ءماجىلىس دەپۋتاتتارى "2026–2028 جىلدارعا ارنالعان رەسپۋبليكالىق بيۋدجەت تۋرالى" زاڭدى قابىلداپ، ەلدىڭ الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق باعىتىن ايقىندادى، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
قۇجاتتىڭ نەگىزىنە الەمدىك ەكونوميكانىڭ قالىپتى ءوسىمى، ينفلياسيانىڭ باسەڭدەۋى جانە قارجى نارىعىنداعى تۇراقتىلىق الىنعان.
بولجام بويىنشا، الداعى ورتا مەرزىمدى كەزەڭدە ىشكى جالپى ءونىمنىڭ ورتاشا ءوسىمى 5،3 پايىز شاماسىندا بولماق.
2026 جىلى رەسپۋبليكالىق بيۋدجەت كىرىسى 19،2 تريلليون تەڭگە، 2027 جىلى — 21،2 تريلليون تەڭگە، ال 2028 جىلى 23،2 تريلليون تەڭگەگە جەتەدى دەپ جوسپارلانعان.
شىعىستار كولەمى دە كەزەڭ-كەزەڭىمەن ارتادى:
- 2026 جىلى — 27،7 ترلن تەڭگە،
- 2027 جىلى — 28،8 ترلن تەڭگە،
- 2028 جىلى — 29،8 ترلن تەڭگە.
وڭىرلەرگە قوسىمشا قولداۋ
بيۋدجەتتى تالقىلاۋ كەزىندە دەپۋتاتتار ايماقتاردىڭ دامۋىنا باسىمدىق بەرۋدى ۇسىندى. وسى ماقساتتا ۇكىمەت رەزەرۆىنەن 30 ميلليارد تەڭگە، ال مەملەكەتتىك قارىزدى وتەۋ ەسەبىنەن 16،5 ميلليارد تەڭگە قوسىمشا بولىنبەك.
بۇل قاراجات:
- جىلۋ جانە ەلەكتر ەنەرگەتيكاسىن جاڭعىرتۋعا،
- گاز جانە سۋ جۇيەلەرىن جەتىلدىرۋگە،
- وزەن-كول جاعالاۋلارىن نىعايتۋ سياقتى ينفراقۇرىلىمدىق جوبالارعا باعىتتالادى.
جەدەل جاردەم قىزمەتىن كۇشەيتۋگە دە ەرەكشە كوڭىل ءبولىندى. قوسىمشا 5 ميلليارد تەڭگە وسى سالاعا جۇمسالماق.
"ءبىز تەك ماسەلەنى ايتىپ قانا قويماي، ونى شەشۋگە ناقتى قادام جاسايمىز. بۇل قارجى جەتىسپەيتىن وڭىرلەردە جاڭا جەدەل جاردەم بريگادالارىن اشۋعا، بازانى جاڭارتۋعا جانە قىزمەتكەرلەردىڭ ەڭبەكاقىسىن كوتەرۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. ەڭ باستىسى، بۇل شەشىم ادام ءومىرىن ساقتاۋعا باعىتتالعان"، — دەدى ءماجىلىس دەپۋتاتى اسحات ايماعامبەتوۆ.
عىلىم مەن مادەنيەت
زاڭ جوباسى اياسىندا قاتەرلى ىسىككە قارسى راديوفارماسيەۆتيكالىق پرەپاراتتاردى وندىرۋگە قارجى قاراستىرىلدى. بۇل قازاقستانعا دارى-دارمەكتى ءوز ىشىندە عانا ەمەس، سىرتقى نارىققا دا ەكسپورتتاۋعا جول اشادى.
سونىمەن قاتار قوسىمشا قاراجات تومەندەگى سالالارعا بولىنەدى:
- 1،6 ملرد تەڭگە — رەسپۋبليكالىق فيزيكا-ماتەماتيكا مەكتەبىندەگى ۇستازداردىڭ جالاقىسى مەن وقۋشىلاردىڭ تۇرمىستىق جاعدايىن جاقسارتۋعا؛
- ارحيۆتەر مەن كىتاپحانالاردىڭ ماتەريالدىق-تەحنيكالىق بازاسىن كۇشەيتۋگە؛
- ۇلتتىق عىلىم اكادەمياسىنىڭ اعىمداعى شىعىندارىن وتەۋگە؛
- 111 ملن تەڭگە — قازاق ءتىلىنىڭ ۇلتتىق سوزدىك قورىن جاساۋعا؛
- قازاق تىلىندەگى مۋلتفيلمدەردى ءوندىرۋ مەن تاراتۋعا؛
- «XXI عاسىر كوشباسشىسى»، «ازامات» جانە «جايدار» سياقتى زياتكەرلىك جوبالاردى قولداۋعا.
