ءازىر ەلىمىزدە "ايەلدى ايالا" اكسياسى ءوتىپ جاتىر. وسى اكسياعا ايەلدەر تاقىرىبىن تەرەڭ زەرتتەپ جۇرگەن، ءالى بۇل تۋراسىندا بىرنەشە كىتاپتىڭ تۇساۋىن كەسكەن ءلايلا سۇلتان قىزى قاتىسۋدا.
سۇلتان قىزىنىڭ ايتۋىنشا، ەلىمىزدە ءار 8ء-شى ايەل زورلىق-زومبىلىقتىڭ قۇربانى بولادى ەكەن.
ۇي-ىشىندەگى زورلىق-زومبىلىقتان 400-گە جۋىق ايەل كوز جۇمادى.
بۇل تەك جىلىنا عانا...
ەندەشە ايەلدى ايالاپ ءجۇرمىز بە؟ ايالاپ جۇرگەنىمىزدىڭ ءتۇرى وسى ما؟...
كۇنى كەشە عانا ايەلدەردىڭ زەينەتتىك جاسىن ۇلعايتىپ، ولارعا دەگەن ءوز «قۇرمەتىمىزدى» كورسەتتىك. پارلامەنت پەن بيلىكتەگى جايلى ورىندارعا جايعاسقان حانىمدار مەن ايىمدارعا ۇزاق ۋاقىت ەڭبەك ەتكەن ۇنايتىن دا شىعار.
ال عۇمىر بويى بالا وقىتىپ، جۇيكەسىن ءجۇن قىلعان اۋىلداعى مۇعالىمدەرىمىز ءۇشىن «قۇرمەتتى دەمالىس» قۋىپ جەتكىزبەيتىن ارمانعا اينالىپ بارا جاتقانداي. دارىگەرلەرگە دە قاراتىپ وسى ماسەلەنى ايتۋعا بولادى.
قىستا ازىناعان، جازدا شىجىعان جابايى بازارلاردا جۇمىس ىستەيتىن انا-اپكەلەرىمىزدىڭ جاعدايى ەسكە تۇسسە، وتىرا قالىپ ەڭكىلدەپ جىلاعىڭ كەلەدى.
باسقانى قايدام، ءوز باسىم بيلىكتىڭ بيىك مىنبەسىنەن ايتىلاتىن گەندەرلىك ساياسات پەن ايەلگە دەگەن قۇرمەتتى بازارلاردان مۇلدە بايقاعان ەمەسپىز.
بۇگىندە ەلىمىزدە قازاقستان iسكەر ايەلدەرi قاۋىمداستىعى دەگەن اتاعى دۇردەي قوعامدىق ۇيىم بار. پرەزيدەنتi راۋشان سارسەمبايەۆا.
سول كىسى: «قازاقستانداعى ءاربiر ەكiنشi كاسiپكەر – ايەلدەر» دەپ ستاتيستيكاسىن العا تارتىپ اڭگىمە ايتقاندا، نازىك جاندىلاردىڭ ءبارى بيزنەس-لەدي بولىپ كەتتى مە دەپ قۋانىپ قالاسىڭ.
ءبىراق سارسەمبايەۆانىڭ اۋزىنان شىققان وسىناۋ ءبىر جالپاق ستاتيستيكاعا كۇيەۋى اتىنا جازىپ قويعان ءىرى كاسىپورىنداردى تىزگىندەپ جۇرگەن حانىمدار مەن اق قار، كوك مۇزدا قىتايدىڭ ارزان تاۋارىن ساۋدالاپ كۇنەلتىپ جۇرگەن ساۋداگەر ايەلدەردىڭ دە بار ەكەنىن بايقايسىڭ. ولاردىڭ ءبارى قازاقستان iسكەر ايەلدەرi قاۋىمداستىعى ۇيىمىنىڭ تولىققاندى مۇشەسى بولۋعا لايىق.
سوڭعى جىلدارى ەلىمىزدەگى تالاي بازار وتقا ورانىپ، تالاي ايەل-ازاماتتار جىلدار بويى جيعان-تەرگەن دۇنيەسىنەن ءبىر كۇندە ايىرىلىپ، قايعىدان قان جۇتقانىن كوزىمىز كوردى.
سول كەزدە راۋشان اپايدى جەرگىلىكتى بيلىك ورىندارىنا بازىناسىن ايتىپ، كوز جاسىن توككەن انالار اراسىنا بارىپ، نازىك جاندىلاردىڭ سويىلىن سوققان قازاقستان iسكەر ايەلدەرi قاۋىمداستىعى پرەزيدەنتىن كورگەن جوقپىز.
سوندا قالاي، بازار جاعالاعان انالارىمىز قازاقستاننىڭ iسكەر ايەلدەرi قاتارىنا جاتپاي ما؟ ال راۋشان حانىم بولسا «قازاقستانداعى ءاربiر ەكiنشi كاسiپكەر – ايەلدەر» دەپ جارقىلداپ سويلەگەندە ەستەن تانامىز. شاماسى سارسەمبايەۆا حانىم vip-بيزنەس-لەديلەرمەن عانا جۇمىس ىستەگەندى ءجون سانايتىن سياقتى.
بازاردىڭ قوجايىندارى، ونىڭ اينالاسىنداعى دەلدالدار، قاداعالاۋشى ورگان قىزمەتكەرلەرى –ءبارى-بارى ايەلدەردىڭ ارقاسىندا كۇن كورۋدە.
بازاردىڭ شەتىنە كەلىپ ءبىر دوربا شەكىلدەۋىگىن، بولماسا كوكونىسىن ساۋدالاعان ايەلدىڭ سوڭىندا ۋچاسكەلىك پوليسەي، ءورت ءسوندىرۋشى، سەس قىزمەتكەرى ءورىپ جۇرەدى. ءبارى زاڭ تالاپتارىن العا تارتىپ، «بىردەمە» دامەتەتىنىن بىلەمىز. ايتىڭىزشى، بۇل قۇدايشىلىققا جاتا ما؟
جولىمىز ءتۇسىپ وسىدان ءبىرشاما ۋاقىت بۇرىن ۆەتنامعا بارىپ قايتتىق. 9 ميلليون حالىق تۇراتىن ەل استاناسى حانويدىڭ كوشەلەرىن اسحاناعا اينالدىرعان انالاردان اياق الىپ جۇرە المايسىڭ. ءبارى قازان-وشاعىن جايىپ، سورپا-سۋىن پۇلداپ اقشا تاۋىپ وتىر. سوڭىنا ءتۇسىپ، كاسىبىنە كەدەرگى كەلتىرگەن بىردە-بىر قاداعالاۋشى ورگاننىڭ قىزمەتكەرلەرىن كورمەدىك. بيزنەسكە جاساعان جاعداي دەپ وسىنى ايتۋعا بولاتىن شىعار؟
ال بىزدە الا دورباسىن ارقالعان ءار انانىڭ سوڭىندا بىر-ەكى ساقشى جۇرەدى. بۇدان كەيىن ايەل-انانى قۇرمەتتەيمىز دەپ قالاي اڭگىمە ايتۋعا بولادى؟
وكىنىشكە وراي، مۇندايدا تۇك بايقاماي قالامىز. ايەلدى ايالاۋ بازارداعى ساۋداگەردىڭ جانايقايىنا نازار اۋدارۋدان باستالاتىن شىعار...
نۇرلان جۇماحان
