاردى اباتتاندىرۋ جانە كوگالداندىرۋ جونىندەگى ءىس-شارالار جۇرگىزىلەتىن بولادى.
قىركۇيەك ايىندا قالالار مەن اۋىلدارداعى اۋلا اۋماقتارىنىڭ جاعدايىن جاقسارتۋعا باعىتتالعان "تازا اۋىل" اكسياسى وتەدى.
وسى اكسيا اياسىندا تۇرعىندار قوقىستاردى تازارتۋعا، اعاشتار مەن بۇتالاردى وتىرعىزۋعا، سونداي-اق ەڭ جاقسى اۋلا كونكۋرستارىنا قاتىسۋعا شاقىرىلادى.
سونداي-اق، سۋ تاسقىنىنان زارداپ شەككەن وزەندەر مەن اۋماقتاردى تازارتۋ جوسپارلانۋدا. بۇل ءىس-شارالار وڭىردەگى ەكولوگيالىق جاعدايدى جاقسارتۋعا جانە تۇرعىندار اراسىندا ەكولوگيالىق مادەنيەت دەڭگەيىن ارتتىرۋعا ىقپال ەتپەك.