بيۋدجەت جوباسىن تالقىلاۋ قورىتىندىسى بويىنشا ءماجىلىس دەپۋتاتتارى زاڭدى قابىلدادى.
بۇل قۇجات — ەلدىڭ ەكونوميكالىق تۇراقتىلىعىن ساقتاۋمەن قاتار، الەۋمەتتىك ادىلدىكتى نىعايتۋعا باعىتتالعان ماڭىزدى قادام بولدى.
بۇعان دەيىن
ەسكە سالايىق، بۇعان دەيىن ءماجىلىس دەپۋتاتى ازات پەرۋاشيەۆ ۇلتتىق كومپانيالاردىڭ مەملەكەتكە تولەيتىن ديۆيدەند كولەمى تىم از ەكەنىن سىنعا العان بولاتىن. ونىڭ ايتۋىنشا، ءىرى كۆازيمەملەكەتتىك حولدينگتەر ميللياردتاعان تابىس تابا تۇرا، بيۋدجەتكە ماردىمسىز قارجى اۋدارادى، ال ونىڭ ەسەبىنەن الەۋمەتتىك سالا مەن ايماقتىق جوبالار زارداپ شەگىپ وتىر.
"بۇل – ادىلەتسىزدىك. مەملەكەتتىك اكتيۆتەردەن تۇسكەن كىرىس ەڭ الدىمەن حالىق يگىلىگىنە جۇمسالۋى ءتيىس"، – دەگەن ەدى ول.
پەرۋاشيەۆتىڭ ايتۋىنشا، «اقجول» پارتياسى مەملەكەتتىك جانە كۆازيمەملەكەتتىك كاسىپورىنداردىڭ بارلىق قاراجاتىن تەك بيۋدجەت ارقىلى وتكىزۋ تالابىنان باس تارتپايدى.
"ءبىز 2024 جىلدىڭ بيۋدجەتىن بەكىتكەن كەزدە كۆازيمەملەكەتتىك سەكتوردىڭ بارلىق تابىسىن بيۋدجەتتىڭ كىرىس بولىگىنە ەنگىزۋ تۋرالى ۇسىنىس جاسادىق. الايدا بۇل تالاپتىڭ ورنىنا «سامۇرىق-قازىنا» قورى جۇيە قۇراۋشى كومپانيالاردان تۇسكەن تابىستىڭ 50 پايىزىن وزدەرى قالاعان باعىتتارعا جۇمساۋ تۋرالى نورما قابىلداتتى. ال «بايتەرەك»، دامۋ ينستيتۋتتارى، الەۋمەتتىك-كاسىپكەرلىك كورپوراسيالار سياقتى قۇرىلىمدار تاعى دا بيۋدجەتتەن تىس قالدى"، - دەدى ول.
دەپۋتاتتىڭ مالىمدەۋىنشە، جوعارى اۋديتورلىق پالاتا «سامۇرىق-قازىنا» قورىنىڭ 11 ەنشىلەس كومپانياسىنان تۇسكەن 347 ملرد تەڭگە تابىس بيۋدجەتكە تۇسپەگەنىن انىقتاعان.
"قوردىڭ قارجىلىق كىرىستەرى، ەسەپشوتتارداعى بانك پايىزدارى، ۆاليۋتا باعامىنىڭ ايىرماسىنان تۇسكەن پايدا جانە باسقا دا تابىستارى مەملەكەت بيۋدجەتىنە باعىتتالماي جاتىر. 2024 جىلى بۇل كىرىستەردىڭ جالپى كولەمى 1 ترلن 250 ملرد تەڭگەدەن اسقان. بۇل سوما ەسەپكە الىنباعان جانە ەل قازىناسىنا تۇسپەگەن. ال وسىنىڭ ۇستىنە قوردىڭ تىكەلەي ساتىپ الۋ ۇلەسى 56 پايىزدان 60 پايىزعا دەيىن ءوسىپ، 2 ترلن 200 ملرد تەڭگەگە جەتكەن. وسىلايشا، اشىقتىق پەن باسەكەلەستىك قاعيدالارى ورەسكەل بۇزىلىپ وتىر. مىسالى، KEGOK اكسيونەرلىك قوعامى جابدىقتاردى نارىق باعاسىنان ءۇش ەسە قىمباتقا ساتىپ العان"، - دەدى پەرۋاشيەۆ.
