بەلگىلى ءدىنتانۋشى، يمام نۇرلان بايجىگىت ۇلى ەلىمىزدە كيىك اتۋعا رۇقسات بەرىلگەن تۇستا شاريعات تالاپتارىن ساقتاۋعا شاقىردى، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz Nege.kz-كە سىلتەمە جاساپ.
“جالپى، دالاداعى اڭ-قۇستى كەز كەلگەن ادام اتا بەرۋگە بولمايدى. ياعني، تابيعاتىمىزدىڭ قورعالۋى زاڭمەن تىيىم سالىنعان بولسا، مۇسىلمان ياكي حريستيان بولسا دا، دىنىمىزدە براكونەرلىك ارام بولىپ ەسەپتەلەدى”، — دەيدى ول.
ول قازاق حالقىنىڭ كيىكتى ەجەلدەن كيەلى ساناپ كەلگەنىن، تەك اسا قاجەتتىلىك تۋىنداعاندا عانا اتۋعا بولاتىنىن اتاپ ءوتتى.
“قازاق حالقى كيىكتى ەرەكشە كيە تۇتقان. قاجەتتىلىك تۋىنداعاندا اتىپ، سويىپ جەۋگە بولاتىن شىعار. ءبىراق ءمۇيىزى ءۇشىن سايىن دالادا ەركىن جوسقان كيىك مالىن قىرىپ تاستاۋعا بولمايدى. ءقازىر كيىك سانى كوبەيىپ، اتۋعا رۇقسات بەرىلدى عوي. دەسەك تە، كەز كەلگەن اڭ-قۇستى اتۋدىڭ شاريعات قويعان نورماسى بار”، — دەپ قوستى ول.
يمام شاريعاتتا اڭ-قۇس اتۋ مەن سويۋدىڭ ناقتى تالاپتارى بار ەكەنىن دە ءتۇسىندىردى.
“ءبىرىنشى، كەز كەلگەن اڭ نەمەسە مال اللانىڭ اتىمەن، “بيسميللا” سوزىمەن سويىلۋى كەرەك. وق پەن ساداق اتىلعان اڭ بولسا دا باۋىزدالۋى ءتيىس. ياعني، مال قاننىڭ تولىق شىعىپ كەتكەنىنەن كەيىن ءولۋى كەرەك. مىسالى، قان شىعار-شىقپاي، كەسىلدى-كەسىلمەدى، كەز كەلگەن اڭ-قۇس سۋعا باتىپ ولسە ارام بولادى. دەمەك، پىشاقتىڭ سەبەبىمەن "بيسميللا" ايتىپ باۋىزداپ، قان اققان سوڭ ادال بولادى”، — دەدى ول.
سونىمەن قاتار، “بيسميللانى” كىم ايتاتىنى دا ماڭىزدى ەكەنىن جەتكىزدى.
“بيسميللانى” كىم ايتادى؟ ونى “بيسميللانىڭ” يەسى ايتادى. ياعني، مۇسىلمان، حريستيان، ياحۋدي بولۋى كەرەك. نەگە ۇشەۋىن بىرگە ايتادى؟ بۇل ۇشەۋى دە اسپاننان تۇسكەن “تاۋرات”، “زابۋر”، “ءىنجىل”، “قۇران” كىتابىن مويىندايدى. سول ءۇشىن بۇلاردىڭ مالى “بيسميللا” دەپ سويىلسا، ادال بولادى. ەگەر اتەيست، وتقا، سۋعا، مۇسىنگە تابىناتىندار ولتىرسە، ول كيىكتىڭ ەتى ارام دەلىنگەن. بۇل اياتتا جازىلعان. ياعني، ولار “بيسميللا” ايتسا دا، ادال دەپ ەسەپتەلمەيدى”، — دەپ تۇيىندەدى يمام.